Celem Tyskiego Banku Kultury jest rozwój oferty kulturalnej, zwiększenie uczestnictwa w życiu kulturalnym naszego miasta, ale też wsparcie artystów i ich działalności. Warunkiem udziału w projekcie jest premierowy charakter dzieła, a zgłoszenie do programu daje niepowtarzalną szansę na spełnienie swoich artystyczno-kulturalnych marzeń.

Co roku uczestnicy zaskakują organizatorów kreatywnością i pomysłowością. Nie inaczej było i tym razem. Podczas XI edycji wpłynęła rekordowa liczba wniosków. Komisja – w składzie: Małgorzata Król (Dyrektorka Miejskiego Centrum Kultury w Tychach), Dominika Porwit (Kierowniczka Działu Produkcji i Promocji Teatru Małego w Tychach) oraz Tomasz Giedwiłło (Dyrektor Zespołu Szkół Muzycznych w Tychach) – pochyliła się nad dwudziestoma sześcioma wnioskami, by wybrać te, które zakwalifikują się do realizacji w ramach Tyskiego Banku Kultury.

Wytypowany został pomysł Mozaiki SŁOWOmoce, którego autorką jest Aneta Mlaś. To projekt artystyczno-edukacyjny, który ma za zadanie promować ideę self-care wśród dzieci i młodzieży szkolnej. Mowa tu o szacunku wobec siebie, akceptowaniu nie tylko mocnych, ale i swoich słabych stron, wzmacnianiu poczucia wartości, ale również uważność na to, jak o sobie myślimy, jaki obraz swojej osoby kreujemy we własnych oczach – mówi o koncepcji autorka. W ramach projektu powstanie pięć mozaik z hasłami: JESTEM OK, LUBIĘ, AKCEPTUJĘ, DOCENIAM, SZANUJĘ. Znajdą się one w pięciu wytypowanych tyskich placówkach. Wybór tej techniki zdobniczej, jaką jest mozaika, nie jest przypadkowy, bowiem nawiązuje do licznych ceramicznych kompozycji, istniejących w naszej przestrzeni miejskiej – dodaje artystka.

Wsparcie zyska także wniosek złożony przez Bartłomieja Szymczyka. Powrót Barubara jest kontynuacją projektu realizowanego w 2018 roku w ramach Tyskiego Banku Kultury. Opowieść o losach budzącego niemałe zamieszanie zbója skradła serca nie tylko najmłodszych mieszkańców naszego miasta. W tym roku zostanie wydana kolejna książka, której bohaterem jest zbój Barubar. Książka jest już napisana. Jest to kontynuacja „Przygód zbója Barubara” książeczki wydanej również staraniem Miejskiego Centrum Kultury. Zachowana w podobnej konwencji łączy wątki bajkowe i fantastyczne osadzone w realiach  Tychów. Czytelnik rozpozna tu znane sobie miejsca, zdarzenia, a nawet …osoby. Czeka nas teraz proces wydawniczy – redakcja, przygotowanie ilustracji, druk i oddanie książki do rąk czytelników. Bardzo jestem ciekawy ich opinii i recenzji – opowiada Bartłomiej Szymczyk o swojej pracy.

Miejskie Centrum Kultury w Tychach wesprze także projekt Muzyka natury – realizacja autorskich kompozycji integrujących muzykę z pejzażami dźwiękowymi przyrody, którego wnioskodawcą jest Przemysław Scheller. Celem przedsięwzięcia, oprócz przekazywania istotnych walorów muzycznych, jest promocja ekologii i zdrowego stylu życia, a także zwiększenie świadomości dotyczącej bogactwa naturalnego Tychów, które otaczają licznie lasy. Inicjatywa zakłada skomponowanie i nagranie trzech kompozycji dla duetu wraz z klipem wideo. Co istotne, nagranie zostanie wykonane w technologii ambisonicznej trzeciego rzędu i zakodowane w formacie binauralnym. Pozwoli to na uchwycenie trójwymiarowego dźwięku, niedostępnego dla odbiorcy w przypadku zapisu tradycyjnymi metodami. W ten sposób muzyka przyrody jak śpiew ptaków, czy szum drzew nie będą jedynie tłem, a integralną częścią dzieła.

ROoD, czyli Rodzinna Opowieść o Działce to tytuł wniosku złożonego przez Michała Janusińskiego. W ramach Tyskiego Banku Kultury wydany zostanie album fotograficzny ukazujący relacje międzyludzkie i życie działkowca w otoczeniu ogrodu, gdzie pory roku potraktowano jako symbole przemijania. Zdjęcia wzbogacone zostaną o skany oryginalnych notatek (powstałych w latach 1991–2016) nieżyjącego już dziadka fotografa. Jaki jest cel? Pokazanie ważnej roli ogródków działkowych dla mieszkańców miasta Tychy, w szczególności ludzi starszych, a także ukazanie pasji i życia społeczności Rodzinnych Ogródków Działkowych.

Wybrane projekty stanowią przekrój rozmaitej twórczości, jaką mogą poszczycić się tyszanie. Liczba wniosków, jaka wpłynęła do tegorocznej edycji, świadczy o tym, że to właśnie w Tychach mieszkają i tworzą wyjątkowi artyści, a miasto można śmiało określić kolebką kultury. O postępach w realizacji inicjatyw będziemy na bieżąco informować.

Oliwia Dopierała
Miejskie Centrum Kultury w Tychach

Polecam też atrakcje Nocy Muzeów, na którą Muzeum Miejskie w Tychach przygotowało m.in. finisaż wystawy W chacharskich mundurach… , a także pokaz archiwalnych filmów i fotografii z imprez z sportowych, jakie odbywały się w Tychach kilkadziesiąt lat temu – w tym nagrany amatorską kamerą filmowy zapis z rozegranych w 1963 roku na tyskich ulicach mistrzostw Polski w wyścigach samochodów i motocykli.

Maj zapowiada się ciekawie także w Mediatece. Razem z Orkiestrą AUKSO wystąpi Grzegorz Turnau, a nieco później zagra też zespół Mitch&Mitch znany m.in. ze współpracy ze Zbigniewem Wodeckim. W Mediatece będą się też odbywać wydarzenia związane z Festiwalem LOGOS FEST, którego X edycję poświęcono twórczości Juliana Tuwima. Na koncerty inauguracyjny i finałowy organizatorzy zapraszają na Piłsudskiego 16. Wśród gwiazd m.in. Katarzyna Groniec, Iwona Loranc (na stronach 4–5 można przeczytać wywiad z artystką) i Olga Bończyk.

Zmiana lokalizacji LOGOSU związana jest z innym ważnym projektem w tyskiej kulturze: w Teatrze Małym rusza wielka przebudowa, która potrwa około półtora roku. Przez jakiś czas na wydarzenia teatralne będziemy więc zapraszać Państwa do Andromedy i właśnie Mediateki.

I jeszcze interesujący akcent międzykulturowy: Spółdzielczy Dom Kultury Tęcza zaprasza na wspólne świętowanie Dnia Wyszywanki. Jest to święto zapoczątkowane przez studentów w Ukrainie, obchodzone od 2007 roku. W tym roku Tychy, za sprawą SDK Tęcza, dołączają do obchodów. Będzie pokaz ukraińskiego rękodzieła, kiermasz i koncert.

A że w maju wypada ruszyć w plener, zapraszamy na koncerty fortepianowe pod chmurką na placu Baczyńskiego. Więcej na stronie 8. Do zobaczenia!

Sylwia Witman

W najnowszym numerze:
– wywiad z Iwoną Loranc, która wystąpi podczas X Tyskiego Festiwalu Słowa LOGOS FEST / edycja Tuwim,
– lista laureatów Tyskiego Banku Kultury 2023,
– wywiad z Tomaszem Jachimkiem, gwiazdą Tyskiej Gali Sportu,
– zapowiedź nowego muzycznego cyklu, czyli Fortepian Plenerowy na placu K.K. Baczyńskiego,
– słów kilka na temat Festiwalu Katowice Kultura Natura,
– a także wiele innych ciekawych kulturalnych zapowiedzi i artykułów oraz obszerne kalendarium.
Zachęcamy do lektury!

Wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Tychach, ul. Bohaterów Warszawy 26, 43-100 Tychy, tel. 32 438 20 61, e-mail: redakcja@mck.tychy.pl
Redaktor naczelna: Sylwia Witman, e-mail: ramykultury@kultura.tychy.pl
Zespół: Daria Gawrońska, Agnieszka Lakner, Małgorzata Król, Justyna Stolfik-Binda
Korekta: Agnieszka Tabor
Layout: Aleksandra Krupa i Bartek Witański Blank Studio, Marcin Kasperek KlarStudio
Skład i łamanie: Magdalena Dziedzic KlarStudio
Druk: Drukarnia AAPrint, Mikołów Nakład: 3000 egz.
Foto na okładce: Jacek Raciborski

Miesięcznik znaleźć można we wszystkich instytucjach kultury, młodzieżowych domach kultury, klubach osiedlowych, urzędach, Gemini Park Tychy oraz wybranych restauracjach. Szczegółowa lista punktów dystrybucji znajduje się TUTAJ.
Poniżej prezentujemy również dotychczasowe wydania „Ram Kultury” w wersji online:

Ramy Kultury nr 21
Ramy Kultury nr 20
Ramy Kultury nr 19
Ramy Kultury nr 18
Ramy Kultury nr 17
Ramy Kultury nr 16
Ramy Kultury nr 15
Ramy Kultury nr 14
Ramy Kultury nr 13
Ramy Kultury nr 12
Ramy Kultury nr 11
Ramy Kultury nr 10
Ramy Kultury nr 9
Ramy Kultury nr 8
Ramy Kultury nr 7
Ramy Kultury nr 6
Ramy Kultury nr 5
Ramy Kultury nr 4
Ramy Kultury nr 3
Ramy Kultury nr 2
Ramy Kultury nr 1

Na wystawie zaprezentowano ponad 250 prac. Są wśród nich obrazy, rysunki, akwarele, grafiki, gwasze, kolaże. Prace pochodzą z lat 70., 80., 90. XX wieku oraz z początku XXI. wieku, co pozwala oglądającym zaobserwować ewolucję twórczych zainteresowań artysty.

Edward Dwurnik zasłynął jako uważny obserwator życia i nastrojów społecznych, szczególnie w latach poprzedzających zmiany ustrojowe w Polsce. Podejmował tematykę państwa totalitarnego i ofiar komunizmu. Przez wielu uważany był za malarza-publicystę.
„Dwurnik stworzył katalog peerelowskich typów ludzkich: inżynierów, rolników indywidualnych, pijaków” – pisał o jego twórczości Karol Sienkiewicz (culture.pl). „W jego twórczości odzwierciedlały się zmiany zachodzące w Polsce. (…) W 1981 roku w cyklu Warszawa zawarł proroczą wizję stanu wojennego (…) W zimowej scenerii stolicy umieścił wrony na śniegu, ale też zasieki i czołgi na pustych ulicach. Był jednym z twórców, którzy najlepiej oddawali społeczne niepokoje i ducha tych czasów”.

Prace Dwurnika to także pejzaże miejskie, bardzo charakterystyczne: bez linii horyzontu, w perspektywie z lotu ptaka. Na styl malarski Dwurnika wielki wpływ miała twórczość Nikifora Krynickiego. Po 2000 roku artysta głębiej zainteresował się malarstwem abstrakcyjnym, nawiązując do Jacksona Pollocka. Malował także kwiaty i akty kobiece.

Dorobek artysty to ponad 3,5 tysiąca obrazów oraz 10 tysięcy rysunków.

SW

Komisja konkursowa zakwalifikowała 5 z 17 zgłoszonych do przeglądu zespołów:
Deadline
LEEPY
skrawki
Tosia Lazar
Viadomo

Koncert finałowy zakwalifikowanych do Przeglądu zespołów muzycznych odbędzie w Parku Miejskim Solidarności w Tychach (tzw. „Plac Pod Żyrafą”), 23 czerwca 2023 roku. Występy na żywo oceniać będzie jury w składzie:
– przewodniczący jury – Wojciech Waglewski – założyciel i lider zespołu Voo Voo, gitarzysta, kompozytor, autor i producent muzyczny,
– Katarzyna „Kasai” Piszek, polska kompozytorka, instrumentalistka, wokalistka, producentka i autorka tekstów,
– Magdalena Mleczko – dziennikarka Antyradia, tyszanka,
– Piotr Kumor – główny specjalista ds. organizacji imprez w Miejskim Centrum Kultury w Tychach.

Konkurs organizowany jest w ramach Tyskich Inicjatyw Kulturalnych i ma na celu stworzenie przestrzeni, w której dzieci i młodzież będzie mogła zaprezentować szerszej publiczności swoje niecodzienne talenty i umiejętności taneczne, wokalne, akrobatyczne i inne.

Konkurs rozgrywany jest w dwóch kategoriach wiekowych: klasy I-IV oraz klasy V-VIII szkół podstawowych.

Na zgłoszenia czekamy 12 maja 2023. Finał odbędzie 31 maja w Zespole Szkół Muzycznych w Tychach.
Czasu jest niewiele, ale wierzymy, że każdemu, kto chciałby zaprezentować swoje umiejętności, uda się wysłać zgłoszenie na czas.

Więcej informacji na stronie piatkadzieciom.wordpress.com.

Regulamin konkursu
Zgoda na uczestnictwo i oświadczenie o przetwarzaniu danych osobowych

Organizatorzy: Stowarzyszenie „Piątka Dzieciom” oraz Samorząd Uczniowski Szkoły Podstawowej nr 5 w Tychach

Gali towarzyszyły wielkie emocje, związane z podsumowaniami dotychczasowych osiągnięć nominowanych, których w tym roku było aż dziewiętnaścioro. Prezydent Tychów Andrzej Dziuba wybrał trzech laureatów, z czego dwie indywidualności oraz zespół.

W zeszłym roku podczas Tyskiej Gali Kultury po raz pierwszy przyznany został tytuł Tyskiego Ambasadora Kultury, który otrzymał Mateusz Krzyżowski, znakomity pianista. W 2023 r. tytuł Tyskiego Ambasadora Kultury otrzymała jedna z najlepszych orkiestr kameralnych w Europie – Aukso Orkiestra Kameralna Miasta Tychy. Założył ją i do tej pory prowadzi Marek Moś. – Orkiestra Aukso jest wizytówką Polski w świecie – powiedział prowadzący galę Marcin Stachoń z teatru T.C.R.

Poza tytułem, orkiestra otrzymała nagrodę w wysokości 100 tysięcy złotych. Warto również wspomnieć, że Aukso w tym roku obchodzi swój srebrny jubileusz, czyli 25-lecie istnienia, który świętować będziemy 24 czerwca hucznym koncertem (więcej informacji na temat koncertu już niedługo w kalendarium na stronie kultura.tychy.pl).

Prezydent wyróżnił także tyskiego rzeźbiarza Tomasza Wenklara (twórcę m.in. pomnika przedstawiającego głównego architekta Tychów, Kazimierza Wejcherta, wraz z małżonką Hanną) oraz Sebastiana Riedla (założyciela zespołu Cree, który w tym roku obchodzi swoje 30-lecie pracy twórczej). Obaj artyści otrzymali w ramach nagrody po 15 tysięcy złotych.

Wszystkim laureatom składamy serdeczne gratulacje.

Foto. Radosław Kaźmierczak

Jak podaje Prezydent Miasta Tychy Andrzej Dziuba na swoich mediach społecznościowych, tegoroczne wydarzenie odbędzie się w siedzibie Orkiestry Kameralnej Miasta Tychy – Aukso, gdzie nagrody odbiorą artyści w jedenastu muzycznych kategoriach. Ceremonię wręczenia statuetek uświetnią występy najwybitniejszych solistów i zespołów (w tym nominowanych do „Fryderyków”) m.in.:
Aukso – pod dyrekcją Marka Mosia,
Aliny Mleczko,
Andrzeja Cieplińskiego,
Tymoteusza Biesa,
Michała Sławeckiego,
… i wielu innych!

Tego wydarzenia nie można przegapić!

W sprzedaży dostępna jest pula biletów VIP na Galę Muzyki Poważnej: https://bit.ly/Fryderyki_Bilety

Organizator wydarzenia: Związek Producentów Audio Video ZPAV, Akademia Fonograficzna
Partner wydarzenia: Województwo Śląskie, Miasto Tychy
Pod patronatem Marszałka Województwa Śląskiego Jakuba Chełstowskiego
Współorganizator wydarzenia: Ars Cameralis
Partner wydarzenia: Stowarzyszenie Autorów ZAiKS
Partner bankietu: Tejo
Producent gali: HighEvents

28 marca 2023 r. w Międzynarodowym Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście w Oświęcimiu odbyło się uroczyste podsumowanie XXV Międzynarodowego Konkursu Plastycznego „Ludzie ludziom zgotowali ten los” im. Augusta Kowalczyka. Laureaci konkursu z nauczycielami i opiekunami brali również udział w zwiedzaniu Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.

Geneza tego konkursu wiąże się z obchodami Miesiąca Pamięci Narodowej, kiedy to co roku w kwietniu Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 im. Artystów Rodu Kossaków, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau oraz Towarzystwo Opieki nad Oświęcimiem organizowały wyjazdy tyskiej młodzieży do Muzeum. Pierwsza edycja konkursu o zasięgu miejskim odbyła się w 1993 r. jako reakcja na wyrażanie przez uczniów swoich refleksji, powstałych w czasie zwiedzania byłego obozu koncentracyjnego. Główną inicjatorką tych działań była ówczesna dyrektorka MDK 1 – Pani Teresa Wodzicka.

Duże zainteresowanie konkursem spowodowało, że w 1999 r. pierwszy raz zasięgiem objął on całą Polskę, natomiast w 2005 r. odbyła się pierwsza edycja międzynarodowa. Od tej pory konkurs odbywa się co roku, natomiast wcześniejsze edycje odbywały się w trybie biennale. W 2013 r. konkurs poświęcono pamięci wieloletniego przyjaciela MDK 1 oraz współtwórcy konkursu, byłemu więźniowi KL Auschwitz o numerze 6804 – Augustowi Kowalczykowi. August Kowalczyk wraz z innymi byłymi więźniami obozów koncentracyjnych – Grzegorzem Czempasem, Florianem Grankiem, Barbarą Puc, Haliną Birenbaum, Barbarą Kruczkowską, Arturem Krasnokuckim, Wacławem Diakończykiem, Jerzym Fijołkiem, Jerzym Marią Ulatowskim, Bogdanem Bartnikowskim relacjonował przed laureatami konkursu swoje obozowe przeżycia oraz przez wiele lat był przewodniczącym konkursowego jury.

Podczas tegorocznej edycji szczególną uwagę poświęcono osobie Zofii Posmysz (numer obozowy 7566), Ocalałej z Auschwitz, pisarki i scenarzystki, autorki m.in. „Pasażerki” oraz „Wakacji nad Adriatykiem”.

Cztery edycje temu tematyka konkursowa została rozszerzona o tę związaną ze współczesnymi obrazami zniewolenia, tak aby umożliwić uczestnikom konkursu odniesienie się do współczesnych problemów świata, wciąż toczących się konfliktów zbrojnych i okrucieństw, jakie te wydarzenia za sobą niosą. Nowa formuła i rozszerzona tematyka konkursu są efektem współpracy dyrektora MDK 1 – Macieja Gruchlika oraz dyrektora Międzynarodowego Centrum Wiedzy o Holokauście i Auschwitz – Pana Andrzeja Kacorzyka oraz Pana Roberta Płaczka.

„Niezwykle cieszy nas wrażliwość uczestników i ich umiejętność artystycznego łączenia historii z teraźniejszością. Niezmiennie jednak punktem odniesienia pozostają obozy koncentracyjne wraz z ich nieludzką historią” – mówi prof. Adam Pociecha tegoroczny przewodniczący jury.

Od ponad roku nasza uwaga skupiona jest na wojnie na terytorium Ukrainy – nadal trudno to zrozumieć i znaleźć odpowiedź na pytania: „Dlaczego?” „Po co?” „Jak długo?” „Jaki będzie jej finał?”. Mamy jednak nadzieję, że już niedługo będziemy świadkami zakończenia tego konfliktu – tej wojny.

Na posiedzeniu w dniu 23 lutego jury przyznało 20 nagród, 23 wyróżnienia oraz 47 kwalifikacji do wystawy.

Skład komisji konkursowej:

• Adam Pociecha – artysta grafik, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach,
• Bogusław Trybus – artysta plastyk,
• Robert Płaczek – historyk, plastyk, kierownik biblioteki Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.

Wszystkim laureatom i ich artystycznym opiekunom serdecznie gratulujemy i zapraszamy do udziału w przyszłorocznej edycji konkursu!

Pełna lista laureatów

Galeria prac laureatów

Relacja z podsumowania

Wpis o konkursie na stronie Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau

Organizatorzy:

• Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 im. Artystów Rodu Kossaków w Tychach,
• Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau.

Współorganizatorzy:

• Urząd Miasta Tychy,
• Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Katowicach.

Partnerzy:

• Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A.,
• Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Tychach,
• Master – Odpady i Energia Sp z o.o.,
• Rejonowe Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Tychach,
• Związek Nauczycielstwa Polskiego – Oddział w Tychach,
• NSZZ Solidarność Pracowników Oświaty i Wychowania w Tychach.

(Poniżej znajdują się zdjęcia prac nagrodzonych w konkursie)