Kultura Osiedla Osiedle Kultury

wpis

Miejskie Centrum Kultury w Tychach podjęło projekt w ramach Rewitalizacji dla Miasta Tychy 2022 w obszarze Czułowa Osady.

Projekt ma w swoim założeniu nie tylko realnie wpłynąć na najmłodszych mieszkańców Osady, ale także pozostawić swój ślad w tym miejscu na kolejne nawet kilkadziesiąt lat.

Przewidziano realizację cyklu warsztatów o czterech tematykach. Pierwszym inaugurującym są zajęcia z survivalu z instruktorem z kilkudziesięcioletnim doświadczeniem, znanym ekstremalnym podróżnikiem i naturalnym pedagogiem ulicy – ponieważ wychowując się na warszawskiej Pradze wie, czym jest prawdziwy survival życia – Krzysztofem Lewickim, który spotka się z dziećmi i młodzieżą kilkukrotnie w terenie, aby nie tylko uczyć i bawić, ale także wzmacniać wiarę w siebie i swoje możliwości, podając siebie jako dobry przykład, chłopaka z osiedla, który kilka lat jeździł na wózku, a obecnie przemierza najtrudniejsze obszary Arktyki.

Praktycznym i szlifującym umiejętności manualne i zmysł techniczny są zajęcia stolarskie, które prowadzą z doświadczeniem i z ogromną pasją instruktorzy z Fundacji Bobrowe Żeremia. To miejsce gdzie tradycja spotyka się z współczesnością, a ich działania kręcą się wokół drewna, kajaków, jachtów oraz mebli. Od kilku lat prowadzą warsztaty dla różnych grup, tworząc najbardziej nieprawdopodobne projekty. Nie widzą ograniczeń, nie tylko znają się doskonale na swoim rzemiośle, to jeszcze potrafią zarazić nawet najmniejszych. Podczas zajęć uczestnicy wykonają samodzielnie 12 dużych donic, które zostaną umieszczone przed klatkami na Osadzie, a na kolejnych zajęciach – ogrodniczych, zasadzą w nich różne kwiaty i zioła, które będą pielęgnować przez kolejne, mamy nadzieję, lata.

Każde działanie ma swój cel i ma przynieść konkretny pożądany efekt. Podczas stolarki dzieci odkryją swoje umiejętności, poznają trud pracy fizycznej i wartość przedmiotów, nawet tak zwyczajnych jak donica, na której zbudowanie potrzebują kilku godzin ciężkiej i niezwykle satysfakcjonującej pracy.

Zajęcia z pasjonatką zielarstwa i ogrodnictwa pomogą dzieciom zrozumieć w jaki sposób dbać o rośliny i które zioła lub kwiaty warto mieć u siebie w domu. Kinga Kaźmierczak od kilkunastu lat prowadzi niemal samodzielny tryb życia. Hodując własne warzywa i owoce, tworząc kosmetyki i środki czystości, poddając recyklingowi odpady i czerpiąc prawdziwą radość i bogactwo z natury.

Ostatni, może nawet najpiękniejszy warsztat prowadzi dla młodzieży Marta Piróg. Znana tyszanom artystka, która jest współautorką dwóch murali w naszym mieście – Zofii Nałkowskiej i Ryśka Ridla. Przed nią kolejny wyjątkowy projekt, który odciśnie się w miejskiej architekturze i pozostanie na kilkadziesiąt lat. Tym razem wyłącznie mozaika ceramiczna, która pojawi się w blendach okiennych na osiedlu Czułów Osada. Kilka okien zostanie wypełnionych sztuką wychodzącą z rąk nie tylko Marty, ale także uczestników warsztatów ceramicznych, którzy tworząc swoje mozaiki, odcisną swój wkład w tym wyjątkowym projekcie. Ostateczny projekt należy do aranżacji autorstwa Marty Piróg.

Jeszcze jeden trwały efekt powstanie po kilkumiesięcznych działaniach w ramach Kultura Osiedla Osiedle Kultury – album fotograficzny, który będzie reportażem z przebiegu wszystkich działań i spotkań.

Organizator:
Miejskie Centrum Kultury w Tychach
Współorganizatorzy:
BAZA Placówka Wsparcia dla Dzieci i Młodzieży – MOPS Tychy
KS 1920 Czułowianka Tychy


XXXVIII Festiwal Szantowy Port Pieśni Pracy

wpis

Miejskie Centrum Kultury w Tychach i zespół Perły i Łotry, który w tym roku obchodzi swoje 30-lecie istnienia, zapraszają na letnią odsłonę Portu Pieśni Pracy. To już 38. edycja Festiwalu, który od lat ma swoje stałe miejsce w kalendarzu imprez żeglarskich.

By jeszcze bardziej poczuć ducha szant, muzyka marynistyczna wybrzmi tym razem na aż sześciu scenach zlokalizowanych w różnych częściach Tychów. Festiwal potrwa 3 dni – od 19 do 21 sierpnia. Odbędzie się aż 27 koncertów, w tym jeden dla dzieci na statku (placu zabaw) na Paprocanach.

PROGRAM:

19 sierpnia – Ośrodek Wypoczynkowy Paprocany
godz. 19.00 – Marek Szurawski – spotkanie autorskie
godz. 20.00 – Marta Śliwa Śpiewająco

19 sierpnia, godz. 22.00 – Pub pod Browarem
Węże z Poligonu
Gumowe Szekle
Znienacka Projekt
Orkiestra Samanta
Duet ABC
Happy Crew
Banana Boat

20 sierpnia, godz. 14.00 – plac K.K. Baczyńskiego
Kapitan Thorn
North Cape
Znienacka Projekt
Gumowe Szekle

20 sierpnia, godz. 17.00 – Teatr Mały w Tychach
Perły i Łotry
Trzecia Miłość
Dominika Żukowska i Andrzej Korycki
Sąsiedzi
Marek Szurawski
Banana Boat

21 sierpnia, godz. 12.00 – koncert dla dzieci na placu zabaw (statek), Ośrodek Wypocznkowy Paprocany
Klang

21 sierpnia godz. 16.00 – Dzika Plaża Paprocany
Mietek Folk
Trzecia Miłość
Kapitan Thorn
Klang
Dominika Żukowska i Andrzej Korycki
Marek Szurawski
North Cape
Carrantuohill

Partnerem festiwalu jest:

GALERIA


Share

Przegląd Konkursowy Rock na Plaży Paprocany 2022

wpis

Przegląd odbędzie się w ramach festiwalu „Rock na Plaży Paprocany 2022” 3 września.

Celem przeglądu konkursowego jest wyłonienie przez Jury trzech zespołów, które będą miały okazję zagrać podczas festiwalu „Rock na Plaży Paprocany 2022” przed takimi gwiazdami jak Sztywny Pal Azji, Cree i Dżem. Dzięki temu uczestnicy będą mieli szansę na promocję swojej twórczości oraz konfrontację z artystami z wieloletnim doświadczeniem. Dwa zespoły zostaną wybrane na podstawie nadesłanych zgłoszeń, trzecim jest laureat VI edycji konkursu „Dla Tych zagrają – Nowa Fala Tyskich Brzmień 2022”.

Uczestnikami przeglądu konkursowego mogą być grupy i zespoły muzyczne wykonujące ogólnie pojętą muzykę rockową z jej odmianami, opartą o repertuar własny (min. 75% repertuaru powinno być twórczością własną zespołu). Niedopuszczalny jest akompaniament w formie półplaybacków i playbacków.

Warunkiem uczestnictwa w konkursie jest wysłanie 4 utworów (w tym minimum jednego zarejestrowanego „na żywo”) oraz prawidłowo wypełnionej karty zgłoszenia wraz z riderem technicznym zespołu oraz materiałami promocyjnymi na adres:
Rock Na Plaży Paprocany 2022
Miejskie Centrum Kultury w Tychach,
Bohaterów Warszawy 26,
43-100 Tychy
lub mailowo na adres:
e-mail: mck@mck.tychy.pl

Jury finałowe:
przedstawiciel zespołu Dżem – Janusz Borzucki,
przedstawiciel zespołu Cree – Sebastian Riedel,
przedstawiciel dziennikarzy muzycznych – Piotr Baron,
przedstawiciel Miejskiego Centrum Kultury w Tychach – Piotr Kumor.

Oceniać będą: aranżację, spójność stylistyczną, dobór elementów muzycznych, wokal (czystość, prawidłowa intonacja, emisja głosu, barwa, interpretacja tekstu, dykcja, dobór tekstu), siłę przekazu, całościowe wrażenie artystyczne.

Nieprzekraczalny termin nadesłania materiałów to 25 lipca 2022 r. (liczy się data stempla pocztowego lub data wpłynięcia zgłoszenia na skrzynkę mailową Organizatora).

Więcej informacji w Regulaminie konkursu Rock Na Plaży Paprocany 2022

FORMULARZ ZGŁOSZENIA UCZESTNIKA

GALERIA


Share

Wyniki „Z TYCH ciekawych - miasto naszymi oczami”

wpis

Już są! Wyniki II Konkursu Plastycznego „Z TYCH ciekawych – miasto naszymi oczami”.

Z ogromną przyjemnością informujemy, że konkurs „Z TYCH ciekawych – miasto naszymi oczami” organizowany przez Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 im. Artystów Rodu Kossaków w Tychach przy współpracy z Gemini Park Tychy został rozstrzygnięty. Konkurs kierowany był do wychowanków przedszkoli, uczniów wszystkich typów szkół (z wyjątkiem liceów plastycznych) oraz placówek wychowania pozaszkolnego, z naszego rejonu. Celem natomiast była prezentacja w formie plastycznej wybranych zabytków, ciekawostek, ważnych miejsc związanych z miastem Tychy oraz kształtowanie aktywnej i twórczej postawy dzieci i młodzieży wobec sztuki i historii. Zadaniem uczestników konkursu było wykonanie pracy plastycznej, która miała przedstawiać najciekawsze miejsca, obiekty oraz wydarzenia, które są charakterystyczne dla naszego miasta.

W skład jury weszli:

Aleksandra Zawodzińska – dyrektor ds. Marketingu i PR Gemini Park Tychy
Aneta Mlaś – artystka grafik, ilustratorka, poetka
Maciej Gruchlik – dyrektor Młodzieżowego Domu Kultury nr 1 w Tychach, sekretarz jury

Podejmując decyzję, jury wzięło pod uwagę: zgodność z tematyką konkursu, estetykę i staranność wykonania pracy, wysoki poziom artystyczny oraz kreatywność, oryginalność, twórcze podejście do tematu i pomysłowość.

Lista zwycięzców dostępna jest w protokole z posiedzenia jury.

O terminie podsumowania oraz sposobie przekazania nagród/upominków oraz dyplomów organizatorzy poinformują w terminie późniejszym poprzez wiadomość na stronie internetowej i Facebook’u placówki. Planowany przybliżony termin podsumowanie to wrzesień/październik 2022.

Bardzo dziękujemy wszystkim uczestnikom i nauczycielom za zaangażowanie i nadesłane prace!

GALERIA


Share

Obrazy z przeszłości – Tychy w pierwszej połowie XX wieku

wpis

Wystawa czasowa prezentująca fotografie dokumentujące miejsca i obiekty związane z życiem codziennym mieszkanek i mieszkańców gminy Tychy w pierwszej połowie XX wieku.

Pokazuje miejsca i obiekty zlokalizowane w centrum wsi, w pobliżu rynku i okolicy, m. in. ulice, domy mieszkalne, sklepy, budynki użyteczności publicznej, obiekty związane z oświatą i życiem kulturalnym. Zwraca uwagę na działające już w XIX wieku browary, fabrykę celulozy, cegielnię, szkołę, dworzec kolejowy i Ochotniczą Straż Pożarną.

Tychy jako gmina wiejska liczyła w 1906 roku ok. 5 000 mieszkańców, a w 1934 roku ok. 9 100. Zajmowała w latach 30. XX wieku obszar 35,45 km² (wraz z przysiółkami Żwaków, Glinka, Suble, Wartogłowiec, Zawiść, Czułów, Mąkołowiec, Zwierzyniec). Znajdowała się w granicach powiatu pszczyńskiego na obszarze historycznej ziemi pszczyńskiej. Sąsiadowała z gminami: Wilkowyje, Paprocany, Urbanowice i Jaroszowice, a od północy poprzez lasy z górniczymi koloniami Kostuchną i Murckami.

Ekspozycja przybliża obraz Tychów z początku XX wieku. Na terenie wsi działały dwa browary, cegielnia, fabryka celulozy, dworzec kolejowy i szkoła. Władze gminy dbały o bezpieczeństwo mieszkańców, bezpieczeństwo pożarowe oraz o zdrowie publiczne. Wybudowano w tym czasie gmach Urzędu Gminy. W latach 20. i 30. XX wieku nastąpił rozwój gospodarczy, wieś zelektryfikowano, wzniesiono budynek Ochotniczej Straży Pożarnej, rozbudowano gmachy użyteczności publicznej: szpital, sierociniec, szkołę. Dostosowano i uregulowano w gminie przepisy porządkowe, przeciwpożarowe oraz handlowe w odniesieniu do funkcjonującego targowiska. Wybudowano domy gminne z mieszkaniami komunalnymi, wybrukowano główne ulice, otwarto kompleks obiektów rekreacyjnych i sportowych, m.in. z basenem, boiskiem, strzelnicą i restauracją z salą taneczną. Mieszkankom i mieszkańcom udostępniono park książęcy z kręgielnią, muszlę koncertową i restaurację. Uruchomiono kino.

Fotografie z tego okresu przedstawiają obrazy modernizowanych Tychów, z centrum handlowym u zbiegu ul. Książęcej i ul. Henryka Sienkiewicza oraz z centrum administracyjnym z Urzędem Gminy i główną tyską szkołą.

Okres II wojny światowej zaakcentowany jest w kadrach, na których widzimy opisy obiektów i ulic w języku niemieckim.

Fotografie z lat 50. XX wieku dokumentują fragmenty starej zabudowy miasta, jeszcze w niezmienionej formie. W latach późniejszych wiele budynków wyburzono lub przebudowano. Do dnia dzisiejszego częściowo zachowała się charakterystyczna zabudowa głównych ulic Tadeusza Kościuszki, Henryka Sienkiewicza i ks. Konstantego Damrota, a niektóre budynki użyteczności publicznej istnieją do dzisiaj w nowoczesnej formie ze zmienioną funkcją.

fotografie i pocztówki ze zbiorów: Muzeum Miejskiego w Tychach, Muzeum Tyskich Browarów Książęcych, Biblioteki Śląskiej w Katowicach, parafii pw. św. Marii Magdaleny w Tychach, Szkoły Podstawowej nr 1 w Tychach oraz prywatnych.

przygotowanie: Barbara Kopia
projekt graficzny: Agnieszka Czyżewska

czas trwania: 6.05-30.12.2022
miejsce: Galeria Muzeum Miejskiego w Tychach – Centrum Medyczne Paprocany, ul. gen. Wł. Sikorskiego 101
godziny otwarcia: poniedziałek-piątek: 7.30-20.00
wstęp wolny

fot. Domy jednorodzinne, wielorodzinne przy ul. Bibliotecznej i ul. H. Sienkiewicza, lata 50. XX wieku, fot. Zygmunt Kubski, ze zbiorów Muzeum Miejskiego w Tychach

GALERIA


Share

Aktualności powiązane


Wydarzenia towarzyszące



Lipcowe wydanie „Ram Kultury” już dostępne!

wpis

Wakacje zapowiadają się muzycznie i plenerowo. Spotkania z muzyką, filmem i teatrem w najbliższym czasie będą się odbywać na łonie natury lub w przestrzeni miejskiej.

Na kolejnych stronach piszemy m.in. o bardzo intensywnym pierwszym weekendzie lipca, który wypełnią wydarzenia związane z organizowanym po raz pierwszy Świętem Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. W Tychach będą to m.in. spacery po osiedlu A, wyprawy trolejbusem śladami Ryśka Riedla oraz cykl koncertów Etno na Dzikiej Plaży. Muzyka nad Jeziorem Paprocańskim zabrzmi jednak już 1 lipca, w przeddzień Święta GZM. Wówczas zostanie zainaugurowany cykl Muzyczne Wieczory nad Jeziorem. W kolejne piątki lipca (zawsze o godzinie 20.00) na terenie OW Paprocany zagrają: latynoski Los Cumbancheros Quartet, śląski bluesman Grzegorz Kapołka z zespołem, jazzowa formacja Parnas Brass Band, Gypsy Swing Quartet (założony przez ukraińskiego wirtuoza skrzypiec, Siergieja Wowkotruba) oraz duet Michał Czachowski i Giridhar Udupa, łączący flamenco i muzykę indyjską. Piątki w Paprocanach to będą muzyczne podróże po świecie. Tego lata wystartuje także nowy cykl bezpłatnych koncertów w Parku Miejskim Solidarności. Na niedzielne spotkania z muzyką kameralną, adresowane przede wszystkim do młodych słuchaczy, zaprosi Sonos Kwartet. Będzie można wysłuchać utworów klasyków (Haendla, Bacha, Mozarta, Bizeta, Straussa), a także znanych motywów muzyki filmowej czy przebojów zespołu The Beatles. Koncerty będą się odbywać w lipcowe niedziele (17, 24, 31 lipca), zawsze o godzinie 16.00. Ale nie tylko muzyką żyje człowiek. Miejskie Centrum Kultury zaprasza do swojego ogrodu na seanse filmowe w ramach cyklu Kino FreeLove. Z kolei Teatr Mały przygotował na wakacje projekt „Dzieciniec Teatralny. Teatr nie stoi, się dzieje”, czyli warsztaty dla rodzin z dziećmi o rozmaitej tematyce (zabawa z ruchem, scenografia, dźwięk, praca z ciałem, zajęcia manualne i plastyczne). A więc niezależnie od tego, czy wolicie błogie lenistwo przy dźwiękach muzyki, czy szalone wakacyjne przygody – ruszajcie w plener!

Sylwia Witman

W najnowszym numerze znajdziemy:
– słowo na temat Mikrowypraw organizowanych przez Muzeum Miejskie i Miejskie Centrum Kultury w ramach Święta Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii,
– relacja z partnerskiej wystawy malarstwa tyskich artystów w Oberhausen,
– wywiad z Kasią Skibą i Boogiem, którzy opowiedzą o muzycznej impezie Etno Dzika Plaża,
– oraz parę słów o Beksińskim i wystawie jego dzieł, organizowanej przez Tichauer Art Gallery.

Wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Tychach, ul. Bohaterów Warszawy 26, 43-100 Tychy, tel. 32 438 20 61,
e-mail: redakcja@mck.tychy.pl
Redaktor naczelna: Sylwia Witman, e-mail: ramykultury@kultura.tychy.pl
Zespół: Daria Gawrońska, Małgorzata Król, Agnieszka Woszczyńska
Korekta: Agnieszka Tabor
Layout: Aleksandra Krupa i Bartek Witański Blank Studio, Marcin Kasperek KlarStudio
Skład i łamanie: Magdalena Dziedzic KlarStudio
Druk: Drukarnia AA Print, Mikołów
Nakład: 3.000 egz.
Fotografia okładkowa: Dominika Dyka

Miesięcznik znaleźć można we wszystkich instytucjach kultury, młodzieżowych domach kultury, klubach osiedlowych, urzędach, Gemini Park Tychy oraz wybranych restauracjach. Szczegółowa lista punktów dystrybucji znajduje się TUTAJ.
Poniżej prezentujemy również dotychczasowe wydania „Ram Kultury” w wersji online:

Ramy Kultury nr 11
Ramy Kultury nr 10
Ramy Kultury nr 9
Ramy Kultury nr 8
Ramy Kultury nr 7
Ramy Kultury nr 6
Ramy Kultury nr 5
Ramy Kultury nr 4
Ramy Kultury nr 3
Ramy Kultury nr 2
Ramy Kultury nr 1

GALERIA


Share

Rusza VI Przegląd Sztuki „Powiązania”

wpis

Malujesz, rysujesz, tworzysz grafiki? Zapraszamy do tegorocznej edycji „Powiązań” – przeglądu sztuki, w którym możesz zaprezentować swoją twórczość. Na zgłoszenia czekamy do 5 września.

Zapraszamy wszystkich twórców i artystów do wzięcia udziału w kolejnej edycji Przeglądu Sztuki „Powiązania”, którego celem jest prezentacja umiejętności plastycznych mieszkańców naszych osiedli, jak i osób, które zamieszkują sąsiadujące z Tychami miejscowości. To już VI edycja przeglądu, który integruje lokalne środowisko artystyczne i daje okazję do zaprezentowania swoich obrazów, grafik czy rysunków.

Na zgłoszenia czekamy drogą mailową do 5 września 2022 roku na adres: tecza@oskard.tychy.pl.

Regulamin VI Przeglądu Sztuki Powiązania
załącznik__nr1_Karta Zgłoszenia
Załącznik_nr2_Oświadczenia

GALERIA


Share

Aktualności powiązane


Wydarzenia towarzyszące



Dla Tych zagrają! Znamy zwycięzców

wpis

W minioną sobotę, 11 czerwca na Dzikiej Plaży, odbył się koncert finałowy Dla Tych zagrają – przegląd tyskich zespołów muzycznych. Wiemy już, który zespół zagra podczas festiwalu Rock na Plaży.

Podczas finałowego koncertu mieliśmy przyjemność usłyszeć takie zespoły, jak:
Double Blind
ExoMooN
KASIA SKIBA i JA
Petrykora
skrawki

Wyłonienia zwycięzców dokonało Jury w składzie:
Tomasz Kasprzyk – muzyk, kompozytor, producent muzyczny, inżynier dźwięku i multiinstrumentalista, a także dziennikarz radiowy (Radio ZET, Antyradio) i telewizyjny
Jarosław Toifl – producent muzyczny i realizator dźwięku MAQ Records
Małgorzata Król – Dyrektorka Miejskiego Centrum Kultury w Tychach

„Nagrodę Jury”, czyli nagranie teledysku oraz kwalifikację do Przeglądu Ogólnopolskiego Konkursu „Rock na Plaży” otrzymał zespół Kasia Skiba i Ja. Kto kryje się pod tą nazwą? Charyzmatyczna wokalistka i autorka tekstów Kasia Skiba, oraz Wojtek „Boogie” Bajer, odpowiedzialny za instrumenty klawiszowe, elektronikę i kompozycje. Swoją muzykę określają jako alter-pop. Jest to mieszanka wybuchowa ich osobowości i fascynacji muzycznych, gdzie mechaniczny beat łączy się z akustycznymi instrumentami, Indie poznają Islandię, a jazzowe harmonie Boogie’go przeplatają się z rymowankami słownymi Kasi. W 2018 roku wydali swój debiutancki krążek „Kasia Skiba i Ja”, mają za sobą sporo zagranych koncertów, m.in. Pod Jaszczurami, w gliwickiej Arenie i na antenie śląskich stacji radiowych. Na pewno jeszcze o nich usłyszycie!

Laureatem „Nagrody Publiczności” został zespół Petrykora, który otrzymał największą liczbę głosów słuchaczy, obecnych na Dzikiej Plaży podczas koncertu finałowego.
Jak sami o sobie piszą: Petrykora to szalenie wciągająca jazda bez trzymanki (zgadzamy się). Zróżnicowany repertuar, oparty na gitarowych riffach sprawi, że zarówno fani mocniejszego brzmienia, jak i spokojniejszej melodii, z pewnością znajdą coś dla siebie. Zespół powstał w 2020 roku w Tychach i dopiero się rozpędza. Ma za sobą wiele udanych koncertów i za pewne wiele jeszcze przed sobą. W oka mgnieniu przeniesie was w inny świat i pozwoli na nowo odkryć muzykę.
Petrykorę tworzą: Łukasz Natonik, Jacek Góral, Kamil Rdzanek, Jacek Majdiuk.

Gratulujemy wszystkim zespołom. Byliście świetni!


Podniebne świętowanie

wpis

Setną rocznicę przyłączenia części Górnego Śląska do Polski uczcimy w Tychach spektakularnie. Zaplanowano odsłonięcie sześciu tablic upamiętniających wyniki plebiscytu z 1921 r., powstanie mural, odbędą się też zawody balonów na ogrzane powietrze.

Od trzech lat świętujemy okrągłe, setne rocznice związane z powrotem naszego regionu na mapę państwa polskiego i kształtowaniem się jego granic. Był to proces rozciągnięty w czasie: odzyskanie niepodległości w 1918 r., powstania śląskie w latach 1919–1920 oraz plebiscyt i trzecie powstanie na Górnym Śląsku w 1921 r. Zwieńczeniem tego procesu było wkroczenie na Śląsk wojsk polskich pod dowództwem gen. Stanisława Szeptyckiego 20 czerwca 1922 roku. Nieco później, 16 lipca w Katowicach, uroczyście świętowano przejęcie administracji na przyznanym Polsce obszarze.

Tak więc dokładnie sto lat temu sześć gmin wiejskich, tworzących dzisiejsze miasto Tychy, znalazło się w granicach Rzeczpospolitej. Wyniki plebiscytu były tu jednoznaczne: zdecydowana przewaga głosów za Polską. Przykładem niech będą Cielmice, gdzie za przyłączeniem do odrodzonego państwa polskiego głosowało 94% mieszkańców.

Wyniki plebiscytu w poszczególnych dzielnicach upamiętnią tablice, których idea wyszła od dra Wojciecha Schäffera – historyka z Tychów, a zarazem dyrektora Archiwum Archidiecezjalnego w Katowicach. Natomiast wykonawcą tablic jest Tomasz Wenklar – tyski rzeźbiarz znany już z wielu realizacji w przestrzeni miasta. Według pomysłu dra Schäffera dwa orły – niemiecki oraz polski w koronie – symbolizują obydwa państwa oraz rozdarcie mieszkańców Śląska pomiędzy nimi. Z kolei artysta Tomasz Wenklar swoją interpretacją tematu podkreślił fakt zwycięstwa Polski na terenie wszystkich dawnych gmin tworzących obecne Tychy. Niemiecki orzeł usuwa się w cień, zaś polski dumnie wkracza na arenę dziejów tej części Górnego Śląska.

Główna tablica zostanie umieszczona na elewacji budynku dawnej restauracji Strzeleckiego, która w Tychach była lokalem plebiscytowym. Dzisiaj jest to restauracja Polonez przy ul. ks. Konstantego Damrota. Pozostałe tablice znajdą swoje miejsca w Cielmicach, Jaroszowicach, Paprocanach, Urbanowicach i Wilkowyjach.

Pamiątką, która na stałe zostanie w przestrzeni miasta, będzie też mural. Jego pomysłodawcą jest Hubert Chwalczyk – tyszanin, pasjonat historii i skarbnica wiedzy o dziejach miasta. Natomiast artystą realizującym to zadanie będzie Paweł Ryżko – absolwent Wydziału Grafiki i Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi, specjalizujący się w plakacie, typografii i właśnie muralu. Jedną z jego dotychczasowych realizacji można oglądać w Lublinie, na ścianie budynku Domu Kultury LSM. Prace nad tyskim malowidłem zaczną się pod koniec czerwca
przy al. Niepodległości.

Głównym i bez wątpienia najbardziej widowiskowym wydarzeniem obchodów stulecia przyłączenia naszego regionu do Polski będą zawody balonów na ogrzane powietrze „In The Silesian Sky”. To będzie wyjątkowa okazja, by oglądać ogromne, kolorowe latające obiekty na tyskim niebie. W naszym mieście odbędzie się prezentacja załóg (24 czerwca) oraz dwa loty konkursowe: 26 czerwca, o godz. 5.30 oraz 18.30. Uroczysta gala i zakończenie zawodów z udziałem Marszałka Województwa Śląskiego Jakuba Chełstowskiego oraz Prezydenta Miasta Tychy Andrzeja Dziuby zaplanowana jest tego samego dnia na godz. 21.00. Organizatorzy zapraszają na tereny zielone przed Mediateką, przy al. Piłsudskiego.

Czeka nas więc niezapomniane widowisko. Pozostaje trzymać kciuki za pogodę, od której sędziowie uzależniają zgodę na start podniebnych załóg.

Organizatorzy zawodów: Województwo Śląskie, Instytucja Kultury Ars Cameralis
Współorganizatorzy: Miasto Pszczyna, Miasto Tychy. Partner: Skywalkers Balloon Club


Album „Nowosielski na Śląsku. Sztuka sakralna”

wpis

Najświeższe wydawnictwo Muzeum Miejskiego w Tychach zawiera bogatą dokumentację polichromii i wystroju wnętrza kościoła pw. Ducha Świętego w Tychach.

Muzeum Miejskie w Tychach z niezwykłą radością i nieskrywaną dumą prezentuje jeszcze gorącą „świeżynkę wydawniczą” – książkę Krystyny Czerni „Nowosielski na Śląsku. Sztuka sakralna”.

Publikacja o charakterze albumowym współwydana przez Muzeum Miejskie w Tychach i Szpalanka Lab. To trzecia część serii monograficznej monumentalnych realizacji sakralnych krakowskiego twórcy na ziemiach polskich. Dwa pierwsze tomy, które wyznaczyły edytorskie standardy i ostateczny kształt szaty graficznej całego cyklu, to: „Nowosielski w Małopolsce. Sztuka sakralna” (Kraków 2015) i „Nowosielski – sztuka sakralna. Podlasie, Warmia i Mazury, Lublin” (Białystok 2019).

To bogato ilustrowane wydawnictwo omawia dzieła sztuki sakralnej jednego z najwybitniejszych malarzy polskich XX wieku: ikony, ikonostasy, polichromie, aranżacje wnętrz i sprzęty liturgiczne – zarówno zrealizowane, jak i te już nie istniejące, lub zachowane wyłącznie w formie projektu – z terenu Górnego i Dolnego Śląska. Dzieła Jerzego Nowosielskiego zdobią wnętrza świątyń, jak: kościół rzymskokatolicki pw. Ducha Świętego w Tychach (dzielnica Żwaków), katedra prawosławna pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy we Wrocławiu, cerkiew prawosławna pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Jeleniej Górze, a jego obrazy znajdują się w kolekcjach Muzeum Narodowego we Wrocławiu, a także muzeów w Chorzowie, Bytomiu, Katowicach, Opolu, TychachCzęstochowie. Istotną częścią książki, poza opowieścią o losach i funkcjonowaniu obiektów, wyposażenia świątyń w Jeleniej Górze i Wrocławiu, jest historia powstawania i dokumentacja wielkiego, spójnego dzieła twórcypolichromii i wystroju wnętrza kościoła pw. Ducha Świętego w Tychach.

Wysoki poziom zawartości merytorycznej, odzwierciadlającej aktualny stan badań nad sztuką Nowosielskiego, zapewniła wnikliwa badaczka jego życia i twórczości, Krystyna Czerni, autorka tekstu i m.in. biografii artysty „Nietoperz w świątyni”, która trafiła do finału Nagrody Literackiej Nike.

Sztuka sakralna Jerzego Nowosielskiego nie doczekała się dotąd rzetelnej, kompleksowej dokumentacji i interpretacji. Dzieła Nowosielskiego o przeznaczeniu kultowym, funkcjonujące poza komercyjnym rynkiem sztuki, w przestrzeni liturgicznej, pozostawały długo poza zainteresowaniem badaczy i poza kontrolą instytucji powołanych do opieki nad dziedzictwem kulturowym, w rezultacie czego konkretne obiekty ulegały stopniowej degradacji, przemalowywaniu lub nieumiejętnej restauracji. Kompletna monografia realizacji sakralnych Nowosielskiego pozwala na skuteczniejsze objęcie ich opieką naukową i konserwatorską.

Ta solidna monografia dorobku malarza tej miary w zakresie sztuki religijnej z pewnością spotka się z żywym zainteresowaniem czytelników – nie tylko historyków sztuki, muzealników, turystów, ale i mieszkańców Śląska.
Projekt dofinansowano w ramach Nagrody Województwa Małopolskiego „Ars Quaerendi” dla Krystyny Czerni i Grzegorza Eliasiewicza – autorów tekstu i fotografii do publikacji – oraz z budżetu Miasta Tychy i Kompanii Piwowarskiej w Tychach, a także przy wsparciu Gminy Miejskiej Kraków.

Krystyna Czerni (ur. 1957) – krytyk i historyk sztuki. W latach 80. jej teksty o sztuce na łamach pism bezdebitowych towarzyszyły Ruchowi Kultury Niezależnej. W latach 90. współpracowała z Telewizją Kraków (audycje „Album krakowskiej sztuki” i „Sztukateria”). Do 2018 roku związana była z Instytutem Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się sztuką polską XIX i XX wieku oraz problemami sztuki sakralnej. Publikowała w wielu periodykach kulturalnych, czasopismach fachowych i katalogach wystaw. Opracowała edytorsko prace wybrane Mieczysława Porębskiego dla Wydawnictwa Literackiego oraz eseje, wywiady i listy Jerzego Nowosielskiego dla Wydawnictwa Znak. Wydała między innymi: „Nie tylko o sztuce. Rozmowy z profesorem Mieczysławem Porębskim” (Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1993); „Rezerwat sztuki” (Znak, Kraków 2000); „Kantor – malarstwo i teatr. Przewodnik po twórczości artysty” (BWA w Bydgoszczy, Cricoteka, Bydgoszcz 2002); „Nowosielski” (Znak, Kraków 2006); „Nietoperz w świątyni. Biografia Jerzego Nowosielskiego” (Znak, Kraków 2011; WAM, Kraków 2018); „Tadeusz Kantor. Spacer po linie” (Cricoteka, Kraków 2015); „Nowosielski w Małopolsce – sztuka sakralna” (Małopolska Fundacja Muzeum Sztuki Współczesnej, Kraków 2015); „Nowosielski – sztuka sakralna. Podlasie, Warmia i Mazury, Lublin” (Muzeum Podlaskie, Białystok 2019); „Cierpienie formy. Jerzy Tchórzewski. Malarstwo” (t. 1–2, IRSA, Kraków 2019). Za swoje pisarstwo o sztuce nagrodzona m.in. Nagrodą im. Kazimierza Wyki (2012); książka „Nietoperz w świątyni. Biografia Jerzego Nowosielskiego” trafiła do finału nagród literackich: Nike, Gdynia i Gryfia (2012). W 2017 roku obroniła pracę doktorską na Uniwersytecie Jagiellońskim pt. „Koncepcja sztuki sakralnej Jerzego Nowosielskiego”. Obecnie związana jest z Fundacją Wspierania Kultury IRSA, pracuje nad kolejnymi tomami korpusu monumentalnej sztuki sakralnej Jerzego Nowosielskiego oraz nad redakcją korespondencji Tadeusza Różewicza. Za działalność w opozycji antykomunistycznej lat 70. odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008) oraz Krzyżem Wolności i Solidarności (2015), a także srebrnym medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” (2019).

wydawcy: Muzeum Miejskie w Tychach i Szpalanka Lab

pomysł i koordynacja projektu: Agnieszka Szpala
koncepcja, tekst i materiały archiwalne: Krystyna Czerni
fotografie autorskie wykonane na potrzeby wydawnictwa: Grzegorz Eliasiewicz

projekt graficzny i skład: Ewa Satalecka
schematy graficzne i opracowanie zdjęć:
Zofia Stawiska
konsultacja językowa:
Volodymyr Datsiuk
redakcja językowa i adjustacja:
Paulina Kaucz

© copyright byMuzeum Miejskie w Tychach
© copyright by Krystyna Czerni
© copyright by Grzegorz Eliasiewicz

nakład: 1 500 egz.
druk: Drukarnia Skleniarz, Kraków
złożono krojami: Ronnia i Karmina

format: 22,6 cm x 29,5 cm
liczba stron: 268
oprawa miękka ze skrzydełkami
ISBN 978–83–62193–50–9

rok wydania: 2022

„Nowosielski na Śląsku. Sztuka sakralna” czeka w Muzeum Miejskim w Tychach (Stary Magistrat, pl. Wolności 1):
poniedziałek, wtorek, środa: 8.00–16.00
czwartek i piątek: 8.00–19.00
sobota: 10.00–19.00
płatność gotówką i kartą
oraz online tu: https://muzeum.tychy.pl/produkt/nowosielski-na-slasku-sztuka-sakralna/

więcej informacji o ofercie wydawnictw i gadżetów Muzeum Miejskiego w Tychach: https://muzeum.tychy.pl/sklep/
e–mail: zamowienia@muzeum.tychy.pl

Aktualności powiązane


Wydarzenia towarzyszące