Mamy PLAY do wygrania!
wpis
Dziś bardzo często zapominamy, że nikt z nas nie jest samotną wyspą. Aplikacja Katowic, uwzględniająca perspektywę 41 miast i gmin tworzących Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię, jest odpowiedzią na pytanie o świat, który chcemy budować. To wspólnota.
Rozmawiam z trzema osobami z biura Europejskiej Stolicy Kultury, z Kasią Nowakowską, Łukaszem Kałębasiakiem i Oskarem Adamusem, bo chcę się dowiedzieć, dlaczego zdecydowali się prowadzić działania a rebours. Nie patrzą na kandydaturę z lotu ptaka, ale spotykają się z mieszkańcami i mieszkankami. Pracują „od dołu”. Jeżdżą po Metropolii. Pytają, badają, angażują zmysły i umysły.
Jak opowiedzieć o naszym regionie własnym językiem, bez przykładania do niego klisz narzucanych przez Warszawę czy Kraków? Przecież my nie mamy jednego języka… A sama idea gry, zabawy, play i połączenia Górnego Śląska z Zagłębiem jest przewrotna sama w sobie. Macie odwagę rozpoczynać taką grę?
Łukasz Kałębasiak: Właśnie rzecz w tym, żeby w trakcie wspólnej gry stworzyć język i zbudować opowieść! Wspólnej, to znaczy prowadzonej z mieszkańcami, pomiędzy miastami, a także pomiędzy Górnym Śląskiem a Zagłębiem. Od połowy 2023 roku odwiedzamy każdy subregion Metropolii, i to po kilka razy. Spotykamy się z mieszkańcami, artystami i ludźmi kultury. I wszędzie słyszymy, że metropolia to wyjątkowa, różnorodna, bogata przestrzeń, która jest niedoceniana na zewnątrz. Nadal ciąży nam stereotyp miejsca szarego i przemysłowego. To informacja podcinająca skrzydła. Jaki jest powód, by czuć, że to, co nasze, jest gorsze od tego, co w Krakowie, Wrocławiu czy Warszawie? Przecież nie o wartościowanie tutaj chodzi, a o wartości. Mamy je wpisane w nasz region i w sposób wyjątkowy je pielęgnujemy. One wynikają z silnych więzi w lokalnych społecznościach – tworzą się w miastach i regionach, gdzie dominujący był przemysł ciężki. Każdy, kto choć raz zjechał szolą pod ziemię, wie, że nikt w pojedynkę tam nie przetrwa. W kopalni, na dole, ważni są ludzie, którzy potrafią sobie pomóc, i ta sytuacja znajdowała odbicie na powierzchni, bo tu po prostu można było liczyć na drugiego człowieka. W to chcemy nadal razem grać z sąsiadami w swojej dzielnicy. Ta wartość stanowi dla nas inspirację przy haśle Play!
Jesteśmy w Tychach, mieście zaprojektowanym przez Hannę i Kazimierza Wejchertów wokół pewnej idei. Jakie idee są dla Was kluczowe, gdy myślicie o GZM-ie i miastach wpisanych w aplikację?
Łukasz Kałębasiak: Idee pomagają nie tylko budować miasta, ale są niezbędne, żeby jednoczyć wokół siebie ludzi. Tego potrzebujemy najbardziej. GZM to wciąż młody organizm, który otrzymał na początku czysto techniczne kompetencje, takie jak zarządzanie transportem publicznym. Trudno jednak jednoczyć ludzi wokół idei punktualnie kursujących autobusów, bez względu na to, jak ważne jest to zadanie. Wspólne działanie inicjowane przez artystów czy ludzi kultury ma już taką moc. Szczególnie, że chcemy to robić, mając na uwadze dostępność kultury. Jesteśmy przekonani, że w kulturze tkwi źródło prawdziwej radości. Tak jak pan Jourdain ze sztuki Moliera nie wiedział, że mówi prozą, tak wciąż wielu ludzi nie wie, że to, co sprawia im na co dzień radość, to właśnie kultura. I że nie musi być to cotygodniowa wizyta w filharmonii. Może to być gra wideo, w którą grają. Zależy nam, aby rozszerzać tzw. pole kultury, w ludzkich głowach, i w naszym programie artystycznym. Nie zależy nam na naskórkowych eventach. Zależy nam na wydarzeniach, które łączą mieszkańców naszych miast i pozwalają im rozwijać więzi. Dlatego przygotowaliśmy Spójnik.
Wiemy, że w pierwszym Spójniku mieszkańcy Tychów otrzymali dofinansowanie i zrealizowali swoje pomysły. Ale to nie wszystko, przeprowadzaliście w ubiegłym roku konsultacje i badania, co z nich wynika dla Tychów, a co dla regionu?
Oskar Adamus: Bardzo ważną kwestią dla tyszan i tyszanek jest tożsamość kulturowa i historyczna związana z samym miastem. To bardzo inspirujące! W aplikacji konkursowej podkreślamy, że jesteśmy zbiorem różnych historii i chcemy współpracować, nie tracąc tożsamości małych ojczyzn, z których się wywodzimy. Tyszanie bardzo lubią przestrzeń miasta i o nią dbają. Jest dla nich najczęstszą lokalizacją, by uczestniczyć w kulturze. Szczegółowe informacje znajdą się w raporcie, nad którym jeszcze pracujemy. Są one ogromną częścią przygotowywanej aplikacji i niezależnie od wyniku konkursu pozostaną z nami i pozwolą lepiej rozwijać kulturę w całej Metropolii.
A co teraz? Właśnie zamknęliście tyskie konsultacje, otwarte i zamknięte. Co się na nich działo?
Katarzyna Nowakowska: Tak, jesteśmy po kolejnych konsultacjach w każdym z subregionów. Każde spotkanie ma swoją wyjątkową dynamikę w zależności od miejsca. W Tychach pojawiło się kilka osób, które uczestniczyły rok temu w naszych pierwszych konsultacjach. To dla nas sygnał, że wierzycie w to, co robimy, i chcecie być nadal częścią tego procesu. Były oczywiście też nowe osoby, dzięki którym spoglądamy z innej perspektywy, a nawet wychodzimy poza tzw. „bańkę”. Jest to cenne doświadczenie.
Na koniec pytanie przewrotne. Wasza aplikacja jest pomarańczowa, a dla starszych mieszkańców, pamiętających jeszcze czasy PRLu, skojarzenie z tym kolorem w kontekście hasła PLAY jest dość wyraźne – i przywodzi na myśl pomarańczową alternatywę i grę, zabawę z rzeczywistością.
Oskar Adamus: Pracując nad aplikacją od strony wizualnej, musimy mieć z tyłu głowy kilka kontekstów, między innym, kto ją weźmie do ręki (i finalnie oceni), jej użyteczność i powiązanie z naszą historią. Oczywiście zaczynamy tutaj od koloru cegieł – tak mocno kojarzonego z regionem, z familokami. Metropolia to ponad dwa miliony ludzkich serc, a więc też energetyczny, żywy kolor. Pomarańczowy jest mocno widoczny (wpadł oko jurorom!)… i jest kolorem szaleńców, którzy wierzą, że to, co robią, potrafi stworzyć nową jakość w świecie. My w ten nowy, wygrany świat wierzymy. A sam projekt też jest lokalny, pierwsza aplikacja została zaprojektowany przez cudownych ludzi z katowickiej ASP – Annę Kopaczewską i Romana Kaczmarczyka. Można ją obejrzeć na naszej stronie www.katowicegzm2029.eu.
rozmawiała Magdalena Gościniak
GALERIA
Noblistka i Pan Cogito
wpis
Lista nazwisk byłaby długa i nie mam na myśli rejestru od Kochanowskiego począwszy. Myślę o ostatnich kilkudziesięciu latach. Na tej liście bez wątpienia dwa nazwiska zasługują na uwagę. Wisława Szymborska i Zbigniew Herbert.
Trudno byłoby znaleźć tak dwie różniące się postaci i to prawie pod każdym względem.
Wisława Szymborska. Spokojna, raczej unikająca tłumu, poklasku. Gdzieś tam cicho sobie pisząca. Owszem, jak każdy twórca była ciekawa, w jaki sposób jej poezja jest odbierana. Każdy autor czeka na reakcje czytelników, po to przecież pisze, po to dzieli się z nami swoimi przemyśleniami, widzeniem świata. Wieczory autorskie były dla niej męczące. Owszem, odpowiadała na zaproszenia, owszem, czytała swoje wiersze, ale już bardzo niechętnie mówiła o życiu osobistym, politycznych poglądach czy światopoglądzie. Była zdania, że wnikliwy czytelnik sam znajdzie odpowiedzi na niektóre z tych pytań.
Jako mała dziewczynka przeskakiwała kałuże, bo bała się, że woda ją wchłonie i już na zawsze zniknie. Otoczona szkolnymi koleżankami starała się nie rzucać w oczy. Trudno o to było w słynnym domu przy Krupniczej w Krakowie. Co mieszkanie, to pisarz, poeta, dramaturg. Ale i tam wywalczyła sobie kilka metrów swobody. Co nie znaczy, że unikała ludzi. Wręcz przeciwnie. Jeśli kogoś zaakceptowała, była to wierna, lojalna przyjaźń.
Słynne są spotkania, kolacje u Szymborskiej. Zawsze miała przygotowane dziwne przedmioty, gadżety, które potem w drodze losowania jako nagrody dostawali jej przyjaciele. Niektórzy do dziś zachowują owe „specjały”.
Z każdej podróży, miasta, wysyłała kartki z naklejkami, rysunkami. Uwielbiała się fotografować pod dziwnymi nazwami miast. Woody Allen podzielał te słabostki Szymborskiej i koniecznie chciał ją bliżej poznać. Była mieszczuchem, a jednak zgadzała się jechać na ryby razem z Kornelem Filipowiczem, pod namiot. Niektórzy nazywają to miłością.
W galeriach sztuki, muzeach, skupiała się na dwóch, trzech obrazach. Dosyć, wystarczy, już wiem, że na resztę nie mam sił. Była zdania, że jeden, dwa obrazy w skupieniu obejrzane to jest właśnie przeżywanie, smakowanie. I to zostaje nam w pamięci, a nie dziesiątki dzieł uchwyconych przez moment.
Namiętnie paliła. Do historii przejdzie uroczysta kolacja dla noblistów, kiedy to Szymborskiej, na sali pełnej oficjeli, udało się namówić króla, aby zapalił papierosa.
Nagroda Nobla okazała się dla Niej katastrofą. Gazety, telewizja, fotografowie to nie był jej świat.
Zażyczyła sobie, aby na jej pogrzebie z taśmy puszczono jazz.
Zbigniew Herbert. Przez całe życie tętnił w nim Lwów, miasto dzieciństwa. A potem piętno odcisnęło powstanie warszawskie, którego był w zasadzie przeciwnikiem.
Przez lata stał z boku, poza parnasem literackim. Kiedy tylko mógł wyjechać na Zachód, godzinami przesiadywał w galeriach, muzeach, chodził po ruinach. Szkicował, przygotowywał teksty. A wieczorami z rybakami czy mieszkańcami miasteczek, wiosek pił wino i rozmawiał. Każdy wyjazd był okupiony ogromnymi wyrzeczeniami finansowymi, a w efekcie też zdrowotnymi. Lubił prowokować, podburzać. Czasami niestety zamieniało się to w awanturę. Następnego dnia przychodził więc z kwiatami. Wśród przyjaciół, znajomych miał przezwisko Kicia. Na dobrą sprawę nie wiadomo, kto pierwszy i dlaczego je wymyślił. Miał słabość do wina i kobiet. Potrafił się cieszyć drobiazgami. Chciał tym, którzy w czasach PRL-u nie mogli zobaczyć obrazów w Luwrze czy greckich kolumn, opisać to i opowiedzieć o tym. Gdziekolwiek był, był duszą towarzystwa. Potrafił być czarujący, ale za chwilę nieznośny.
Tak różne postacie, ale łączyła ich wyjątkowa wieloletnia przyjaźń. Historię tej przyjaźni poznamy bliżej, słuchając fragmentów listów i wierszy, czytanych przez parę znakomitych aktorów Dorotę Segdę oraz Jacka Romanowskiego, podczas spotkania w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Tychach 15 maja. Spotkanie będzie oparte na publikacji Jacyś złośliwi bogowie zakpili z nas okrutnie. Korespondencja z lat 1955–1996 oraz na słuchowisku radiowym pod tym samym tytułem.
Jan Mazurkiewicz
Zdjęcia: Premiera słuchowiska Jacyś złośliwi bogowie zakpili z nas okrutnie, Studio im. Romany Bobrowskiej Radia Kraków, 10.12.2018 r. fot. Marek Lasyk, archiwum Radia Kraków
Więcej informacji na temat wydarzenia dostępne jest tutaj.
GALERIA
Wpadnij na giełdę birofilów do Tyskich Browarów Książęcych
wpis
Giełda birofilów ponownie zawita do Tyskich Browarów Książęcych! W dniach 17–18 maja zapraszamy wszystkich pasjonatów tematyki piwnej i piwowarskiej do odwiedzenia Sali Browarium w Tychach.
Tegoroczna edycja giełdy to nie tylko okazja do odkrycia unikalnych skarbów i ciekawych eksponatów, ale także możliwość spotkania pasjonatów sztuki piwowarskiej i złotego trunku.
Nie zwlekajcie i już teraz wpiszcie do swojego kalendarza termin 17–18 maja. Wstęp wolny.
GALERIA
Aktualności powiązane
Tyskie Browary Książęce zapraszają w wakacje
Nocne Zwiedzanie w Tyskich Browarach Książęcych powraca!
Wpadnij na giełdę birofilów do Tyskich Browarów Książęcych
Industriada w Tyskich Browarach Książęcych!
Noc Muzeów w Tyskich Browarach Książęcych!
Co ciekawego w Tyskich Browarach w marcu?
Wydarzenia towarzyszące
Industriada w Tyskich Browarach Książęcych
Tyska Noc Muzeów 2024
wpis
To: odkrywanie tajemnic niezrealizowanego osiedla „Stella”; nowy cykl spotkań i działań sąsiedzkich wokół miejskiego ogrodnictwa „Zegrōdka w kastlikach”; wycieczka rowerowa między przysiółkami wsi Tychy śladem Szlaku Miejskiego Tychy w towarzystwie PTTK Gronie. To także zwiedzanie obiektów sportowych: Stadionu Zimowego z hokeistą Adrianem Parzyszkiem, czy Areny Lekkoatletycznej, Stadionu Miejskiego i Tyskiej Galerii Sportu z medalistką olimpijską, lekkoatletką Lucyną Kałek; wreszcie Wielki Test Wiedzy o Letnich Igrzyskach Olimpijskich (z atrakcyjnymi nagrodami) oraz zwiedzanie Stadionu Miejskiego i wystawy stałej Tyskiej Galerii Sportu w wyjątkowej, wieczornej scenerii. A dla najmłodszych „zielone” warsztaty.
Już w sobotę, 18 maja 2024 roku, wielkie święto muzealników i ich przyjaciół – wyjątkowy czas, pozwalający nie tylko zerkać do miejsc zazwyczaj niedostępnych, ale i niecodziennych atrakcji. Także i my przygotowaliśmy osiem propozycji, zapraszając na tyską odsłonę Europejskiej Nocy Muzeów.
Rozpoczynamy sportową przedpołudniową rozgrzewką. Ten czas będzie należał do Adriana Parzyszka – wybitnego hokeisty GKS–u Tychy i reprezentacji Polski. Wspólnie z naszym gościem odkryjecie „Stadion Zimowy, jakiego nie znacie”, zwiedzając najciekawsze, zwykle niedostępne dla widzów, miejsca, gdzie mecze domowe rozgrywa pięciokrotny mistrz Polski GKS Tychy.
Tym, którzy chcą poznać tajemnice niezrealizowanego tyskiego osiedla „Stella”, proponujemyoprowadzania po wystawie „Stella – niezaistniałe osiedle przyszłości” z Mateuszem Miłoniem.Wystawa prezentuje założenia i losy koncepcji niezrealizowanego osiedla „Stella” w Tychach, które projektował zespół pod kierunkiem Hanny Adamczewskiej-Wejchert i Kazimierza Wejcherta. Osiedle-eksperyment „Stella” to wynik Programu Rządowego „PR-5” z 1974 roku – miał podnieść jakość budownictwa mieszkaniowego i wskazać kierunki rozwoju po 1990 roku. Jedno z czterech osiedli wzorcowych zlokalizowano w Tychach (Żwaków). Kryzys gospodarczy uniemożliwił realizację… Modelową „Stellę” przypominają plansze projektowe, opracowania badawcze, dokumenty i fotografie oraz makiety wykonane przez studentki i studentów Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej pod kierunkiem dr. inż. arch. Ryszarda Nakoniecznego.
Z myślą o tych, którzy mają ochotę zostać miejskimi ogrodnikami, zainicjujemy nowy cykl spotkań i działań sąsiedzkich. Śląska nazwa „Zegrōdka w kastlikach” oznacza ogródek w drewnianych skrzynkach. Chcemy przygotować wspólnie i współprowadzić ogólnodostępny i otwarty ogród społeczny. Na dobry początek czeka spotkanie przy lemoniadzie i warsztaty dla najmłodszych. Wspólnie z Różą Jaros (Tyski Zakład Usług Komunalnych) i Natalią Zdrzałek (Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie) porozmawiamy o współdziałaniu i zaplanujemy, jak chcemy, aby wyglądał nasz wspólny ogród przy Muzeum. Natomiast młodszych w świat miejskiego ogrodnictwa wprowadzą artystki z Fundacji Otwarta Przestrzeń Mysłowice: Marzena Paciej, Anita Rojek i Agata Szymanek, które przygotowały „zieloną” formę warsztatową. W trakcie kolejnych sobotnich spotkań, od maja do września 2024 roku, będziemy inspirować się ogródkowo z biolożką, specjalistami od terenów zielonych, etnologiem, historyczką, także artystkami. Wybierzemy się do Pszczyny, znanej z ogrodów księżnej Daisy, wejdziemy w głąb Puszczy Pszczyńskiej, ale zastanowimy się też nad pierwotnością i korzeniami oraz wzrostem i kwitnieniem.
Z pewnością wyjątkową atrakcją będzie przejazd rowerami Szlakiem Miejskim Tychy w towarzystwie członkiń i członków Klubu Turystyki Kolarskiej Gronie przy PTTK w Tychach. Poruszając się „Między przysiółkami wsi Tychy” będzie okazja, aby dowiedzieć się więcej o osobnych wsiach, a dziś dzielnicach oraz dawnych przysiółkach, jak Stare Tychy, Czułów i Żwaków.
Coś dla siebie znajdą również miłośniczki i miłośnicy tyskiego sportu. Przed nimi „Olimpijskie zwiedzanie stadionów i Tyskiej Galerii Sportu”. Podczas tego wyjątkowego spaceru będzie okazja zwiedzić aż trzy sportowe miejsca: Arenę Lekkoatletyczną, Stadion Miejski i Tyską Galerię Sportu. Mamy rok Igrzysk Olimpijskich w Paryżu, dlatego roli przewodniczki podejmie się słynna tyska lekkoatletka Lucyna Kałek – brązowa medalistka olimpijska i mistrzyni Europy w biegu na 100 m przez płotki.
Tych, którym brakuje sportowej rywalizacji, zachęcamy do uczestnictwa w Wielkim Teście Wiedzy o Letnich Igrzyskach Olimpijskich. Liczymy, że jak zawsze, to nie tylko atrakcyjny egzamin z wiedzy, ale też okazja do dobrej zabawy. Podejmij wyjątkowe wyzwanie i sprawdź się z szeroko pojętej wiedzy olimpijskiej! Na najlepszych, którzy popiszą się największą sportową wiedzą, czekają atrakcyjne nagrody!
A na finał, żelazny punkt programu każdej Tyskiej Nocy Muzeów, czyli „Stadion Miejski i Tyska Galeria Sportu wieczorową porą”–zwiedzanie najciekawszych, zwykle niedostępnych dla widzów, miejsc w wyjątkowej, wieczornej scenerii.
Zapowiada się więc Tyska Noc Muzeów pełna różnorodnych wrażeń!
„Stadion Zimowy, jakiego nie znacie” – zwiedzanie z hokeistą Adrianem Parzyszkiem / 18 maja 2024 (sobota), godz. 11.00–12.00
miejsce: Stadion Zimowy, ul. gen. Ch. de Gaulle’a 2, Tychy (zbiórka przed pubem sportowym Iglo, od ul. gen. Ch. de Gaulle’a)
gość specjalny: Adrian Parzyszek
prowadzi: Piotr Zawadzki
zapisy (liczba uczestniczek i uczestników ograniczona): 515 717 430 (także SMSem), k.hajduk@tgs.tychy.pl
wstęp wolny
„Stella – niezaistniałe osiedle przyszłości” – oprowadzania po wystawie z Mateuszem Miłoniem/ 18 maja 2024 (sobota), godz. 16.00–18.00 i 20.00–22.00
miejsce: Stary Magistrat, pl. Wolności 1, Tychy
zapisy: 887 450 212 (także SMSem), g.oleksy@muzeum.tychy.pl
wstęp wolny
dowiedz się więcej o wystawie czasowej „Stella – niezaistniałe osiedle przyszłości”
„Między przysiółkami wsi Tychy” – wycieczka rowerowa śladem Szlaku Miejskiego Tychy / 18 maja 2024 (sobota), godz. 17.00–20.00
miejsce zbiórki: Rynek (przy fontannie z wydrami), Tychy
prowadzą: Cezary Sawicki (Klub Turystyki Kolarskiej Gronie) i Agata Berger-Połomska (Dział Historii Miasta Muzeum Miejskiego w Tychach)
zapisy: 887 450 212 (także SMSem), g.oleksy@muzeum.tychy.pl
wstęp wolny
społeczny ogród „Zegrōdka w kastlikach” – spotkanie przy lemoniadzie i warsztaty dla najmłodszych/ 18 maja 2024 (sobota), godz. 18.00–20.00
miejsce: Stary Magistrat, pl. Wolności 1, Tychy
gościnie: Róża Jaros (Tyski Zakład Usług Komunalnych), Natalia Zdrzałek (Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie) oraz Marzena Paciej, Anita Rojek i Agata Szymanek (Fundacja Otwarta Przestrzeń Mysłowice)
prowadzą: Natalia Sitko i Jakub Skucha
zapisy: 887 450 212 (także SMSem), n.sitko@muzeum.tychy.pl
wstęp wolny
Olimpijskie zwiedzanie stadionów i Tyskiej Galerii Sportu z lekkoatletką Lucyną Kałek/ 18 maja 2024 (sobota), godz. 19.00–20.00
miejsce: Tyska Galeria Sportu, ul. Edukacji 7, Tychy (zbiórka przed wejściem na parterze)
gościni specjalna: Lucyna Kałek
prowadzi: Piotr Zawadzki
zapisy: 515 717 430 (także SMSem), k.hajduk@tgs.tychy.pl
wstęp wolny
Wielki Test Wiedzy o Letnich Igrzyskach Olimpijskich/ 18 maja 2024 (sobota), godz. 20.00–21.00
miejsce: Tyska Galeria Sportu, ul. Edukacji 7
prowadzi: Kamil Hajduk
zapisy: 515 717 430 (także SMSem), k.hajduk@tgs.tychy.pl
wstęp wolny
„Stadion Miejski i Tyska Galeria Sportu wieczorową porą” – zwiedzanie / 18 maja 2024 (sobota), godz. 21.00–22.00
miejsce: Tyska Galeria Sportu, ul. Edukacji 7, Tychy (zbiórka przed wejściem głównym na Stadion Miejski Tychy, ul. Baziowa)
prowadzą: Kamil Hajduk i Borys Kymona
zapisy: 515 717 430 (także SMSem), k.hajduk@tgs.tychy.pl
wstęp wolny
Dla tych, którzy chcą wzbogacić swoje domowe biblioteczki, będzie okazja do zakupu muzealnych publikacji.
fot. Radosław Kaźmierczak
GALERIA
Przyszedł maj, a z nim nowe „Ramy Kultury”
wpis
Wśród wielu zadań, jakie ma do spełnienia sztuka, jest też takie, by pokazać różnorodność naszego świata i nas, jego mieszkańców. W kwietniu rozmaite wizje świata i losu człowieka śledzili widzowie festiwalu MoTyF. W maju na kolejnej wystawie z jubileuszowego cyklu Miejska Galeria Sztuki OBOK zaprezentuje twórczość Tomasza Wenklara, którego rzeźby potrafią skłonić do spojrzenia na świat z zupełnie innej perspektywy. Wydaje się, że mnogość opowieści, które można przedstawić środkami plastycznymi, aktorskimi czy literackimi jest nieskończona. Wobec tego bogactwa można zadać sobie pytanie, dlaczego w szerokim strumieniu kultury tak wiele miejsca zajmują kolejne adaptacje wciąż tych samych historii. Czy w naszym DNA mamy zapisany skończony katalog motywów, które są dla nas czytelne, i te właśnie lubimy najbardziej?
Cóż, jeśli ktoś lubi wracać do tego, co dobre, w maju może ponownie – po kwietniowym występie mistrzowskim na MoTyFie – spotkać się z Joanną Szczepkowską, tym razem w innej opowieści. Ta znakomita aktorka jest też autorką sztuk teatralnych i opowiadań i będzie gościnią cyklu Portrety Literackie Miejskiej Biblioteki Publicznej.
Dla tych, którzy pragną wyjść poza matrycę uniwersalnych memów (nie mam tu na myśli zabawnych internetowych obrazków, lecz podstawowe jednostki przekazu kulturowego, podlegające ewolucji na podobieństwo genów – jak opisywał je zmarły 19 kwietnia Daniel C. Dennett, jeden z najwybitniejszych współczesnych filozofów), także jest propozycja w naszym kalendarium. Poza wszelkimi paradygmatami poruszają się twórcy zaproszeni na kolejną edycję Tyskiego Festiwalu Performance.
Przed nami maj, w którym nie zobaczymy kwitnących bzów i kasztanów, gdyż te zdążyły przekwitnąć już w kwietniu. Możemy za to spotkać się z nieoczywistymi zjawiskami artystycznymi.
Sylwia Witman
Tematy poruszone w najnowszym wydaniu:
– wystawa malarstwa Bartosza Hadrysia w Oknie na Kulturę;
– starania Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii o zdobycie tytułu Europejskiej Stolicy Kultury;
– wystawa rzeźby Tomasza Wenklara w Miejskiej Galerii Sztuki OBOK;
– XIII edycja Tyskiego Festiwalu Performance;
– koncert AUKSO x Adam Bałdych Trio feat. Helge Lien, który odbędzie się w cyklu AUKSO MODERN;
– relacja z kwietniowego Tyskiego Festiwalu Monodramu MoTyF;
oraz wiele innych.
Przypominamy, że miesięcznik kolportowany jest na terenie całego miasta (lista poniżej) i jest całkowicie darmowy, dlatego zachęcamy do zabrania go ze sobą i przeczytania 33. już numeru „Ram Kultury”.
Wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Tychach, ul. Bohaterów Warszawy 26, 43-100 Tychy, tel. 32 438 20 61, e-mail: redakcja@mck.tychy.pl
Redaktor naczelna: Sylwia Witman, e-mail: ramykultury@kultura.tychy.pl
Zespół: Daria Gawrońska, Agnieszka Lakner, Małgorzata Król, Justyna Stolfik-Binda
Korekta: Agnieszka Tabor
Layout: Aleksandra Krupa i Bartek Witański Blank Studio, Marcin Kasperek KlarStudio
Skład i łamanie: Magdalena Dziedzic KlarStudio
Druk: Drukarnia AAPrint, Mikołów Nakład: 3000 egz.
Foto na okładce: Radosław Kaźmierczak
Miesięcznik znaleźć można we wszystkich instytucjach kultury, młodzieżowych domach kultury, klubach osiedlowych, urzędach, Gemini Park Tychy oraz wybranych restauracjach. Szczegółowa lista punktów dystrybucji znajduje się TUTAJ.
Poniżej prezentujemy również dotychczasowe wydania „Ram Kultury” w wersji online:
Ramy Kultury nr 33
Ramy Kultury nr 32
Ramy Kultury nr 31
Ramy Kultury nr 30
Ramy Kultury nr 29
Ramy Kultury nr 28
Ramy Kultury nr 27
Ramy Kultury nr 26
Ramy Kultury nr 25
Ramy Kultury nr 24
Ramy Kultury nr 23
Ramy Kultury nr 22
Ramy Kultury nr 21
Ramy Kultury nr 20
Ramy Kultury nr 19
Ramy Kultury nr 18
Ramy Kultury nr 17
Ramy Kultury nr 16
Ramy Kultury nr 15
Ramy Kultury nr 14
Ramy Kultury nr 13
Ramy Kultury nr 12
Ramy Kultury nr 11
Ramy Kultury nr 10
Ramy Kultury nr 9
Ramy Kultury nr 8
Ramy Kultury nr 7
Ramy Kultury nr 6
Ramy Kultury nr 5
Ramy Kultury nr 4
Ramy Kultury nr 3
Ramy Kultury nr 2
Ramy Kultury nr 1
GALERIA
Wyniki konkursu XVI Tyskiego Festiwalu Monodramu MoTyF
wpis
Na sześć dni Tychy stały się stolicą monodramu, a wszystko za sprawą szesnastej edycji Tyskiego Festiwalu Monodramu MoTyF, wydarzenia, które już na trwale wpisało się w kalendarz imprez kulturalnych miasta.
Pierwsza edycja festiwalu odbyła się w 2007 roku z inicjatywy Jana Fręsia. Niezawodnie festiwalowi towarzyszyli Piotr Adamczyk oraz Wojciech Wieczorek. W roku 2015 pieczę nad imprezą objął Paweł Drzewiecki, wtedy dyrektor Miejskiego Centrum Kultury w Tychach. Z jego inicjatywy zapoczątkowana została formuła mistrzowska, polegającą na tym, że gościem każdej edycji był wybitny mistrz sztuki słowa i teatru. Pierwszym naszym mentorem był Jan Peszek i tak naprawdę to, że przyjął on nasze zaproszenie, otworzyło drzwi do rozmów z innymi osobowościami sceny. W roku kolejnym tę samą rolę pełnił Bronisław Wrocławski, zaś na dziesiątą, jubileuszową edycję, zaprosiliśmy Jerzego Stuhra – mówi Paweł Drzewiecki, dyrektor Teatru Małego w Tychach. To właśnie Teatr Mały od kilku lat jest organizatorem MoTyFu, imprezy, która cieszy się niezwykłym uznaniem i prestiżem w środowisku, tłumnie przyciągając widzów.
Podczas szesnastej edycji festiwalu również nie zabrakło wielkich nazwisk i spektakli. Łukasz Lewandowski z Teatru Ateneum w Warszawie zaprezentował monodram Historia Jakuba na podstawie tekstu Tadeusza Słobodzianka. Kultowy już chyba i szalenie poruszający monodram Byk przedstawił Robert Talarczyk (tekst napisany przez Szczepana Twardocha). Niesamowity spektakl Hamer, swoisty sit-up (w przeciwieństwie do stand-up’u) zaprezentowała Karolina Hamer. Po raz kolejny na festiwalu zawitała Joanna Szczepkowska, tym razem z legendarną już Gołą babą. Paweł Drzewiecki – dyrektor Teatru Małego pokazał historię pokolenia Kolumbów w muzycznym spektaklu Czy to serce pękło? Wreszcie na finał monodram Agnieszki Przepiórskiej – najlepszej aktorki sezonu 2022/2023 wg miesięcznika Teatr – W maju się nie umiera. Historia Barbary Sadowskiej. To wszystko spektakle mistrzowskie. Jednak wielkich nazwisk monodramu było zdecydowanie więcej. Nazwisk może jeszcze nie tak popularnych, które na uznanie i sławę ogólnopolską muszą jeszcze chwilę zaczekać, jednak obserwując poziom prezentacji konkursowych, nie ma wątpliwości, że o wielu jeszcze nie raz usłyszymy.
Istotnym problemem poruszonym w aż w trzech przedstawieniach konkursowych jest motyw samego aktorstwa, losu artysty oraz drogi, która prowadzi na scenę, okupionej nieraz ogromnym poświęceniem. Wizję świata bez sztuki w Takie tam roztoczyła przed nami Magdalena Bochan-Jachimek, świata, w którym „nie ma obrazów na ścianach, nie ma muzyki, nie ma książek”. Całe szczęście sztuka jest, ale w jakim stanie? Wiecznie niedofinansowana, a artyści muszą pisać kolejne wnioski o granty i dotacje, żeby móc tworzyć, móc przedstawić kawałek swojego świata, choć i tak często nazywani są przez społeczeństwo darmozjadami. Nikt jednak nie dostrzega, jak wiele godzin uporu, trudu i wyrzeczeń kosztuje czas spędzony na przygotowaniach, na tym, by w ogóle móc stanąć na scenie, o czym mówi Krzysztofa Gomółka-Pawlicka w monodramie Zawód aktorki. Marzenie z młodości, pierwsze niewinne „przebieranki i wygłupy w dzieciństwie” stają się pasją, przekleństwem, ciężarem i drogą na całe życie. Zarówno w Zawodzie aktorki, jak i u Miszy Czornego w monodramie Colargol. To nie bajka pojawiają się też motywy popularnej w szkołach aktorskich „fuksówki”, kiedy to student pierwszego roku musi udowodnić, że nie dostał się na uczelnię „fuksem”. Żeby to zrobić, wykonuje „zadania aktorskie” zlecone przez starszych kolegów. Pełne przemocy zachowania starszych kolegów i koleżanek mają zahartować przyszłych adeptów sztuki teatralnej przed prawdziwą bitwą, którą to absolwenci będą musieli stoczyć w realnym życiu. W Colargolu Czorny precyzyjnie rysuje również ścieżkę, którą podąża główny bohater Igor, by zrealizować swoje marzenie – zostać aktorem i tancerzem. Żelazna dyscyplina i poddawanie ciała istnej tresurze, by zawsze było giętkie, rozgrzane, elastyczne, zwinne i lekkie, ale przede wszystkim gotowe do nadludzkich poświęceń to codzienność bohatera monodramu. Na drugim biegunie jest ciało tytułowej Masary ze spektaklu Julity Koper. To ciało jest powodem do wstydu. Duże, ogromne, niezgrabne wyśmiewane, znienawidzone najbardziej przez główną bohaterkę. Jesteśmy w piekle nastolatków, którzy są wobec siebie bezwzględni. Przemoc w tym świecie rodzi kolejną przemoc. Spirala zła jest nakręcona i prędko się nie zatrzyma. Złem jest też wojna, której obraz przedstawiono w Dystrofii – monodramie Faustyny Baran. Jednak to nie wojna staje się głównym bohaterem spektaklu, a skrajny głód, który powoli, systematycznie i z zabójczą skutecznością przemienia ludzi w zwierzęta gotowe zrobić wszystko, by przeżyć. W tym świecie instynkt przetrwania jest silniejszy niż ograniczenia i kulturowe tabu. Do dżungli miasta zabiera nas Maria Czok w monodramie Moje pogo, spektaklu powstałego na podstawie bestsellerowego reportażu Jakuba Sieczki – lekarza, który przez sześć lat pracował w stołecznym pogotowiu ratunkowym. Oglądamy galerię przypadków ludzi potrzebujących pomocy, a także chwili rozmowy i tego, by ktoś ich zauważył i wysłuchał. Nadzieję w postaci miłości, która przynosi ocalenie obrazu toksycznej matki, rysuje w monodramie 20 den Julia Fidelus. Niełatwa, wręcz dramatyczna relacja matki z córką, choć mogłaby przygnębiać, to jednak nie odziera z wiary, że tym, co odróżnia nas od zwierząt, jest silne uczucie miłości, jakim bezwarunkowo potrafimy obdarzyć drugiego człowieka. Motyw ten również wybrzmiewa w monodramie Prymicje Karoliny Konickiej. Bolesna tajemnica z przeszłości, sukcesywnie odkrywana przed widzem, jest jak rozdrapywanie starych ran, boli, ale, zdaje się, to proces niezbędny do tego, by wreszcie wybaczyć sobie i zrobić przestrzeń na najważniejsze słowa.
Przed trudnym wyzwaniem stanęło jury tegorocznego festiwalu – Dorota Landowska, Małgorzata Langier, Waldemar Raźniak i Adam Sajnuk. Poziom tej edycji był bardzo wysoki. Monodram to specyficzny rodzaj teatru, który tworzy jedna osoba potrafiąca zbudować cały świat, i niczym teatralny stwórca zabierająca nas na chwilę do swojego mikrokosmosu, choć nie zawsze łatwego, to jednak czasem nie chce się go opuszczać. Nie pozostaje więc nic innego, jak zachwycić się i westchnąć „ależ to był MoTyF!”, i czekać na kolejną edycję, która, niestety, dopiero za rok.
Marcin Stachoń
Jury w składzie:
Waldemar Raźniak (przewodniczący) oraz Małgorzata Langier, Dorota Landowska i Adam Sajnuk postanowiło przyznać następujące nagrody:
Grand Prix w wysokości 10.000 zł brutto dla Pani Julity Koper za monodram pt. „Masara” na podstawie opowiadania Szczepana Twardocha, w reż. Kuby Mielewczyka – za połączenie wszystkich aspektów inscenizacyjnych na profesjonalnym poziomie, nowoczesną formę, siłę wyrazu aktorskiego i trafny wybór materiału literackiego,
Nagrodę aktorską w wysokości 5.000 brutto dla Julii Fidelus za monodram „20 DEN” na podstawie książki Miry Marcinów pt. „Bezmatek” pod opieką artystyczną Natalii Sakowicz – za precyzyjną adaptację, sprawną i pomysłową animację lalką, autentyczność i bezpretensjonalność gry aktorskiej;
oraz dwa wyróżnienia po 2.500 zł brutto dla:
Miszy Czornego za monodram „Colargol. To nie bajka” w reż. Moniki Szydłowieckiej – za szczerą, osobistą wypowiedź i za odwagę łączenia różnych gatunków sztuk.
Magdaleny Bochan-Jachimek za monodram „Takie tam” na podstawie tekstu Szymona Jachimka, w reż. Agnieszki Płoszajskiej – za interaktywność, sprawność dramaturgiczną, ostrość obserwacji środowiskowych.
Wszystkim nagrodzonym składamy serdeczne gratulacje.
GALERIA
Stella – niezaistniałe osiedle przyszłości
wpis
Idea stworzenia „Stelli”, swoistego osiedla-eksperymentu, wiązała się z uruchomionym w 1974 roku Programem Rządowym „PR-5”. Celem programu było znaczące podniesienie jakości budownictwa mieszkaniowego i wskazanie kierunków jego rozwoju po 1990 roku. PR-5 – jeden z największych i najbardziej kompleksowych tego rodzaju przedsięwzięć badawczo-wdrożeniowych w historii Polski – był jednym z siedmiu procedowanych w tym czasie rządowych programów badawczo-rozwojowych. Ich zadaniem było skupienie potencjałów i koordynacja ośrodków badawczych i przemysłu w pracy nad rozwojem kluczowych obszarów krajowej gospodarki. W kontekście utrzymujących się problemów szeroko pojętego mieszkalnictwa, podjęte wówczas działania robią dziś szczególnie duże wrażenie.
Osiedle „Stella”, będące jednym z czterech planowanych w ramach programu PR-5, zlokalizowano w tyskiej dzielnicy Żwaków. Zaprojektowanie trzech pozostałych wzorcowych osiedli mieszkaniowych powierzono wybitnym krajowym specjalistom:
– Osiedle Białołęka Dworska w Warszawie (główna projektantka: Halina Skibniewska),
– Osiedle Chełmońskiego w Krakowie (główny projektant: Witold Cęckiewicz),
– Osiedle Nowe Miasto II (Zamojskiego) w Zamościu (główny projektant: Bohdan Jezierski).
Ostatecznie zrealizowano tylko jedno z modelowych osiedli – Nowe Miasto II w Zamościu.
Projektanci otrzymali zadanie stworzenia rozwiązań dla różnych typów układów osadniczych. Po ich wypróbowaniu w osiedlach modelowych, miały zostać wprowadzone do powszechnego zastosowania w całym kraju. W przypadku „Stelli” projektanci mieli dostarczyć przykłady dla nowych osiedli i dzielnic w miastach małych i średniej wielkości. Biorąc pod uwagę liczebność takich ośrodków, rozwiązania wypracowane w Tychach miałyby najszerszy zakres oddziaływania.
Zespołom projektowym dano duży zakres swobody, który nie byłby możliwy w ramach normalnej praktyki projektowej. Nie obowiązywała ich większość restrykcyjnych przepisów i normatywów, które wówczas mocno ograniczały możliwości projektowania. Zabezpieczono również czas na przygotowanie kompleksowej podbudowy teoretycznej projektów, co w ówczesnej praktyce było bardzo rzadkie ze względu na krótkie terminy.
Zespół Hanny i Kazimierza Wejchertów w pełni wykorzystał warunki, jakie stwarzał program PR-5. Pozwoliło to na stworzenie koncepcji zespołu mieszkaniowego o wysokim standardzie i nowatorskich, niestosowanych dotąd w Polsce, rozwiązaniach przestrzennych i funkcjonalnych. Prace projektowe poprzedzono przygotowaniem opracowań badawczych, wykonanych w ramach działalności Instytutu Urbanistyki i Planowania Przestrzennego Politechniki Warszawskiej, które dotyczyły m.in. zagadnień układów przestrzennych, rozwiązań architektonicznych, komunikacji, problematyki społecznej, zdrowia mieszkańców, ochrony środowiska naturalnego. Na podstawie badań opracowano tezy do koncepcji projektowej osiedla „Stella”, którą przygotowano w biurze projektowym Miastoprojekt Nowe Tychy.
Projekt zakładał realizację osiedla na terenie dzielnicy Żwaków, dawnego przysiółka wsi Tychy, położonego w malowniczym sąsiedztwie lasów i doliny potoku. W układzie przestrzennym osiedla uwzględniono m.in. walory krajobrazowe lokalizacji, dążąc do harmonijnego połączenia ze środowiskiem naturalnym i istniejąca zabudową wiejską (z 150 ha terenu osiedla zaledwie 35 ha miała stanowić zabudowa, pozostałe to tereny zielone). Planowano tu także niestosowane dotąd w Polsce rozwiązania w zakresie układów komunikacyjnych (dwupoziomowe ulice z ruchem samochodowym na dolnym, a pieszym na górnym poziomie), czy układów funkcjonalnych i typów mieszkań (np. dla osób ze szczególnymi potrzebami / z niepełnosprawnościami, dla rodzin zastępczych). Zabudowa mieszkaniowa przeznaczona dla ok. 10 tysięcy osób miała zachować ludzką skalę poprzez podział osiedla na mniejsze jednostki przestrzenne (tzw. uliczki i gniazda) i maksymalną wysokość czterech kondygnacji. W zakresie form czerpano ze współczesnych rozwiązań stosowanych w architekturze państw zachodnioeuropejskich, natomiast technologia ich wznoszenia opiera się na rozszerzonym asortymencie prefabrykatów systemu W-70. Obiekty edukacji miały cechować się rozwiązaniami przestrzennymi wynikającymi z nowych programów nauczania oraz systemów konstrukcyjnych (konstrukcje szkieletowe). W projekcie przewidziano także duży ośrodek handlowo-usługowy o popularnym wówczas układzie ulicy pieszej ujętej ciągiem pawilonów.
Perspektywę realizacji osiedla przekreślił jednak kryzys gospodarczy i przemiany polityczne lat 80. Doprowadziły one do stopniowego ograniczania i wreszcie wyhamowania prac prowadzonych w ramach PR-5. W tej sytuacji projektanci osiedla „Stella“ wprowadzali modyfikacje upraszczające projekt, aby w ten sposób urealnić jego wdrożenie. Jednocześnie trwał trudny proces poszukiwania inwestorów, gdyż nie uzyskano obiecanego w programie dofinansowania. Budowę rozpoczęto w końcu lat 80. od fragmentu zespołu przeznaczonego dla pracowników Fabryki Samochodów Małolitrażowych. Po prywatyzacji zakładu na początku lat 90. budowę przerwano, pozostawiając nieukończone obiekty.
Modelową „Stellę” przypominają materiały powstałe w ramach prac nad koncepcją osiedla: plansze projektowe, dokumentacja architektoniczno-urbanistyczna, opracowania badawcze, archiwalne dokumenty i fotografie. Uzupełniają je makiety układu urbanistycznego osiedla oraz wybranych obiektów architektonicznych wykonane przez studentki i studentów Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej pod kierunkiem dr. inż. arch. Ryszarda Nakoniecznego.
kurator: Mateusz Miłoń
konsultacja merytoryczna: dr Patryk Oczko
aranżacja: Szymon Bańka
koordynacja produkcji: Aleksandra Matuszczyk
produkcja: NB Reklama Krystian Banik, Marcin Stefański Verito 24, Robert Ćwieląg
fotografie archiwalne: zbiory Muzeum Miejskiego w Tychach, Ireneusz Kaźmierczak, Robert Surma
postprodukcja i przygotowanie plików do druku: Artur Pławski, Jadwiga Minksztym, Mateusz Miłoń
przygotowanie makiet: studentki i studenci Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach pod kierunkiem dr. inż. arch. Ryszarda Nakoniecznego w ramach przedmiotu „Modern Architecture”
identyfikacja wizualna: Anna Kopaczewska
program edukacyjny: Natalia Sitko
promocja: Agnieszka Woszczyńska, Gabriela Oleksy
-> więcej o wydarzeniach towarzyszących wystawie
czas trwania: 22 marca–31 sierpnia 2024
miejsce: Stary Magistrat, pl. Wolności 1, Tychy
wstęp wolny
partner:
Politechnika Śląska
Wydział Architektury Politechniki Śląskiej
patroni medialni:
Tygodnik „Twoje Tychy”
Magazyn miejski „Ultramaryna”
TVP 3 Katowice
Tychy.pl
Ślązag
fot. makieta osiedla Stella w Tychach, ok. 1979, ze zbiorów Muzeum Miejskiego w Tychach
GALERIA
Aktualności powiązane
Stella – niezaistniałe osiedle przyszłości
Galeria Jednego Ujęcia
Stanisław Mazuś. Mniej znany
Obrazy z przeszłości – Tychy w pierwszej połowie XX wieku
Wydarzenia towarzyszące
Nic nie znaleziono.
Koncert Finałowy „Dla Tych zagrają” – wiemy kto wystąpi!
wpis
To nie tylko przegląd kapel związanych z miastem, ale również manifestacja kreatywności i pasji lokalnych muzyków. Poprzednie edycje tego wydarzenia udowodniły, że Tychy to miejsce pełne muzycznych talentów, które zasługują na uwagę i uznanie. Teraz, gdy zbliża się koncert finałowy, pytanie brzmi: Kto tym razem zasili scenę swoją niepowtarzalną energią i brzmieniem?
Do finałowego konkurs zostały zakwalifikowane następujące zespoły:
DEADLINE
ExoMooN
Kąkol
Manta
Viadomo
Koncert finałowy zakwalifikowanych do Przeglądu zespołów muzycznych odbędzie się w Pubie pod Browarem (ul. Katowicka 9) i odbędzie się 15 czerwca 2024 roku.
Występy na żywo oceniać będzie Jury w składzie:
Damian Sikorski – multiinstrumentalista, kompozytor i autor tekstów, dziennikarz muzyczny Radiowej Czwórki, łowca talentów (akcja „Będzie Głośno!”),
Michał Kowalonek – kompozytor, tekściarz oraz głos ważnych rockowych zespołów w kraju: Snowman, Myslovitz,
Mateusz Poszwa – specjalista ds. organizacji imprez w Miejskim Centrum Kultury w Tychach.
GALERIA
Aktualności powiązane
Koncert Finałowy „Dla Tych zagrają” – wiemy kto wystąpi!
Dla Tych zagrają – Nowa Fala Tyskich Brzmień 2022
Poznaj wyniki V edycji przeglądu Dla Tych Zagrają!
Szczęśliwa trzynastka
V edycja DLA TYCH ZAGRAJĄ – NOWA FALA TYSKICH BRZMIEŃ
Wydarzenia towarzyszące
Nic nie znaleziono.
Wybory samorządowe 2024
wpis
Zanim udamy się do lokalu wyborczego, warto upewnić się, że jesteśmy na liście osób uprawnionych do głosowania. Można to zrobić m.in. przez aplikację mObywatel lub osobiście w Urzędzie Miasta Tychy na stanowiskach 6 lub 7.
Ważne informacje!
- Osoby zameldowane na pobyt czasowy nie są ujęte w spisach wyborców.
- Przy wyborach samorządowych nie ma możliwości pobierania zaświadczeń z gminy o prawie do głosowania w innym miejscu. Głosujemy w tym miejscu, gdzie stale zamieszkujemy.
- Dopisanie do spisu wyborców przed wyborami do Sejmu i Senatu w 2023 r. nie uprawnia nas do głosowania w wyborach samorządowych.
Jeśli nie mamy zameldowania stałego (np. jeśli posiadamy tylko zameldowanie czasowe) na terenie gminy, w której chcemy głosować, możemy dopisać się do rejestru wyborców. Dotyczy to osób, które mieszkają na stałe w danej gminie, a nie są zameldowane tam na pobyt stały; przebywają tam na stałe, ale nigdzie nie zamieszkują (osoby w kryzysie bezdomności); są obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Wielkiej Brytanii i Zjednoczonego Królestwa, a nie obywatelem polskim i mieszkają na stałe w danej gminie.
Jak dopisać się do rejestru wyborców?
Można to zrobić składając wniosek przez internet, także osobiście w Urzędzie Miasta na V piętrze w pokoju 504.
Do wniosku trzeba załączyć dowód, że faktycznie pod danym adresem stale zamieszkujemy, czyli np. umowę najmu, albo przedstawić jakieś rachunki z miejsca zamieszkania, by uzasadnić, że to jest miejsce naszego stałego zamieszkania i tu mamy prawo głosować.
Kto może głosować?
W wyborach samorządowych w Tychach głosować może każdy obywatel polski który:
najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat,
stale zamieszkuje i jest ujęty w stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców na obszarze Tychów,
nie został pozbawiony praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,
nie został ubezwłasnowolniony prawomocnym orzeczeniem sądu,
nie został pozbawiony praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu.
Głosowanie korespondencyjne
W drugiej turze wyborów zarządzonych na 21 kwietnia 2024 roku można głosować korespondencyjnie, jeżeli wyborca spełnia następujące warunki:
– jest osobą niepełnosprawną o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
– w dniu głosowania podlega obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych;
– najpóźniej w dniu głosowania kończy 60 lat.
Zamiar głosowania korespondencyjnego można zgłosić do komisarza wyborczego w Katowicach do 11 kwietnia 2024 roku.
Głosowanie przez pełnomocnika
Głosowanie to powstało z myślą o osobach, które z racji wieku (najpóźniej w dniu głosowania ukończone 60 lat) lub niepełnosprawności (o znacznym lub umiarkowanym stopniu) nie mogą samodzielnie udać się w dniu wyborów do lokalu wyborczego.
Wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania możesz złożyć najpóźniej do 12 kwietnia 2024 roku w Urzędzie Miasta Tychy pok. 504.
Transport do lokali wyborczych
Osoby z niepełnosprawnościami np. poruszające się na wózkach mogą zgłaszać potrzebę przewozu specjalistycznego do 16 kwietnia 2024 roku pod numerem telefonu (32) 776 32 02.
Kto nie może głosować?
Niestety nie wszyscy będą mogli zagłosować w kwietniowych wyborach samorządowych. Kodeks wyborczy wskazuje, że prawa wybierania nie ma osoba:
pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,
pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,
ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu.
Wszelkie informacje o wyborach samorządowych dostępne są w serwisie BIP UM Tychy.
GALERIA
Obchody 56. rocznicy śmierci Zofii Kossak w Górkach Wielkich
wpis
9 kwietnia 2024 r. w Górkach Wielkich, w 56. rocznicę śmierci, upamiętniliśmy Zofię Kossak-Szczucką (II voto Szatkowska) – wybitną pisarkę, charyzmatyczną konspiratorkę z okresu okupacji hitlerowskiej, więźniarkę KL Auschwitz i Pawiaka, która w 1945 r. została zmuszona do emigracji i skazana w stalinowskiej Polsce na artystyczne zapomnienie.
Wydarzenie to było połączone z promocją książki „Ja i moje książki – to jedno”. Rozważania o pisarstwie Zofii Kossak z udziałem autorek prof. Krystyny Heskiej-Kwaśniewicz oraz prof. Zdzisławy Mokranowskiej.
Goście zebrani w muzeum pisarki mogli także wysłuchać prezentacji przygotowanych przez zaproszone placówki, które dotyczyły obecności patrona w życiu ich placówki – Zofii Kossak. Nasza delegacja również miała przyjemność opowiedzieć o tym, jak bliscy są nam Artyści Rodu Kossaków.
Bardzo ważnym dla nas aspektem była obecność i spotkanie z wnuczką Zofii Kossak – Anną Fenby-Taylor, która wraz z synem uczestniczyła w obchodach:
„To, że 56 lat po śmierci mojej babci jestem tutaj, bardzo mnie cieszy. (…) Miałam 16 lat, gdy po raz ostatni ją widziałam. Wiem, że to była niezwykła osoba i cieszę się, że pamięć o niej jest żywa” – wspominała podczas uroczystości.
Obchody zostały zorganizowane przez Instytut Pamięci Narodowej wraz ze Starostwem Powiatowym w Cieszynie (Powiat Cieszyński), Gmina Brenna oraz Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej.
GALERIA
