Poza tym muzeum prowadzi działalność edukacyjną, organizując prelekcje, wykłady autorskie, seminaria, spotkania, a także spacery zapoznające tyszan z historią miasta i ważnymi dla miasta obiektami. Na bieżąco przygotowuje i realizuje lekcje muzealne dla dzieci i młodzieży, wycieczki edukacyjne, gry terenowe, warsztaty plastyczne i konkursy. Ponadto muzeum prowadzi działalność wydawniczą, z której rezultatami można zapoznać się pod linkiem.

Początki idei stworzenia w Tychach muzeum sięgają lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku. Wówczas Towarzystwo Miłośników Ziemi Tyskiej chciało powołać placówkę, która prezentowałaby historię powstawania miasta. Planów nie udało się jednak zrealizować.

Inicjatywa stworzenia muzeum kolejny raz pojawiła się w 1996 roku. Wówczas w Muzeum Śląskim w Katowicach przygotowywano wystawę poświęconą ziemi pszczyńskiej. W zbiorach muzealnych brakowało eksponatów związanych z tradycją kulturową społeczności miejskich Tychów i Mikołowa, a znaczną ich część trzeba było wypożyczyć od osób prywatnych. Pełniąca wówczas rolę kuratora wspomnianej wystawy Maria Lipok-Bierwiaczonek stała się orędowniczką utworzenia muzeum w Tychach. W rezultacie jej starań w 1996 roku Rada Miasta Tychy podjęła uchwałę intencyjną w sprawie utworzenia placówki.

Na moment utworzenia instytucji i nadania jej statutu przyszło jednak czekać do 2000 roku, a na znalezienie miejsca na samą siedzibę do roku 2003. Właśnie wtedy, dzięki porozumieniu pomiędzy prezydentem miasta Andrzejem Dziubą a przedstawicielami Kompanii Piwowarskiej, jedno z zabytkowych pomieszczeń browaru zostało użyczone na potrzeby Muzeum Miejskiego. Rok później Muzeum zyskało przestrzeń ekspozycyjną w dawnej suszarni młóta przy ul. Katowickiej 9.

Od idei do realizacji

Organizacja pracy Muzeum ruszyła z początkiem 2005 roku. Rozpoczęło się przygotowywanie pierwszej, inauguracyjnej wystawy – „Sto lat z życia miasta. Tychy i tyszanie w XX wieku”. Oficjalne otwarcie Muzeum miało miejsce 25 kwietnia 2005 roku.

Od tego czasu w Muzeum Miejskim w Tychach odbyło się kilkadziesiąt wystaw – zarówno tych dotyczących historii, tradycji i kultury Tychów i ziemi pszczyńskiej, jak i innych tematów. Opis poszczególnych ekspozycji można znaleźć w zakładce: wystawy. Od lipca 2012 roku wzbogaciło się o siedzibę w budynku po dawnym magistracie przy placu Wolności 1.

Działalność Muzeum została zauważona przez odbiorców i doceniona w prestiżowych konkursach. Muzeum jest laureatem wyróżnienia w Konkursie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na Wydarzenie Muzealne Roku SYBILLA 2006 oraz nagród i wyróżnień w Konkursach Marszałka Województwa Śląskiego za wystawy i projekt edukacyjny realizowane w latach 2007, 2010, 2012 i 2013.