Jesteśmy już ze sobą na tyle długo, by pokusić się o podsumowania. Dlatego w październikowym numerze zapytaliśmy o Wasze zdanie na temat miesięcznika. Za co najbardziej lubicie „Ramy Kultury”? Co Waszym zdaniem powinno się zmienić? Czego brakuje?

Swoimi uwagami podzieliła się z nami blisko setka osób. Bardzo dziękujemy wszystkim, którzy znaleźli czas i ochotę, by sformułować swoje spostrzeżenia i uwagi. Wszystkie sugestie analizujemy, a początek nowego roku będzie odpowiednim momentem, by wyciągnąć wnioski i wcielić je w życie.

Tymczasem przed nami jest jeszcze grudzień, z właściwą temu miesiącowi obfitością wydarzeń okołoświątecznych. Jednak warta uwagi jest także różnorodność inicjatyw związanych z twórczością artystów tyskich. W ostatnim czasie cieszyliśmy się obecnością twórców z całego świata m.in. na Śląskiej Jesieni Gitarowej czy Auksodrone. Były to fantastyczne wydarzenia o najwyższym poziomie artystycznym. Jednak warto pamiętać, że tkankę i tożsamość tego miasta budują Ci, którzy żyją i tworzą tutaj. Tu się wychowali i dorastali. Albo też pokochali Tychy, przybywając już jako dorosłe osoby. Wszystko to – dziecięce zabawy na podwórkach wśród blokowisk, układanie sobie życia w nowym mieście – przebija się w ich twórczości. Czasem przez lata rozwijają swoje artystyczne inicjatywy w cieniu większych wydarzeń. Nie mają budżetów, jakimi dysponują wielkie instytucje. Robią swoje, nie licząc na wysokie gaże. Kochają to, co robią i nie emigrują do „lepszych” miejsc. Na co dzień rozsiewają artystyczny zamęt w zacienionych zakątkach tego miasta, by od czasu do czasu wyjść do szerszej publiczności i zaprezentować swój dorobek.

Zajrzyjcie proszę Państwo na strony miesięcznika, by wyszukać te tyskie do szpiku kości propozycje.

Sylwia Witman

Spis treści:
Nie przegap: O jednoczącej mocy talerza (str. 2.)
Aleksander Szojer i jego nowa książka Moja babcia gotowała dla Gierka
Polecamy: Premiera i sylwester w Teatrze Małym (str. 2.)
O nowej produkcji Teatru Małego, spektaklu Wyspa mojej siostry w reżyserii Joanny Piwowar-Antosiewicz
Temat miesiąca: Pejzaż subiektywny (str. 3.)
Radosław Kaźmierczak i jego nowy album fotograficzny Tychy – geometria przestrzeni
Wydarzyło się: Świat na sześciu strunach (str. 4.)
Relacja z XVIII Międzynarodowego Festiwalu Śląska Jesień Gitarowa
Zapowiedź: Spotkajmy się na Wolności (str. 5.)
Wystawa malarstwa Anety Mlaś, Izabeli Wądołowskiej, Bartosza Hadrysia, Agnieszki Kuśpiel i Michała Lacha
Nowość w teatrze: Koncert samotności (str. 5.)
Nowy spektakl Grupy Artystycznej Teatru T.C.R – KonTCeR
Wydarzy się: Grudzień w świątecznej atmosferze (str. 6.)
Atrakcje XIV Tyskiego Jarmarku Bożonarodzeniowego
Trzecim okiem: twórczość Tomasza Sikory (str. 12.)

Wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Tychach, ul. Bohaterów Warszawy 26, 43-100 Tychy, tel. 32 438 20 61,
e-mail: redakcja@mck.tychy.pl
Redaktor naczelna: Sylwia Witman, e-mail: ramykultury@kultura.tychy.pl
Zespół: Daria Gawrońska, Małgorzata Król, Agnieszka Woszczyńska
Korekta: Agnieszka Tabor
Layout: Aleksandra Krupa i Bartek Witański Blank Studio, Marcin Kasperek KlarStudio
Skład i łamanie: Magdalena Dziedzic KlarStudio
Druk: Drukarnia AA Print, Mikołów
Nakład: 3.000 egz.
Fotografia okładkowa: Radosław Kaźmierczak

Miesięcznik znaleźć można we wszystkich instytucjach kultury, młodzieżowych domach kultury, klubach osiedlowych, urzędach, Gemini Park Tychy oraz wybranych restauracjach. Szczegółowa lista punktów dystrybucji znajduje się TUTAJ.
Poniżej prezentujemy również dotychczasowe wydania „Ram Kultury” w wersji online:

Ramy Kultury nr 16
Ramy Kultury nr 15
Ramy Kultury nr 14
Ramy Kultury nr 13
Ramy Kultury nr 12
Ramy Kultury nr 11
Ramy Kultury nr 10
Ramy Kultury nr 9
Ramy Kultury nr 8
Ramy Kultury nr 7
Ramy Kultury nr 6
Ramy Kultury nr 5
Ramy Kultury nr 4
Ramy Kultury nr 3
Ramy Kultury nr 2
Ramy Kultury nr 1

Przybądź w dniach 16-18 grudnia 2022 w godz. 12.00-21.00 na plac K.K. Baczyńskiego, aby doświadczyć świątecznej magii. Zapoznaj się z programem wydarzeń, by niczego nie przegapić!

Piątek, 16 grudnia
13.00 Drzewko Bożonarodzeniowe – konkurs miejski
13.30 „Pod wspólnym niebem”– polskie i ukraińskie kolędy oraz pastorałki w wykonaniu zespołu Oligo Mix Band działającego w Zespole Szkół Specjalnych nr 8 w Tychach
14.30 „Świąteczne historie oczami przedszkolaków” w wykonaniu podopiecznych Fundacji Rozwoju i Integracji Multiintegra
15.30 Pingwiny z zimowej krainy – program muzyczno-animacyjny dla dzieci w wykonaniu Agencji Artystycznej Prym Art
16.40 „Blisko już Święta” – koncert zespołu muzyczno-wokalnego Live Music z Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Tychach
17.20 „Wielka patelnia” – pokaz kulinarny w wykonaniu finalisty programu MasterChef Mateusza Krojenki
18.30 Drzewko Bożonarodzeniowe – rozstrzygnięcie konkursu
19.30 TULIA (nie) tylko świątecznie – koncert świąteczny
21.00 Pokaz ognia w wykonaniu Teatru Ognia Los Fuegos

Sobota, 17 grudnia
12.00 „Koncert kolędowy” w wykonaniu zespołu Trio Muzyczne w składzie: Karolina Wosz (wokal, pianino), Amelia Kuta (wokal, wiolonczela) oraz Weronika Korbel (skrzypce).
13.00 Pokaz rzeźbienia w lodzie w wykonaniu Ice Team
14.00 „Kolędowo” – koncert Hani Derej
15.00 „Świąteczne spotkanie z Elfami” – spektakl rodzinny w wykonaniu Teatru Trip
16.00 Świąteczne degustacje kulinarne z Remigiuszem Rączką
18.00 „Poczujmy Magię Świąt” – najpiękniejsze kolędy i piosenki świąteczne w wykonaniu wokalistek Studia Piosenki VoicePless
19.00 Zespół Pieśni i Tańca Mały Śląsk – koncert kolędowy
20.30 Pokaz cyrkowy w wykonaniu Teatru Ognia Los Fuegos

Niedziela, 18 grudnia
14.00 „Coraz bliżej święta…” – program artystyczny w wykonaniu wychowanków Młodzieżowego Domu Kultury nr 1 im. Artystów Rodu Kossaków w Tychach
15.00 „Jasełka na wysokości” w wykonaniu Krakowskiego Teatru Ulicznego Scena Kalejdoskop
16.30 „Gwiazdkowy zawrót głowy” – program artystyczny w wykonaniu wychowanków Młodzieżowego Domu Kultury nr 2 w Tychach
17.30 UNIVERSE – koncert świąteczny
19.00 „Kolęda” Sebastian Riedel
20.30 Pokaz lightshow w wykonaniu Teatru Ognia Los Fuegos

Codziennie:
– od 12.00 do 21.00 domki ze świątecznym asortymentem,
– od 12.00 świąteczne granie z DJ Radlą,
– od 13.00 do 18.00 szczudlarze i animatorzy z Teatru Mattenia,
– będzie można również zrealizować dziecięce marzenia i wejść do wnętrza zimowej krainy zamkniętej w wielkiej kuli, a będąc już w środku zrobić sobie piękne rodzinne zdjęcie wśród wirującego śniegu na tle świątecznej grafiki, przygotowanej specjalnie na tegoroczny Tyski Jarmark Bożonarodzeniowy. Z pewnością będzie to piękna pamiątka nie tylko dla dzieci, ale mamy przekonanie, że również dla dorosłych.

Organizator:
Miejskie Centrum Kultury w Tychach

Partner:
Fiat Chrysler Automobiles, Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna, Master sp. z o.o.

Sponsor:
Invenio Polska

Patroni medialni:
TVP3 Katowice, Radio eM, Radio Express, Twoje Tychy i tychy.pl

Tyskie instytucje (i nie tylko) przygotowały świąteczne propozycje dla dzieci, dorosłych i całych rodzin, aby nie tylko mikołajki ale i cały grudzień upłynął w kreatywnej atmosferze.

Mikołajki w Tychach:
2 grudnia, godz. 16.00 – warsztaty dekorowania bombek w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Tychach, (al. Marszałka Piłsudskiego 16), obowiązują zapisy pod numerem tel. 32 438 04 11, liczba miejsc ograniczona,
3 grudnia, godz. 12.00 i 16.00 – rodzinny spektakl „Wyspa mojej siostry” Teatru Małego w reżyserii Joanny Piwowar-Antosiewicz, wstęp wolny, wejściówki do odbioru w kasie Teatru, liczba miejsc ograniczona,
3-6 grudnia – Filmowe Mikołajki w Multikinie, w repertuarze znajdą się animacje i filmy familijne: „Dziwny świat”, „Kierunek księżyc!”, „Wielki Zielony Krokodyl Domowy” oraz „Uwolnić Poly” (3 i 4 grudnia na najmłodszych kinomanów będzie czekała słodka niespodzianka), szczegółowy repertuar seansów znajduje się na stronie www.multikino.pl, w aplikacji mobilnej oraz w kasach kin,
4 grudnia, godz. 16.00 – spektakl mikołajkowy „Dzieci z Bullerbyn” w reżyserii Anny Białoń, Teatr Mały (ul. ks. kard. A. Hlonda 1), bilety w cenie 25 zł do nabycia w kasie Teatru Małego i na teatrmaly-tychy.interticket.pl,
5 grudnia, godz. 13.30 – Świąteczne warsztaty artystyczne w Miejskim Centrum Kultury (ul. Bohaterów Warszawy 26), wstęp wolny, obowiązują zapisy do 2 grudnia pod numerem tel. 32 438 20 61, liczba miejsc ograniczona, wydarzenie organizowane w ramach Budżetu Obywatelskiego,
6 grudnia, godz. 18.00 – spektakl Teatru BELFEgoR „Cyrkowy Świat Zwierząt”, al. Niepodległości 32, bilety w cenie 25 zł,
8 grudnia, godz. 9.30 i 11.30 – spektakl mikołajkowy „Bajka o księżniczce na ziarnku grochu” w Zespole Szkolno-Przedszkolnym Nr 2 W Tychach, (ul. Jedności 51), w wykonaniu teatru Fabryka Kultury, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona, (spektakl o 9.30 – dla dzieci od wieku przedszkolnego do 2 klasy szkoły podstawowej, o 11.30 – dla dzieci od 3 do 8 klasy szkoły podstawowej), wydarzenie organizowane w ramach Budżetu Obywatelskiego,
8 grudnia, godz. 18.00 – mikołajkowy Czwartek z Teatrem dla Dzieci w Klubie Wilkowyje MCK, spektakl „Fabryka śniegu” w wykonaniu Teatru Trip z Katowic, wstęp wolny, obowiązują zapisy pod numerem tel. 32 227 26, 691 770 344 oraz mailem: klub@mck.tychy.pl,
9 grudnia, godz. 16.00 – warsztaty dekorowania pierników w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Tychach, (al. Marszałka Piłsudskiego 16), obowiązują zapisy pod numerem tel. 32 438 04 11 lub 32 438 04 81, liczba miejsc ograniczona.

Nieco później, ale również w tematyce świątecznej:
10 grudnia, godz. 9.30 – familijny spektakl świąteczny „Szydełkowa szopka Babci Klary” w wykonaniu teatru Lufcik na Korbkę oraz rodzinne spotkanie z Mikołajem, SMS Tychy (ul. Oświęcimska 51), wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona, wydarzenie organizowane w ramach Budżetu Obywatelskiego,
10 grudnia, godz. 10.00 – Świąteczny kiermasz rękodzieła w Spółdzielczym Domu Kultury Tęcza (al. Niepodległości 188),
14 grudnia, godz. 17.00 i 18.30 – rodzinne warsztaty „Dekoracje świąteczne” w Klubie Urbanowice MCK (ul. Przejazdowa 8), zapisy: od 7 grudnia, od godziny 13.00 pod nr. tel. 726 261 375 i mailem urbanowice@mck.tychy.pl, liczba miejsc ograniczona,
15 grudnia, godz. 17.00 – warsztaty rękodzieła dla dorosłych „Świąteczne dekoracje” w Klubie Wilkowyje MCK (ul. Szkolna 94), zapisy: 32 227 26 22, 691 770 344, klub@mck.tychy.p, liczba miejsc ograniczona,
17 grudnia, godz. 11.00 – warsztaty świąteczne „Daj mi gwiazdkę z nieba” organizowane przez Muzeum Miejskie w Tychach, cena: 10 zł dla osób indywidualnych lub 100 zł dla grup do 30 osób, liczba miejsc ograniczona.

Ekspozycja prezentowała współczesne artystki twórczo związane z naszym regionem, pracujące w różnym medium (malarstwo, grafika, projektowanie ubioru, projektowanie graficzne, film dokumentalny). Były wśród nich: Anita Baenisch–Juda, Judyta Bernaś, Agnieszka Cieślińska–Kawecka, Dorota Hadrian, Ewa de Iulis Błaszak, Ilona Kanclerz, Weronika Siupka, Sybilla Skałuba, Monika Starowicz, Agata Szymanek, Ewa Zawadzka i Joanna Zdzienicka–Obałek.

Artystki, na zaproszenie kuratorów wystawy – dr hab. Irmy Koziny i dr. Patryka Oczki – podjęły swoiście pojmowany dialog z historią, składając swoją twórczością hołd kobietom działającym na przemysłowym Górnym Śląsku w XIX i XX wieku. Wśród nich znajdziemy zarówno przedstawicielki arystokracji (Daisy Hochberg von Pless) i wielkich śląskich rodów przemysłowców (Waleska von Tiele–Winckler, Matka Ewa von Tiele–Winckler, La Païva – Blanka Henckel von Donnersmarck, Fryderyka Karolina von Reden, Joanna von Schaffgotsch), powojenne tyskie architektki (Hanna Adamczewska–Wejchert i Maria Czyżewska „Murka”), jak i wybitne naukowczynie (noblistka Maria Goeppert–Mayer) i artystki (aktorka Aleksandra Śląska, kostiumolożka Barbara Ptak).

Wystawa okazała się propozycją wystawienniczą nie tylko dla śledzących trendy w sztuce współczesnej, ale poruszającą ważne wątki lokalnej herstorii w szerszym europejskim kontekście, pokazującą ich wagę i aktualność.

Serdeczne gratulacje składamy Muzeum Miejskiemu w Tychach, a przede wszystkim bezpośrednim twórcom:
dyrektorce: Aleksandrze Matuszczyk
kuratorom: prof. dr hab. Irmie Kozinie i dr Patrykowi Oczce
projektantowi aranżacji: Łukaszowi Błażejewskiemu
grafikowi identyfikacji wizualnej: Marcinowi Kasperkowi z KLAR Studio
realizatorowi filmów towarzyszących wystawie: Pawłowi Wilkołekowi z FILM HOUSE
kierownikowi produkcji: Dorocie Kordys
produkcji: Kazimierzowi Dudce, Paulinie Niemczyk, Henrykowi Dubisowi,
za czytanie listów Hanny Adamczewskiej-Wejchert i Kazimierza Wejcherta – Pawłowi Drzewieckiemu i Alinie Bacharze
oraz promocji: Agnieszce Woszczyńskiej i Gabrieli Oleksy

fot. Gabriela Oleksy

Mikołajki zbliżają się wielkimi krokami! Dzień przed nimi tj. 5 grudnia, odbędzie się kreatywne spotkanie, podczas którego będzie można własnoręcznie ozdobić drewniane bombki i ekologiczne kartki dla najbliższych. Warsztaty skierowane są dla dzieci w wieku szkolnym (6-12 lat). Jest to więc idealna okazja, by zachęcić swoje pociechy do stworzenia oryginalnej ozdoby świątecznej na zbliżający się czas i przy okazji zaszczepić w nich pasję do rękodzieła.

Warsztaty poprowadzi mikołajowa ekipa Leny Bajer, znanej tyszanom miedzy innymi z wakacyjnych animacji na placach zabaw.

Kreatywne spotkanie połączone będzie z animacjami świątecznymi, które umilą czas uczestnikom i na chwilę wyrwą każde dziecko do zaczarowanej krainy Świętego Mikołaja.

Dziecko można zapisać tylko do jednej grupy warsztatowej:
I grupa: 13.30-15.00
II grupa: 15.15-16.45
III grupa 17.00-18.30

Miejsce warsztatów: Miejskie Centrum Kultury w Tychach, ul. Bohaterów Warszawy 26

Uwaga! Liczba miejsc ograniczona.
Zapisy przyjmujemy do 28 listopada lub do wyczerpania miejsc
pod nr. tel. 32 438 20 61

Warsztaty organizowane są w ramach Budżetu Obywatelskiego dla Miasta Tychy na rok 2022.

Jak wyjaśnia na sąsiedniej stronie dyrektor Teatru Małego Paweł Drzewiecki, nie chodzi tutaj jedynie o wzajemne układy między płciami, ale także o głębsze zastanowienie się na tym, jak są współcześnie rozumiane i definiowane kobiecość i męskość oraz pokazanie, w jaki sposób ukazuje je współczesna dramaturgia.

Do tego tematu nawiązywać będzie również wystawa w Miejskiej Galerii Sztuki OBOK. Tutaj jednak sprawy damsko-męskie zostaną przedstawione z nieco innej, satyrycznej perspektywy.

Rysunki Andrzeja Mleczki stanowią krzywe zwierciadło, w którym od kilku dekad przeglądają się nasze rodzime stereotypy, kompleksy, ambicje i wyobrażenia. W Galerii OBOK będziemy mieli okazję zobaczyć 50 prac artysty, co stanowi tylko drobny wycinek jego dorobku (obejmującego około 20 tysięcy prac), będzie to jednak kolekcja wybrana specjalnie pod kątem tematu przewodniego Tyskich Spotkań Teatralnych, którym wystawa towarzyszy. 

Andrzej Mleczko obchodzi w tym roku 50-lecie pracy artystycznej. Jak sam mówi w rozmowie z Wojciechem Łuką (całego wywiadu można wysłuchać na kanale Youtube Miejskiej Galerii Sztuki OBOK), trudno jest mu dokładnie określić początek tej pracy, bo z ołówkiem i piórkiem nie rozstaje się od czwartego roku życia. Jednak swój pierwszy rysunek opublikował na drugim roku studiów, a było to właśnie 50 lat temu. Niedługo po debiucie stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych polskich rysowników i od kilku dekad jest niestrudzonym komentatorem polskiej obyczajowości, życia politycznego i społecznego. Twierdzi, że cała zabawa polega na tym, żeby na jakiś temat czy zdarzenie popatrzeć z nietypowej strony, niejako zajść je od tyłu. Wtedy staje się ono bardziej zabawne, niż się na pierwszy rzut oka wydaje.

Wernisaż wystawy odbędzie się 18 listopada. 

SW

Wszystkie chóry chcące zaprezentować swój świąteczny repertuar zapraszamy do wzięcia udziału w pierwszym etapie Konkursu Chórów, który organizowany jest w ramach XXXII Tyskich Wieczorów Kolędowych!

W konkursie mogą wziąć udział chóry żeńskie, męskie, dziecięce i mieszane. Dopuszcza się wykonania z akompaniamentem instrumentalnym z zastrzeżeniem, że co najmniej 1 utwór powinien być wykonany a capella. Pierwszy etap konkursu zostanie przeprowadzony w formie on-line, a jego laureaci zostaną wyłonieni na podstawie oceny nagrań prezentacji audio-video (trzech dowolnie wybranych kolęd, skomponowanych przez polskich kompozytorów), przekazanych za pośrednictwem serwisu YouTube.

Drugi etap konkursu – przesłuchania na żywo – odbędą się 14 stycznia 2023 r. od godz. 9.00 w Teatrze Małym w Tychach. Należy przygotować jedną wybraną kolędę nadesłaną do pierwszego etapu konkursu, jedną dodatkową oraz obowiązkowo: „Bóg się rodzi” i „Wśród nocnej ciszy”.

Na zgłoszenia czekamy do 11 grudnia 2022 r.

Wyniki pierwszego etapu konkursu zostaną przekazane drogą mailową kierownikom zespołów najpóźniej do 19 grudnia 2022 r.

Karta Zgłoszenia
Regulamin Konkursu Chórów