Muzyka świata i kosmosu
wpis
Otwarcie nowego sezonu artystycznego w tyskiej sali koncertowej w Mediatece zapowiada się bardzo interesująco. Na scenie staną razem jedna z najlepszych kameralnych orkiestr na świecie oraz jeden z najwybitniejszych polskich wykonawców poezji śpiewanej. Koncert AUKSO x Grzegorz Turnau, który odbędzie się 13 września, z pewnością warto sobie wpisać do kulturalnego kalendarza. Ale na tym nie koniec. Przeciwnie, to początek muzycznych wrażeń tej jesieni. O tym, co jeszcze nas czeka, opowiada Marek Moś, założyciel i dyrektor artystyczny AUKSO Orkiestry Kameralnej Miasta Tychy.
To nie pierwsza współpraca Orkiestry AUKSO z Grzegorzem Turnauem. Jaki program tym razem planujecie Państwo zaprezentować publiczności?
Oczywiście, że to nie nasze pierwsze spotkanie. Było ich już wiele, w różnych miejscach Polski. Grzegorz Turnau był gościem na naszym jubileuszu dwudziestopięciolecia, gdy pod Żyrafą graliśmy koncert z wieloma różnymi artystami. W naszym wspólnym repertuarze mamy sporą liczbę utworów i są wśród nich także największe przeboje Grzegorza Turnaua. Ale są też mniej znane utwory, które powstały jakiś czas temu, inspirowane rysunkami na ścianie w domu u jednego z muzyków, przyjaciół Grzegorza. Opowiadają o miejscowościach, zamkach i zakątkach w okolicach Krakowa. To bardzo ciekawy projekt muzyczny.
Teraz jesteśmy na etapie wyboru utworów do wrześniowego występu. Jak wspomniałem, repertuar jest bogaty, a decydujący głos będzie miał w tej sprawie oczywiście autor. Cieszymy się na ten wspólny występ, bo już jakiś czas nie graliśmy razem. Cieszę się, że właśnie od tego zaczniemy sezon. Mam nadzieję, że dla słuchaczy będzie to interesujące.
Zestaw AUKSO plus Grzegorz Turnau nam to gwarantuje. A po tym interesującym początku, co czeka nas w dalszej części sezonu? Zdaje się, że jeszcze bardziej wzbogaci się oferta dla młodych słuchaczy.
Zgadza się. Do cyklu, który już przedstawialiśmy przez dwa ostatnie sezony, dojdzie nowy cykl: „Muzyki świata”. Od strony muzycznej zajmie się nim Piotr Steczek i mam nadzieję, że to będzie nowa, ciekawa propozycja dla młodych ludzi w Tychach. Ona będzie zwrócona bardziej w stronę muzyki etno. Będziemy prezentowali muzykę z różnych kontynentów, stylistycznie właściwą właśnie dla różnych regionów świata.
Jak zwykle w pierwszy weekend października czeka nas też festiwal Auksodrone. Czego można się spodziewać?
Tak, w tym roku będzie to trzeci, czwarty i piąty października. W programie, jak co roku, będzie oczywiście kolejna opera Aleksandra Nowaka. Niestety autor libretta poprzedniej opery (Marcin Wicha – przyp. red.) odszedł od nas. To ogromna strata, bo oczywiście tę współpracę z radością byśmy kontynuowali. Ale na szczęście jednym z niezrealizowanych pomysłów Marcina Wichy zdecydował się zająć Paweł Sołtys. On napisał libretto do opery, która tym razem będzie miała premierę na tej edycji festiwalu. I umiejscowił tę operę gdzieś w przestrzeni między ziemią a tym, co nas otacza dookoła, kosmosem.
A więc daleko odeszliśmy już od lokalnego, śląskiego kontekstu trzech pierwszych oper. Z librettem Szczepana Twardocha.
O tak, tym razem będzie to zdecydowanie szersza perspektywa, wręcz kosmiczna. Nie ma tu już nic lokalnego. Oczywiście zaraz po festiwalu wchodzimy do studia i nagrywamy tę nową operę na płytę. W przyszłym roku zostanie ona wydana.
Co jeszcze na Auksodornie? Cieszę się bardzo, że w końcu doszło do współpracy z Józefem Skrzekiem, której obaj bardzo chcieliśmy. Spotykamy się często w różnych miejscach, ale jakoś nigdy wcześniej do tej współpracy nie doszło. Tak więc na tegorocznym festiwalu będzie nasze pierwsze muzyczne spotkanie. Będą to dwa koncerty; z Józefem Skrzekiem solo i także z nim w składzie zespołu SBB.
Na festiwalu pojawi się także Adam Bałdych, który przedstawi wspólny projekt z zespołem Ensemble Peregrina – to zespół, który śpiewa muzykę renesansu. Będzie także program specjalnie na tę okazję napisany przez Michała Górczyńskiego. To klarnecista kontrabasowy z zespołu Bastarda, który gościł u nas w zeszłym roku. Mamy także koncert poświęcony pamięci Andrzeja Chłopeckiego, jednego z najwybitniejszych polskich krytyków muzycznych. On przed laty był autorem programów Aksamitna kurtyna, w których ja także brałem udział, jeszcze jako muzyk Kwartetu Śląskiego. Utwory, które tam zabrzmiały, będziemy też grali w tym roku na festiwalu.
Co po Auksodrone jest jeszcze w planach na ostatnie miesiące tego roku?
Będą koncerty w cyklu AUKSO MODERN. Jest tu Kuba Więcek, jest Miłosz Pękala, czyli muzycy, z którymi tyska publiczność spotka się już nie po raz pierwszy. Jeśli chodzi o Mediatekę, to na razie chyba wszystko, natomiast w tym roku mamy jeszcze w perspektywie koncerty w innych miejscach w Polsce. Będziemy koncertować między innymi z zespołami Motion Trio, Kaliber 44, z Kasią Moś. Będziemy grać koncert po sąsiedzku w Łaziskach, mamy też zaplanowany występ na Festiwalu Trzy-CZte-Ry w Warszawie. I takie są plany do końca tego roku.
A o tym, co będzie się działo w 2026 roku, porozmawiamy za kilka miesięcy.
Oczywiście.
Dziękuję za rozmowę.
rozmawiała Sylwia Witman
Jak maluch kusił tyszan
wpis
Myśl o przyspieszeniu powszechnej motoryzacji Polski Ludowej wypowiedziana została głośno podczas VIII Plenum KC PZPR, w lutym 1971 roku, kiedy Edward Gierek, w czasie swojego przemówienia powiedział, iż władza za sprawę kluczową uważa uruchomienie masowej produkcji nowego, małolitrażowego samochodu osobowego. Słowa te materializowały się w kolejnych latach, by ostatecznie spełnić się 18 września 1975 roku, kiedy to oficjalnie ruszyła produkcja Fiata 126p w tyskim Zakładzie nr 2. Zachęt do związania się z powstającą dopiero co Fabryką Samochodów Małolitrażowych, Zakładem nr 2 było wiele. Zanim pojawiły się oficjalne komunikaty, co do miejsca jej powstania, ruszył nabór dla uczniów klas ósmych szkół podstawowych, którzy zyskali możliwość rozpoczęcia nauki w przyzakładowej szkole zawodowej, z perspektywą nauki w kolejnych latach w technikum oraz liceum profilowanym. Pierwszy rocznik rozpoczął naukę we wrześniu 1972 roku; zajęcia odbywały się w budynku dawnej szkoły podstawowej, przy ul. Wojska Polskiego 10. Uruchomienie szkoły przyzakładowej równolegle z rozpoczęciem budowy fabryki było wynikiem dobrego przewidywania władz, po dwóch, trzech latach dysponowano wyszkoloną kadrą, niezbędną już na końcowym etapie budowy fabryki oraz podczas uruchamiania poszczególnych wydziałów.
Władze fabryki wysyłały także swoich pracowników, tzw. mistrzów do spraw adaptacji, by odwiedzając różne rejony Polski, namawiali młodzież do przyjazdu do Tychów .Proponowali młodym, ludziom podpisanie umów przedwstępnych, niezobowiązujących, stanowiących jednak „zaproszenie” do przyjazdu. Młodych skusić miała szeroka oferta socjalna – opieka lekarska, możliwości wyjazdów w formie wczasów zakładowych, otrzymanie talonu na malucha, a przede wszystkim krótki czas oczekiwania na mieszkanie. W Tychach budowano kolejne osiedla po południowej stronie wykopu kolejowego: Magdalena, Honorata, a później Karolina oraz Łucja, gdzie fabryka w porozumieniu z władzami miasta otrzymywała mieszkania do rozdysponowania wśród pracowników.
Miejscowych także namawiano do podjęcia pracy w fabryce; zorganizowano zabawę pod hasłem: „Pracuj z nami, ucz się u nas, baw się z nami”. Ta wielogodzinna impreza odbyła się 27 lipca 1974 roku, a jej zadaniem było rozpropagowanie najmłodszego, a zarazem największego i najbardziej nowoczesnego zakładu pracy. Festyn FSM przeprowadzono w dwóch lokalizacjach – na dawnym pl. Bolesława Bieruta (dziś pl. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego) oraz wokół Teatru Małego. Koncertowały orkiestry dęte, zespół regionalny Czantoryjki oraz zespół młodzieżowy Vademecum. Przez miasto przejechała wielobarwna kolumna fiatów 126p oraz syren R-20, dopełniona wystawą tych pojazdów, wśród których niemałe zamieszanie wywołał bombel, czyli maluch z nadbudowanym bagażnikiem. Najmłodsi mieszkańcy miasta brali udział w konkursach rysunkowych i malarskich, można było podziwiać pokaz mody oraz odwiedzić kiermasz książki i prasy motoryzacyjnej. Impreza cieszyła się ogromnym powodzeniem i zachęcała do podjęcia pracy w Zakładzie nr 2, gdzie w kolejnych tygodniach uruchamiane miały być pierwsze wydziały, co stwarzało możliwość uczestnictwa w organizowaniu wydziałów produkcyjnych i kolektywów pracowniczych. Wszystko to pod hasłem wspólnej pracy, nauki oraz zabawy.
Agata Berger-Połomska
W dobrym tonie z AUKSO
wpis
Sezon rozpocznie koncert z udziałem Grzegorza Turnaua, jednego z najbardziej rozpoznawalnych polskich artystów sceny poetyckiej i piosenki autorskiej, którego twórczość łączy elementy jazzu, muzyki klasycznej i poezji śpiewanej. Turnau powróci do Tychów 13 września, by zaprezentować publiczności projekt Kiedyś nadejdzie taki dzień. Na pierwszy plan wyjdą tego wieczoru piękne melodie, zarówno te, które publiczność doskonale zna z największych przebojów artysty (m.in. Między ciszą a ciszą, Bracka, Cichosza), jak i te, które pozostawały niesłusznie w cieniu.
Podczas listopadowej odsłony AUKSO MODERN w tyskiej Mediatece zagra Kuba Więcek — urodzony w Rybniku, wykształcony w Amsterdamie i Kopenhadze saksofonista i kompozytor, jedna z najbardziej charakterystycznych postaci młodego polskiego jazzu. W programie koncertu usłyszymy dzieło skomponowane przez Więcka na saksofon, elektronikę i orkiestrę smyczkową AUKSO. Utwór, w którym artysta eksperymentuje z beatami, piosenkami, muzyką klasyczną i improwizacją, miał swoje prawykonanie na festiwalu Auksodrone w 2022 roku i ponownie zabrzmi w tyskiej Mediatece 8 listopada.
W grudniu z AUKSO wystąpi Miłosz Pękala — jeden z najbardziej fascynujących perkusistów, wybitny muzyk i kompozytor. W 2023 na zamówienie festiwalu Auksodrone Pękala przygotował utwór o wszystko mówiącym tytule Muzyka na smyczki, perkusję i urządzenia elektroniczne. Kompozycja składa się z sześciu ogniw, w których solista kolejno eksploruje instrumentarium perkusyjne od wibrafonu i marimby, przez zestaw multiperkusyjny, złożony z membranofonów i idiofonów o nieokreślonej wysokości dźwięku, po hand pan i anklungi. Bezpośrednią inspiracją estetyczną przyświecającą kompozytorowi był świat gier komputerowych jego dzieciństwa (lata 80.) oraz muzyka perkusyjna i elektroniczna Iannisa Xenakisa. Rewelacyjne studium bębnów, talerzy, werbli, tom-tomów, płytek metalowych i drewnianych oraz udzielających się słuchaczom dobrych wibracji! Miłosz Pękala wystąpi w Mediatece 6 grudnia, warto więc już teraz zaopatrzyć się w Mikołajkowy prezent gwarantujący pełnię doznań artystycznych.
Bilety na koncerty AUKSO można kupić na stronie Ticketmaster.pl, ze szczegółowym programem można zapoznać się na stronie www.aukso.pl
Agnieszka Lakner
Noc Teatrów GZM 2025
wpis
W Tychach tego dnia odbędą się trzy spotkania warsztatowe adresowane do różnych grup odbiorców, a na zakończenie zaprezentowany zostanie spektakl mistrzowski w wykonaniu doskonale znanej tyskiej publiczności Agnieszki Przepiórskiej.
Już o godzinie 13.00 na Scenie Kameralnej w Pasażu Kultury Andromeda odbędą się teatralno-muzyczne warsztaty dla dzieci w wieku 6 do 12 lat – „Nuty w teatrze”. To okazja, by wyruszyć w muzyczną podróż po scenach świata, w której śpiew, gra na instrumentach i taniec łączą się z elementami improwizacji i gry aktorskiej. Zajęcia poprowadzą pedagożki Alina Adamczyk i Aleksandra Konieczny, które na co dzień łączą teatr z muzykoterapią.
Również o godzinie 13.00, w Pokoju Edukacji Twórczej (mieszczącym się w siedzibie teatru przy ulicy Hlonda 1) rozpocznie się „Teatr uważności” – warsztaty wytchnieniowe dla dorosłych. Przez dwie godziny uczestnicy będą badać język ciała i sztukę improwizacji, tworząc mikro-etiudy ruchowe, a przy tym ucząc się uważności wobec własnych reakcji. Spotkanie poprowadzi Aniela Kokosza – tancerka i choreoterapeutka, działająca na pograniczu tańca, sztuk performatywnych i nauk o ciele.
Popołudnie z kolei należeć będzie do rodzin z najmłodszymi dziećmi. O godzinie 16.00 w Pokoju Edukacji Twórczej rozpocznie się koncert Sztuka relaksu w wykonaniu Magdaleny Szerugi – gitarzystki i muzykoterapeutki. Wydarzenie skierowane jest do dzieci w wieku od 2 do 5 lat oraz ich opiekunów. Kameralny koncert, wzbogacony o brzmienia mis tybetańskich, dopełni część interaktywna – kącik relaksu z elementami sensorycznymi, który stanie się miejscem wspólnej improwizacji (przy filiżance dobrej herbaty).
Udział w warsztatach jest bezpłatny, jednak ze względu na ograniczoną liczbę miejsc obowiązują wcześniejsze zapisy (szczegółowe informacje na stronie internetowej teatru).
Punktem kulminacyjnym inauguracji sezonu artystycznego w Teatrze Małym będzie spektakl mistrzowski – Nazywam się Anna Walentynowicz. O godzinie 18.00 na dużej scenie teatru wystąpi Agnieszka Przepiórska w przedstawieniu będącym produkcją Teatru Łaźnia Nowa i Domu Spotkań z Historią. To opowieść o jednej z najważniejszych postaci polskiej historii powojennej – robotnicy ze Stoczni Gdańskiej, współzałożycielce Wolnych Związków Zawodowych, kobiecie nieugiętej, a jednocześnie mierzącej się przez całe życie z poczuciem osamotnienia.
Spektakl nie jest jedynie rekonstrukcją biografii, lecz także próbą ukazania, z jaką siłą i determinacją Walentynowicz walczyła o swoje miejsce w świecie, który przez dekady zdominowany był przez męskie narracje i hierarchie. Przepiórska tworzy portret bohaterki, w którym hart ducha miesza się z kruchością, a legenda „matki Solidarności” ukazana jest od strony prywatnych pytań i wątpliwości. To teatr żywy, intensywny, pulsujący emocjami. Nieprzypadkowo spektakl prezentowany jest na inaugurację, bo jego tematyka doskonale koresponduje z motywem przewodnim nadchodzącego sezonu, którym będzie „kobiecość” i jej różne oblicza.
Marcin Stachoń
Program:
13.00–14.30 | Scena Kameralna, Pasaż Kultury Andromeda
Nuty w teatrze – teatralno-muzyczne warsztaty dla dzieci (6–12 lat)
Interaktywne zajęcia, podczas których muzyka staje się teatrem. Uczestnicy będą śpiewać, grać na instrumentach, tańczyć i tworzyć własne etiudy sceniczne.
Czas trwania: 1,5 godz.
Prowadzące: Alina Adamczyk i Aleksandra Konieczny (EduMuzArte)
Wstęp wolny, obowiązują zapisy (tel. 32 227 20 67, 667 772 112, e-mail: joanna.piwowar@teatrmaly.tychy.pl
13.00–15.00 | Pokój Edukacji Twórczej, Teatr Mały
Tatr uważności – warsztaty wytchnieniowe dla dorosłych (od 16 lat)
Teatralne laboratorium skupione na języku ciała, improwizacji i uważnej obecności. Uczestnicy wezmą udział w praktyce ruchowej z wykorzystaniem kokonów sensorycznych INTIBAG.
Czas trwania: 2 godz.
Prowadząca: Aniela Kokosza – tancerka, choreografka, choreoterapeutka
Wstęp wolny, obowiązują zapisy
Maks. uczestników: 15 osób
16.00–17.00 | Pokój Edukacji Twórczej, Teatr Mały
Sztuka relaksu – koncert i wydarzenie sensoryczne dla rodzin z dziećmi (2–5 lat)
Kameralny spektakl dla zmysłów z muzyką na żywo i dźwiękami mis tybetańskich. Po koncercie – strefa relaksacyjna z rekwizytami sensorycznymi i wspólna improwizacja przy herbacie.
Czas trwania: ok. 30 min koncert + 30 min strefy sensorycznej
Prowadząca: Magdalena Szeruga – gitarzystka
Wstęp wolny, obowiązują zapisy
Maks. uczestników: 15 rodzin
18.00 | Scena Teatru Małego
Nazywam się Anna Walentynowicz, reż. Anna Gryszkówna – spektakl (Dom Spotkań z Historią)
Poruszający spekatkl w wykonaniu Agnieszki Przepiórskiej, oparty na książce „Walentynowicz. Anna szuka raju” Doroty Karaś i Marka Sterlingowa. Opowieść o robotnicy Stoczni Gdańskiej, współzałożycielce Wolnych Związków Zawodowych i ikonie „Solidarności”.
Bilety: 30 zł
Rezerwacje i sprzedaż: kasa oraz strona internetowa Teatru Małego
Wstęp na wszystkie warsztaty i wydarzenia towarzyszące jest bezpłatny, obowiązują jednak wcześniejsze zapisy (tel. 32 227 20 67, 667 772 112, e-mail: joanna.piwowar@teatrmaly.tychy.pl
Organizatorem Nocy Teatrów GZM jest Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Cały program 15. Nocy Teatrów GZM dostępny jest na stronie internetowej: www.nocteatrowgzm.pl
„Żywa biblioteka” w ramach Festiwalu Szacunku
wpis
Piętnastego września w Miejskiej Galerii Sztuki OBOK będzie miała miejsce premiera nowego cyklicznego wydarzenia pod tajemniczą nazwą „Żywa biblioteka”. Opowiedz nam coś więcej o tej inicjatywie, podobno w innych miastach już się odbywa?
„Żywa biblioteka” powstała w 2000 roku w Danii z inicjatywy grupy młodzieżowej Stop the Violence podczas festiwalu Roskilde. Wydarzenie miało na celu przeciwdziałanie przemocy i uprzedzeniom poprzez otwarty dialog między czytelnikiem a „żywą książką”, czyli osobą reprezentującą marginalizowaną grupę społeczną lub taką, której w obiegowej opinii przyporządkowuje się jakiś stereotyp. W 2003 roku projekt został wdrożony w ramach programu Rady Europy, stał się narzędziem edukacji praw człowieka oraz budowania spójności społecznej. „Żywa biblioteka” zaczęła być realizowana w wielu krajach europejskich i poza nimi. Wydarzenie przypomina tradycyjną bibliotekę, istnieje katalog dostępnych „tytułów”, ale zamiast książek można „wypożyczyć” ludzką historię. „Czytacze” przez około trzydzieści minut rozmawiają z „żywą książką”, zadają pytania i mogą lepiej zrozumieć czyjeś doświadczenia. W Polsce już od 2007 roku metoda ta jest wykorzystywana w inicjatywach edukacyjnych i społecznych. „Żywa biblioteka” traktowana jest jako narzędzie edukacji antydyskryminacyjnej. Podglądając m.in. rozwój inicjatywy w Katowicach, zamarzyłem, żeby zostać jej organizatorem w naszym mieście.
Jesteś społecznikiem, autorem sześciu książek. Co w kontekście własnych obserwacji i doświadczeń zainspirowało Cię do zorganizowania „Żywej biblioteki” w Tychach?
Od lat jestem blisko ludzi i widzę, jak często rządzą nami stereotypy. Widziałem, jak łatwo przykleić komuś etykietę, a jak trudno naprawdę go posłuchać. Uważam, że mamy ogromne zapotrzebowanie na dialog i lekarze powinni go masowo przepisywać podczas każdej wizyty. Chciałem stworzyć przestrzeń, w której mieszkańcy mogą spotkać człowieka takim, jakim jest – bez filtrów, bez uprzedzeń. W mojej działalności oraz w pisaniu zawsze szukam tego, co ma szansę łączyć. „Żywa biblioteka” to właśnie takie mosty – rozmowy, które mają siłę zmieniać nas samych i nasze miasto. Zwłaszcza że Tychy wciąż opornie uczą się tolerancji, co pokazała ostatnia agresywna postawa części mieszkańców wobec Dnia Równości.
Skoro „Żywa biblioteka”, to spotkania z ludźmi doświadczającymi różnego rodzaju wykluczeń, kogo zaprosisz do nas?
Wśród naszych „żywych książek” będą: osoba z niepełnosprawnością ruchu, osoba z dziecięcym porażeniem mózgowym, seniorka, górniczka, aktywistka prozwierzęca, weganka, osoba aro-ace, matka dziecka z niepełnosprawnością intelektualną, aktor z kryminalną przeszłością oraz wytatuowany społecznik.
A czy istnieje jakiś regulamin „żywej”? Podstawowe zasady „wypożyczania”?
Tak. Rozmowa trwa zwykle około trzydziestu minut i ma charakter prywatny – nie nagrywamy, nie oceniamy, nie powtarzamy dalej usłyszanych historii. Można pytać o wszystko, ale w sposób taktowny i pełen zrozumienia. Zarówno czytelnik, jak i „książka” mogą w każdej chwili zakończyć spotkanie. Cała idea polega na tym, by nie patrzeć na „okładkę”, lecz wsłuchać się w prawdziwą opowieść drugiego człowieka.
Jakiego długoterminowego efektu spodziewasz się po wdrożeniu tego cyklu do Tychów?
Długoterminowym efektem powinno być budowanie większej otwartości, empatii i wzajemnego zrozumienia między mieszkańcami. Marzy mi się, żeby Tychy były miejscem, w którym dialog staje się naturalną częścią życia społecznego, a różnorodność siłą, nie powodem do podziałów. Obiecuję aplikować dwie edycje „żywej” w ciągu roku jako dawki przypominające.
Dziękuję za rozmowę.
Do „Żywej biblioteki” zapraszamy 15 września 2025 od 15.30 do 20.00 w Miejskiej Galerii Sztuki OBOK.
rozmawiała Dominika Porwit
Link do wydarzenia znajduje się TUTAJ
Znamy laureata konkursu Rock na Plaży 2025
wpis
Z nieukrywaną radością ogłaszamy:
Jury w składzie: Paweł Chowaniec (Antyradio), Janusz Borzucki (Dżem), Robert “Kazon” Kazanowski (Nocny Kochanek) oraz Piotr Kumor (MCK Tychy), zdecydowało, że Nagroda Prezydenta Miasta Tychy w wysokości 7000 zł brutto i zaproszenie na przyszłoroczny Festiwal Rocka na Plaży trafia do zespołu BATNA!
To były wyjątkowe chwile na scenie Rocka na Plaży – emocje i energia, której nie da się podrobić! Ta atmosfera zostanie na długo z nami, ale i tymi, którzy rywalizowali ze sobą na wielkiej scenie.
Wielkie gratulacje dla zwycięzców konkursu. Widzimy się za rok na tej samej scenie!
Fotorelacja z wydarzenia dostępna jest na facebookowym profilu Miejskiego Centrum Kultury w Tychach.
Fot. M. Janusiński
Tyska Gala Kultury 2025
wpis
Do których osób zasłużonych w świecie tyskiej kultury trafią w tym roku nagrody Prezydenta Miasta?
Przekonamy się o tym 12 września podczas Tyskiej Gali Kultury, która jest świętem twórców, animatorów i działaczy, którzy swoją pracą i pasją przyczyniają się do rozwoju życia artystycznego w Tychach. Oprócz dotychczas przyjętych kategorii, za które można otrzymać nagrodę (twórczość artystyczna, upowszechnianie kultury, ochrona dóbr kultury) Prezydent Tychów od 2022 roku przyznaje tytuł „Tyskiego Mecenasa Kultury” osobom, które w szczególny sposób promują miasto Tychy poprzez własny dorobek artystyczny o szczególnym znaczeniu w wymiarze ponadlokalnym. Dodatkowo, w tym roku po raz pierwszy przyznany zostanie tytuł „Tyskiego Mecenasa Kultury”. Tytuł może być przyznany osobom prywatnym, firmom, instytucjom publicznym lub innym podmiotom za działania na rzecz twórców, organizacji artystycznych i kulturalnych, instytucji kultury, a także przedsięwzięć związanych z kulturą i sztuką w Tychach.
Nagrody prezydenta Tychów w dziedzinie kultury i sportu wręczane są od roku 1996. Wśród nagrodzonych w dziedzinie kultury znajdują się między innymi: Maria Lipok-Bierwiaczonek, AUKSO Orkiestra Kameralna, Stanisław Mazuś, Ireneusz Krosny, Michał Litkiw, Tomasz Wenklar, Sebastian Riedel, zespół Dżem. Nagrodę ambasadora miasta Tychy, przyznawaną od 2022 roku otrzymało AUKSO – Orkiestra Kameralna Miasta Tychy pod dyrekcją Marka Mosia, Mateusz Krzyżowski (2023 r.) i Michał Czachowski (2024 r.)
W 2024 roku laureatami Nagrody Prezydenta Miasta Tychy w dziedzinie kultury zostali:
Michał Brożek – dyrygent, kompozytor organista, nauczyciel, absolwent Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach.
Agnieszka Łapka – malarka, autorka tekstów, grafik, wokalistka.
Izabela Wądołowska – graficzka, kostiumolożka, scenografka, muralistka, malarka, projektantka, kuratorka wystaw artystycznych.
Nagrodę Tyskiego Ambasadora Kultury, przyznawaną od 2022 roku, otrzymał Michał Czachowski – gitarzysta flamenco, producent muzyczny, wydawca, inżynier dźwięku, grafik, publicysta, wykładowca, doktorant Akademii Muzycznej w Krakowie, architekt.
W tym roku zgodnie z regulaminem do Urzędu Miasta zostało zgłoszonych 31 kandydatów. Po szczegółowej analizie wniosków, powołana przez prezydenta komisja rekomendowała laureatów. Kim są? Przekonamy się już wkrótce.
Tyska Gala Kultury odbywać się będzie w tyskiej Mediatece w piątek 12 września o godz. 18.00. W części artystycznej wystąpi AUKSO – Orkiestra Kamaeralna Miasta Tychy pod dyrekcją Marka Mosia oraz Grzegorz Turnau. Koncert ten jest dostępny dla wszystkich zainteresowanych, ponieważ rozpoczyna on sezon artystyczny AUKSO w dniu 13 września.
Więcej o koncercie można przeczytać TUTAJ
Warsztaty ilustracji książek w NIC
wpis
Zajęcia poprowadzić będzie Monika Urbaniak , ilustratorka, graphic designer, której prace można zobaczyć na Instagramie pod adresem
https://www.instagram.com/muillu/ oraz na stronie www.muillu.pl
Spotykania odbywać się będą w soboty od 9.30 do 13.30
KIEDY : 27 WRZEŚNIA oraz 4 / 11/ 25 PAŹDZIERNIKA
GDZIE : Niezależny Instytut Cultury , Plac Świętej Anny 7B (oś A) Miasto Tychy
Warsztaty prowadzone są przy udziale środków Miasta Tychy w ramach programu dotacji Tyskich Inicjatyw Kulturalnych.
Zapisy mailowe: co@wnicu.pl
Liczba miejsc ograniczona.
Organizatorem warsztatów jest Niezależny Instytut Kultury
Aktualności powiązane
Warsztaty ilustracji książek w NIC
„Wykosztowanie“ po premierze
Wydarzenia towarzyszące
XII LOGOS FEST – Tyski Festiwal Słowa. Edycja Demarczyk
wpis
LOGOS FEST powstał z potrzeby dbałości o słowo mówione. W czasach, gdy obraz często wypiera język, tracimy szansę na prawdziwy dialog. A przecież to właśnie słowo nadaje rozmowie wartość, buduje relacje i pozwala lepiej rozumieć świat. Dlatego od lat LOGOS FEST przywraca należne miejsce słowu – zarówno w jego artystycznym, jak i kulturowym wymiarze. Każda edycja festiwalu koncentruje się na dorobku innego wybitnego twórcy, którego teksty wpisały się w kanon polskiej literatury. Dotychczas LOGOS FEST przybliżał nam m.in. poezję Agnieszki Osieckiej, liryczne opowieści Marka Grechuty, mistrzowskie piosenki Jeremiego Przybory, społeczne diagnozy Wojciecha Młynarskiego czy refleksyjne utwory Jonasza Kofty. Wybór tych postaci nie jest przypadkowy – każda z nich w wyjątkowy sposób kształtowała język polski i sposób, w jaki go odczuwamy.
Tegoroczna, XII edycja festiwalu poświęcona jest twórczości Ewy Demarczyk – jednej z najważniejszych postaci polskiej piosenki literackiej. W programie znalazły się koncerty, recitale i widowisko poetyckie młodych artystów, w ramach Turnieju Recytatorskiego, którzy w nowych interpretacjach przybliżą poetykę, emocje i znaczenie słowa zawartego w dorobku „Czarnego Anioła”.
Program:
- 23 października 2025, godz. 18.00, Teatr Mały (scena główna), bilety: 70 zł
„Czarne Anioły” – Natalia Sikora i Tango Attack w nowych aranżacjach utworów Ewy Demarczyk. - 24 października 2025, godz. 18.00, Teatr Mały (scena główna), bilety: 85 zł
„Czy pamiętasz?” – muzyczno-poetycki hołd dla Ewy Demarczyk i Marka Grechuty w wykonaniu artystów Piwnicy pod Baranami. - 25 października 2025, godz. 18.00, Pasaż Kultury Andromeda (scena kameralna), wstęp wolny
„Karuzela z madonnami” – widowisko poetyckie w wykonaniu uczestników Turnieju Recytatorskiego. - 26 października 2025, godz. 18.00, Teatr Mały (scena główna), bilety: 70 zł
„Dokąd poniesiesz mnie jeszcze” – koncert finałowy z utworami Ewy Demarczyk, Violetty Villas, Ireny Santor i Kaliny Jędrusik.Organizatorem wydarzenia jest Teatr Mały w Tychach. Bilety oraz szczegółowe informacje znajdują się STRONIE ORGANIZATORA
Aktualności powiązane
LOGOS. Kobiecość w rolach głównych
XII LOGOS FEST – Tyski Festiwal Słowa. Edycja Demarczyk
XII Tyski Festiwal Słowa LOGOS FEST – edycja Demarczyk
Casting do chóru // Festiwal Słowa LOGOS FEST
Bez niepotrzebnych słów
X LOGOS FEST Tyski Festiwal Słowa edycja Tuwim
Wydarzenia towarzyszące
„Dokąd poniesiesz mnie jeszcze”
„Goethe. Profil podwójny”
„Błękitne krewetki”
„Zrobimy sztorm”
„Edward Stachura. Między mną a mgłą”
„Wszystko jest poezja”
„Siekierezada” (1985)
„Piękny nieczuły”
RECITAL JACKA BOŃCZYKA – koncert
KACZMARSKI. WSZYSTKO, CO MI SIĘ ZDARZY – koncert
MUZEUM KACZMARSKIEGO – koncert
„Ramy Kultury” – sprawdź co słychać w tyskiej kulturze we wrześniu
wpis
Jezioro rozkołysał także Port Pieśni Pracy. Wiele się działo, a przeczytać o tym możecie na stronie 8. Teraz czas przyjrzeć się, co przed nami.
W tym numerze obszernie piszemy o tym, co przygotowały na najbliższe miesiące Orkiestra AUKSO i Teatr Mały. Trzynasty września nie będzie na pewno dniem pechowym, bo po pierwsze to sobota, a po drugie, obydwie te instytucje z rozmachem wkraczają tego dnia w nowy sezon artystyczny. Teatr Mały włączy się po raz kolejny w Noc Teatrów Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Zwieńczeniem tego wieczoru będzie spektakl mistrzowski Nazywam się Anna Walentynowicz w wykonaniu Agnieszki Przepiórskiej. Zachęcamy oczywiście, by spędzić ten wieczór w Tychach (patrz strona 7), ale na wszelki wypadek podpowiadamy też, co dzieje się w innych teatrach na terenie Metropolii (strona 9).
W tym samym czasie miłośnicy muzyki będą mogli zasiąść na widowni w Mediatece i wsłuchać się we wspólny koncert AUKSO i Grzegorza Turnaua. Taki będzie 13 września. Za pechowe można uznać jedynie to, że nie da się być w dwóch miejscach jednocześnie.
W przeddzień tych wydarzeń również będzie emocjonująco – podczas Tyskiej Gali Kultury poznamy tegorocznych laureatów Nagród Prezydenta Miasta Tychy w dziedzinie kultury. W następnym numerze przedstawimy ich sylwetki. Zostanie też przyznana zupełnie nowa nagroda – więcej piszemy obok.
Z okazji 50. rocznicy uruchomienia w Tychach produkcji Fiata 126p, Muzeum Miejskie zaprasza we wrześniu na wystawę, która opowie o znaczeniu malucha dla naszego miasta – warto sięgnąć pamięcią do czasów, gdy był obiektem on pożądania i dumą Tychów. Polecamy gorąco tę sentymentalną podróż.
Sylwia Witman
Wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Tychach, ul. Bohaterów Warszawy 26, 43-100 Tychy, tel. 32 438 20 61, e-mail: redakcja@mck.tychy.pl
Redaktor naczelna: Sylwia Witman, e-mail: ramykultury@kultura.tychy.pl
Zespół: Daria Gawrońska, Agnieszka Lakner, Małgorzata Król, Justyna Stolfik-Binda
Korekta: Agnieszka Tabor
Layout: Aleksandra Krupa i Bartek Witański Blank Studio, Marcin Kasperek KlarStudio
Skład i łamanie: Marcin Kasperek KlarStudio
Druk: Drukarnia AAPrint, Mikołów Nakład: 3000 egz.
Foto na okładce: NAU Impresariat artystyczny
Miesięcznik znaleźć można we wszystkich instytucjach kultury, młodzieżowych domach kultury, klubach osiedlowych, urzędach, Gemini Park Tychy oraz wybranych restauracjach. Szczegółowa lista punktów dystrybucji znajduje się TUTAJ.
Poniżej prezentujemy również dotychczasowe wydania „Ram Kultury” w wersji online:
Ramy Kultury nr 45
Ramy Kultury nr 44
Ramy Kultury nr 43
Ramy Kultury nr 42
Ramy Kultury nr 41
Ramy Kultury nr 40
Ramy Kultury nr 39
Ramy Kultury nr 38
Ramy Kultury nr 37
Ramy Kultury nr 36
Ramy Kultury nr 35
Ramy Kultury nr 34
Ramy Kultury nr 33
Ramy Kultury nr 32
Ramy Kultury nr 31
Ramy Kultury nr 30
Ramy Kultury nr 29
Ramy Kultury nr 28
Ramy Kultury nr 27
Ramy Kultury nr 26
Ramy Kultury nr 25
Ramy Kultury nr 24
Ramy Kultury nr 23
Ramy Kultury nr 22
Ramy Kultury nr 21
Ramy Kultury nr 20
Ramy Kultury nr 19
Ramy Kultury nr 18
Ramy Kultury nr 17
Ramy Kultury nr 16
Ramy Kultury nr 15
Ramy Kultury nr 14
Ramy Kultury nr 13
Ramy Kultury nr 12
Ramy Kultury nr 11
Ramy Kultury nr 10
Ramy Kultury nr 9
Ramy Kultury nr 8
Ramy Kultury nr 7
Ramy Kultury nr 6
Ramy Kultury nr 5
Ramy Kultury nr 4
Ramy Kultury nr 3
Ramy Kultury nr 2
Ramy Kultury nr 1
fot. Oliwia Dopierała