Dzień Dziecka w Tychach 2025
Daria Gawrońska
Pierwsze wydarzenia z okazji Dnia Dziecka rozpoczną się już w piątek, 30 maja. Wtedy właśnie w Teatrze Małym w Tychach premierę będzie miał spektakl Oskar i pani Róża w reż. Lecha Mackiewicza, do obejrzenia którego bardzo zachęcamy. Jest to piękna i pełna nadziei opowieść o wartości życia, miłości, odwadze, sile wyobraźni oraz zgodzie na to, co nieuniknione.
Kolejnym dużym wydarzeniem będzie z pewnością Bajkowy Dzień Dziecka na Paprocanach, organizowany przez Miejskie Centrum Kultury w Tychach w ramach Budżetu Obywatelskiego, który odbędzie się już w najbliższą sobotę. Czego można się spodziewać? Cały program dostępny jest poniżej, ale jedno jest pewne, będą to atrakcje pełne beztroskiej, kreatywnej zabawy!
Program:
30 maja, piątek
godz. 19.00 – spektakl Oskar i pani Róża w reż. Lecha Mackiewicza, odbędzie się w Teatrze Małym w Tychach (spektakl biletowany);
godz. 21.00 – kino pod chmurką w Parku Górniczym, Mój sąsiad Totoro (1988) w reż. Hayao Miyazaki; wstęp wolny, RO Anna;
31 maja, sobota
godz. 11.00 – warsztaty muzyczne w ramach cyklu Aukso4Kids – Muzyka w teatrze: musical, odbędą się w Mediatece (warsztaty biletowane);
godz. 14.00 – Bajkowy Dzień Dziecka na Paprocanach, w programie: Bajeczna fiesta – spektakl dla dzieci Teatru Kultureska, rodzinne warsztaty w bajkowym klimacie z Doodle Pracownią Plastyczną, słodka Kraina Czarów z Upiekło mi się!, żeglowanie „na sucho” z Piratami, łódki z papieru z Gangiem Żeglarzy, animacje dla dzieci z Teatrem Kultureska, piana party i wiele innych atrakcji; OW Paprocany, wstęp wolny;
godz. 16.00 – spektakl Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków reż. Anna Białoń w Teatrze Małym w Tychach (spektakl biletowany);
godz. 21.00 – kino pod chmurką: Ekipa z dżungli. Misja ratunkowa (2023) w reż. L. Bru, Y. Moulin, plac zabaw w Żwakowie, ul. Nowa (w ramach Budżetu Obywatelskiego), wstęp wolny;
1 czerwca, niedziela
godz. 19.00 – spektakl Oskar i pani Róża w reż. Lecha Mackiewicza, odbędzie się w Teatrze Małym w Tychach (spektakl biletowany);
Serdecznie zapraszamy!
GALERIA
Senioriada z TVS – FAQ
Daria Gawrońska
Jak dotrzeć na Tyską Senioriadę z TVS?
Tyska Senioriada z TVS odbywa się w Parku Miejskim Solidarności (tzw. plac pod „Żyrafą”), gdzie można dojechać komunikacją miejską (autobusami i trolejbusami Zarządu Transportu Metropolitalnego), najbliższe przystanki to: Tychy Urząd Miasta oraz Tychy Filaretów.
Rozkład jazdy możesz sprawdzić tutaj: metropoliaztm.pl
Rekomendujemy wejście na teren imprezy od strony Pomnika Walki i Pracy (od strony al. Niepodległości). Wejścia od strony ul. Edukacji zlokalizowane są mniej więcej w połowie placu.
Gdzie zaparkować samochód?
Jeśli planujesz przyjechać do Tychów samochodem, rekomendujemy poniższe parkingi:
– parking przy Urzędzie Miasta Tychy, al. Niepodległości 49
– parkingi wielopoziomowe Park&Ride – ul. Wyszyńskiego (12 min spacerem do Parku Miejskiego) i przy Dworcu PKP (tu polecamy przesiąść się do komunikacji miejskiej, np. trolejbus linii „B” , który zatrzymuje się niemal przy scenie – przystanek Tychy Filaretów)
– parking przy Stadionie Miejskim przy ul. Edukacji (15 min spacerem do Parku Miejskiego)
– parking przy NZOZ Przychodnia 4 w Tychach przy al. Niepodległości 45 (10 min spacerem na miejsce imprezy)
Wolne miejsca (także te dla osób z niepełnosprawnościami) sprawdzisz na elektronicznych tablicach systemu ITS w mieście oraz tu: its.tychy.pl
Gdzie mogą zaparkować osoby z niepełnosprawnościami?
Osoby z niepełnosprawnościami posiadające karty, upoważniające do zajmowania miejsca na tzw. „niebieskich kopertach” (lub kierowcy podwożący takie osoby) znajdą je w poniższych miejscach:
– parking przy al. Niepodległości 49 (tu naliczyliśmy 6 „niebieskich kopertach”)
– pojedyncze miejsca dla ON znajdują się również przy ul. Edukacji i Filaretów (przy Zespole Szkół Specjalnych nr 8, ul. Darwina, Fitelberga i Elfów)
– pojedyncze miejsca na parkingu przy Przychodni nr 4 (al. Niepodległości)
Gdzie odpocząć?
Wzdłuż alejek Parku Miejskiego Solidarności znajdują się ławki z oparciami, zarówno w zacienionych jak i nasłonecznionych miejscach. Na terenie imprezy, naprzeciwko sceny, pod parasolami znajdzie się kilkadziesiąt ław (bez oparcia) oraz stołów, gdzie można będzie odpocząć lub zjeść coś dzięki zlokalizowanej tuż obok strefy gastronomicznej z grillem i napojami. Na teren imprezy NIE MOŻNA wnosić krzesełek turystycznych i innego typu sprzętu, wskazanego w regulaminie imprezy masowej, jaką jest Tyska Senioriada z TVS.
Gdzie szukać informacji / pomocy?
W bezpośrednim sąsiedztwie sceny, po jej lewej stronie (patrząc od strony Pomnika Walki i Pracy) znajdować będzie się punkt informacyjny.
Toalety i inne udogodnienia dla ON
Do dyspozycji uczestników imprezy przygotowano kilkanaście toalet przenośnych typu toi toi, oraz 4 dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dodatkowo dostępna będzie komfortka, czyli specjalnie przystosowane pomieszczenie dla osób z niepełnosprawnościami (po lewej stronie sceny patrząc od strony Pomnika Walki i Pracy).
Warunki akustyczne i wizualne
Podczas wydarzenia będą występować dźwięki o znacznym natężeniu i dynamiczne efekty świetlne, w tym światła stroboskopowe. Osoby z epilepsją oraz osoby wrażliwe na silne bodźce prosimy o zachowanie ostrożności i odpowiedniej odległości od sceny.
Kiedy będzie można obejrzeć relację z wydarzenia na antenie stacji telewizyjnej TVS?
I część koncertu: 8.06.2025 – niedziela, godz. 19.45
II część koncertu: 15.06.2025 – niedziela, godz. 19.45
Organizatorzy Tyskiej Senioriady z TVS: Miejskie Centrum Kultury w Tychach i Telewizja TVS
Partnerzy: Master, Dzika, Tyska Rada Seniorów, Uniwersytet Trzeciego Wieku Akademii WSB w Tychach
Sponsorzy: Kompania Piwowarska producent marki Tyskie
Patroni medialni: Gazeta Senior, Głos Seniora, Radio Express, TT, tychy.pl
GALERIA
IV Międzynarodowy Konkurs Wokalny im. Stanisława Jopka
Daria Gawrońska
Już po raz czwarty rusza konkurs wokalny imienia Stanisława Jopka – tym razem w nowej, międzynarodowej formule. Do udziału zaproszeni zostali nie tylko uczestnicy z Polski, ale również Polonia z całego świata. Dla osób mieszkających za granicą I i II etap konkursu odbywa się zdalnie, a w wybranych, aktywnych ośrodkach polonijnych odbywają się również przesłuchania stacjonarne. W związku z tym zmieniła się nazwa i zasady – konkurs zyskał rangę międzynarodową.
Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 im. Artystów Rodu Kossaków w Tychach został wybrany jako jeden z 8 ośrodków w całej Polsce do przeprowadzenia eliminacji. W tej lokalizacji spotykali się laureaci I etapu z poszczególnych miast: Krakowa, Łącka, Tarnowa, Częstochowy, Gliwic, Bielska-Białej, Tychów i Ustronia. II etap był dla ponad 50 osób szansą do zakwalifikowania się do III etapu, który odbędzie się w październiku 2025 r. w siedzibie zespołu Mazowsze w Otrębusach-Karolinie. Uczestnicy rywalizowali w czterech grupach wiekowych: 8–13 lat, 14–19 lat, 20–25 lat oraz 26+.
Z przyjemnością przedstawiamy osoby, które zakwalifikowały się do III etapu:
Kategoria wiekowa 8–13 lat:
– Wiktoria Habaj
Kategoria wiekowa 14–19 lat:
– brak osób zakwalifikowanych
Kategoria wiekowa 20–25 lat:
– Gabriela Chciuk
– Paweł Czernecki
– Natalia Henzel
– Wiktoria Zacharska
Kategoria wiekowa 26+:
– Laura Mozdyniewicz
– Milena Sołtys-Walosik
– Katarzyna Szymoniuk
Gratulujemy wszystkim nagrodzonym i trzymamy kciuki za dalsze etapy konkursu.
Kolejne lokalizacje II etapu:
– Warszawa: 24 maja
– Ciechanów: 2 czerwca
– Nowy Dwór Gdański: 3 czerwca
Organizator: Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca Mazowsze im. T. Sygietyńskiego w Karolinie
Wydarzenie objęte honorowym patronatem Marszałek Senatu Rzeczpospolitej Polskiej Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministra Spraw Zagranicznych Radosława Sikorskiego i Marszałka Województwa Mazowieckiego Adama Struzika.
Wydarzenie współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
GALERIA
Święto Miasta Tychy 2025
Daria Gawrońska
Święto Miasta Tychy powraca w wielkim stylu i odbędzie się w dniach 28-29 czerwca w Parku Miejskim Solidarności. To wyjątkowe wydarzenie zapewni dwa dni pełne muzyki, emocji i niezapomnianych chwil dla całych rodzin.
Specjalne zaproszenie do mieszkańców Tychów kieruje prezydent – Maciej Gramatyka:
Po latach przerwy Święto Miasta wraca w pełnej odsłonie. Zapraszam wszystkich mieszkańców do Parku Solidarności na dwa dni niezapomnianych koncertów, atrakcji i dobrej zabawy. Program Święta Miasta został ułożony w taki sposób, by we wspólnym świętowaniu uczestniczyć całymi rodzinami. Podczas wydarzenia nie zabraknie więc muzycznych gwiazd, animacji dla najmłodszych oraz występów lokalnych grup artystycznych.
Tegoroczny program obfituje w koncerty znanych i lubianych artystów. Zarówno fani rocka, popu, jak i muzyki alternatywnej znajdą coś dla siebie. Oto szczegółowy harmonogram występów:
sobota, 28 czerwca
15.00 – Svita
16.00 – Majka Jeżowska z zespołem
17.45 – TABU
19.30 – Sławomir
21.30 – Happysad
niedziela, 29 czerwca
15.00 – Leepy
16.00 – CLEO
18.00 – Łydka Grubasa
19.45 – Lanberry
21.30 – Paktofonika + Live Band
Ekopiknik
14.00-19.00 – warsztaty ekologiczne
14.00-20.00 – dmuchańce
15.00-20.00 – mobilne planetarium
15.00-21.00 – animacje, malowanie twarzy, kolorowe warkoczyki, tatuaże
partnerzy strefy: Master, Remondis, PreZero
Lunapark
12.00-23.00
*cennik w kasie biletowej
Balon na uwięzi
19.00-23.00
*tylko przy odpowiednich warunkach meteorologicznych
Strefa relaksu
15.00-21.00
przestrzeń do odpoczynku i regeneracji na hamakach i leżakach
Strefa Tychy od A do Z i strefa NGO
15.00-19.00
animacje, warsztaty, pokazy sportowe i wiele innych
Strefa radia
28 czerwca
14.00-18.00 – Letnia Strefa Radia Katowice
fotobudka 360°, pingwin Ligo, konkursy i zabawy, spotkania z dziennikarzami, nagrywanie pozdrowień
29 czerwca
16.00-18.00 – Eska Summer City
wywiady, konkursy, zabawy, animacje i spotkania z dziennikarzami
Strefa gastronomiczna
12.00-23.00
Zarezerwuj czas na ostatni weekend czerwca i dołącz do tyskiej społeczności w świętowaniu powrotu tej wyjątkowej imprezy. Wstęp na wszystkie koncerty jest darmowy, a emocje gwarantowane!
Do zobaczenia w Parku Miejskim Solidarności „pod Żyrafą”!
Organizator: Miejskie Centrum Kultury w Tychach
GALERIA
XIV Tyski Festiwal Performance // Rytuały i obrzędy
Daria Gawrońska
Rytuały i obrzędy to fascynująca przestrzeń artystycznych poszukiwań, zakorzeniona w odwiecznej potrzebie człowieka do transcendencji. Antropologiczne spojrzenie na ten temat pozwala dostrzec, że w rytuałach i obrzędach naszych przodków kryją się początki teatru, sztuk wizualnych i religii. Czy to rytuały dały początek ludzkości, czy odwrotnie? A może to właśnie obrzędy stanowią o istocie człowieczeństwa, o naszej homo ritualis? Ta kwestia, oscylująca między sacrum a profanum, pozostaje otwarta, stanowiąc punkt wyjścia dla tegorocznych artystycznych eksploracji.
XIV Tyski Festiwal Performance, zainspirowany tym motywem, zaprezentuje różnorodne i intrygujące działania artystyczne, przygotowane specjalnie na tę okazję. Zaproszeni artyści podejmą próbę nowego spojrzenia na znane obrzędy, dekonstruując je, poddając hybrydyzacji z innymi kulturami i systemami znaków lub przenosząc w zupełnie nowe, często zaskakujące konteksty. Spodziewamy się również rytuałów, odzwierciedlających współczesne problemy i wyzwania, takie jak ekologia, posthumanizm, nowe technologie, nierówności społeczne lub wojna. Czy będziemy świadkami, jak technologie cyfrowe stają się narzędziem i tematem rytualnych praktyk, tworząc nowe formy performance’u medialnego?
W wyścigu technologii nie zapominamy, że ciało ludzkie jako nośnik pamięci kulturowej pozostaje kluczowym narzędziem w performance. Artyści będą badać jego możliwości ekspresji, jego materialność i relacje z przestrzenią, ponieważ to właśnie ciało często stanowi centrum rytuałów, miejsce, gdzie spotyka się mikrohistoria jednostki z makrohistorią kultury. W kilku przypadkach dźwięk i muzyka, nieodłączne elementy rytmizacji i kompozycji, pomogą nam w pogłębieniu doznań i refleksji, tworząc audiowizualne rytuały angażujące wszystkie zmysły.
Zaproszeni artyści, którzy w swoich pracach wielokrotnie nawiązywali do siły rytuałów i obrzędów, stworzą w przestrzeni Miejskiego Centrum Kultury w Tychach dzieła site-specific, łączące nie tylko różne sztuki wizualne, ale także teatr, taniec, muzykę i nowe media. Ich prace będą dialogiem z genius loci, wykorzystując jego architekturę i historię jako integralną część performance’u.
Tyski Festiwal Performance od lat prezentuje performance w nowym świetle z szacunkiem dla tradycji, ale w ciągłym poszukiwaniu innowacji. Unikamy pustych ideologicznie i miernych estetycznie prac bazujących na skandalu. W tym roku siłą festiwalu będą: film fabularny, monodram, wykład, dwa panele dyskusyjne, dwa debiuty TFP oraz osiemnaście performance’ów. Temat „rytuały i obrzędy” zapowiada niezwykle interesujące wydarzenie, które skłoni do refleksji nad naszą kulturą, tradycjami oraz tym, co nas łączy i dzieli w dobie globalizacji i kulturowej hybrydyzacji. Będzie to okazja do zadania pytań o rolę sztuki w kształtowaniu tożsamości, o miejsce rytuału w zsekularyzowanym świecie i o przyszłość performance’u jako formy artystycznej.
Niezależnie od tego, czy interesujesz się sztuką, antropologią, studiami kulturowymi, czy po prostu chcesz spędzić czas w oryginalny sposób, XIV Tyski Festiwal Performance spełni Twoje oczekiwania, oferując unikalne doświadczenie artystyczne i intelektualne.
Piotr Kumor
kurator
6-8 czerwca 2025
piątek, 6 czerwca 2025
ogród Miejskiego Centrum Kultury w Tychach, ul. Bohaterów Warszawy 26
20.30 performance Krzysztofa Kulbickiego i Damiana Pielki | Sala Kameralna
21.00 plenerowy pokaz filmu Performer (2015) w reż. Macieja Sobieszczańskiego i Łukasza Rondudy | ogród
22.15 24-godzinny performance Kamili Jakubowskiej | ogród
22.45 performance (debiut TFP) Agnieszki Łukaszewskiej | Galeria Pod Dachem
23.15 performance Piotra Kumora i Jana Roberta Skarbonia | amfiteatr
sobota, 7 czerwca 2025
Miejskie Centrum Kultury w Tychach, ul. Bohaterów Warszawy 26
16.00 performance Grupy A_AJA (Agnieszka Janasik, Agnieszka Łukaszewska, Jagoda Jędryka, Agnieszka Pawełczyk) | ogród
16.30 performance Agaty Cichy (Chyłek) | amfiteatr
17.00 performance Michała Ostaszewskiego | Sala Kameralna
17.30 performance Marty Ostajewskiej | Galeria Pod Dachem
18.00 performance Mariana Stępaka | ogród
18.30 wykład otwarty Aleksandra Lysko – Performatywny charakter obrzędów na Górnym Śląsku | hol
19.00 przerwa
20.30 performance Zuzanny Łapki | amfiteatr
21.00 performance Magdaleny Kuleszy-Fedkowicz | ogród, Potok Tyski
22.00 performance Joanny Urbańskiej | Galeria Pod Dachem
Miejska Galeria Sztuki OBOK, pl. K.K. Baczyńskiego 2
23.00 panel dyskusyjny – omówienie performance’ów dnia
Moderatorzy: Anka Leśniak, Krzysztof Kula, Natalia Lisova, Maciej Sobieszczański
niedziela, 8 czerwca 2025
Miejskie Centrum Kultury w Tychach, ul. Bohaterów Warszawy 26
11.30 performance Pauliny Koniarskiej i Macieja Dziaczki | piwnica
13.00 performance Karoliny Nowak | ogród
13.30 performance (debiut TFP) Mai Uliniarz | ogród
14.00 performance Natalia Lisova | ogród
14.30 performance Anka Leśniak | amfiteatr
15.00 performance Krzysztof Kula | Sala Kameralna
15.30 performance Grupa Artystyczna Teatr T.C.R. | ogród
pub Wielokran, pl. K.K. Baczyńskiego 2
16.00 panel dyskusyjny – omówienie performance’ów dnia
Moderatorzy: Anka Leśniak, Krzysztof Kula, Natalia Lisova, Maciej Sobieszczański
Organizator: Miejskie Centrum Kultury w Tychach
Wystąpią:
Damian Pielka
Tyszanin, multiinstrumentalista, kompozytor, producent muzyczny. W latach 2004-2014 był gitarzystą w zespole Lecha Janerki, z którym nagrał dwa albumy. Współtworzył, koncertował i nagrywał m.in. z Mikołajem Trzaską oraz zespołami Husky, Pogodno, Japoto i Muchy. Skomponował muzykę do spektakli reżyserowanych przez Yoshiko Waki, Katarzynę Szyngierę, Agatę Baumgart oraz Nathalie Larquet.
Krzysztof Kulbicki
Tyszanin, wokalista, aktor, performer. W swojej twórczości wykorzystuje różnorodne media, obiekty i działania parateatralne, tworząc unikalne sytuacje performatywne, będące często komentarzem do współczesnych sytuacji geopolitycznych. Poprzez swoje performance Krzysztof Kulbicki prowokuje do refleksji nad relacjami międzyludzkimi i tożsamością miejsca.
Kamila Jakubowska
Zawodowo prywatna kucharka, fotografka kulinarna, animatorka. Prywatnie pasjonatka natury, ziół i wszystkiego, co najlepiej karmi ciało, ducha i zmysły. Miłośniczka performance, która zapragnęła poszerzyć go o sensoryczne wartości smaku oraz sensualność przekazu.
Agnieszka „Światłoczuła” Łukaszewska
Socjolożka, fotografka. W życiu i sztuce zawsze pomiędzy sztywnymi regułami i oparami abstrakcji. Wyznaje zasadę, że to nie artysta powinien być obiektem atencji, a jedynie jego wytwór.
Piotr Kumor i Jan Robert Skarboń
Duet artystyczny, którego geneza związana jest z cyklem działań artystycznych Pełnia Performance Teatru T.C.R.. Ich intermedialne praktyki performatywne charakteryzują się estetycznym minimalizmem, intensyfikacją semantyczną oraz eksploracją rytuałów kultur przedchrześcijańskich, w tym słowiańskich, celtyckich i nordyckich. Celem ich działań jest próba kreacji współczesnych form rytualnych.
Grupa A_AJA
To formacja artystyczna, w składzie której są: Agnieszka Janasik, Agnieszka Łukaszewska, Jagoda Jędryka, Agnieszka Pawełczyk. Grupa powstała w poprzedniej edycji TFP. W tym roku zaprezentują swoje premierowe działanie.
Agata Cichy (Chyłek)
Polonistka, poetka, aktorka teatralna, malarka, animatorka kultury. Od 1989 r. aktorka Teatru Alternatywnego BELFEgoR. Współpracowała również z innymi śląskimi teatrami, tworząc liczne kreacje aktorskie. W 2018 r. zadebiutowała w dziedzinie działań artystycznych na VII Tyskim Festiwalu Performance – T.ylko C.ztery R.zeczy, gdzie zaprezentowała swój projekt Głębiny oraz w Galerii na 6 w Gliwicach, na wernisażu wystawy Kolektywu Thinkpink Gang z Wrocławia i Katowic.
Michał Ostaszewski
Wyrazisty i niekonwencjonalny performer, w pierwszej dekadzie tego wieku, związany z legendarną formacją Tyski Ruch Artystyczny Ariergarda. Po rozpadzie grupy kontynuuje pracę solową. Jego działania artystyczne charakteryzują się bezkompromisowością, prowokacyjnością i głębokim zaangażowaniem w aktualne problemy społeczne. Ostaszewski często burzy konwencje, kwestionuje zastany porządek poprzez takie środki, jak łączenie elementów teatru, sztuk wizualnych i happeningu, tworząc unikalne i zapadające w pamięć doświadczenia dla odbiorców.
Marta Ostajewska
Performerka, doktor sztuk pięknych, redaktor naczelna magazynu artystyczno-naukowego „Powidoki” (2018-2021). Absolwentka Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych (KASK) w Gandawie (Performance Art) oraz Filologii Polskiej (Teoria Kultury) na Uniwersytecie Łódzkim. Brała udział w wielu międzynarodowych projektach i festiwalach w Kanadzie, Danii, Portugalii, Słowenii, Norwegii, Niemczech, Serbii, Filipinach i Grecji. Interesuje ją performance, świat ukryty, dekolonizacja przestrzeni, ciał i relacji oraz nowy materializm.
Marian Stępak
Ukończył studia artystyczne na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w 1983 roku. Pracuje w macierzystej uczelni na stanowisku profesora w Katedrze Intermediów. Jest autorem kilkudziesięciu wystaw indywidualnych i uczestnikiem ekspozycji zbiorowych w kraju i za granicą. Zajmuje się sztuką obiektu, tkaniną eksperymentalną i performance. Jest założycielem autorskiej galerii Nad Wisłą oraz inicjatorem i kuratorem Festiwalu Performance Koło Czasu w Toruniu.
Aleksander Lysko
Trener umiejętności społecznych, edukator niezawodowej edukacji dorosłych, wykładowca akademicki, badacz i konsultant samorządowy, polityk w obszarze kultury. Zawodowo związany z działem rozwojowo-badawczym Obserwatorium Kultury przy Instytucie im. Wojciecha Korfantego. Z wykształcenia etnolog. Współautor publikacji Czas niezwykły. Obrzędowość doroczna na Górnym Śląsku, Sacrum i jego otoczka kulturowa w realiach górnośląskich. Między dawnymi i nowymi czasy, a także publikacji Walory kulturowe ziemi częstochowskiej.
Zuzanna Łapka
Artystka interdyscyplinarna, performerka, trenerka i arteterapeutka. Aktorka związana z Teatrem A Part w Katowicach, specjalizującym się w teatrze ciała, ruchu i narracji wizualnej. Współtworzy projekt Arena – przestrzeń działań performatywnych, realizowany w Portugalii i Polsce. Jest inicjatorką projektu Żywa krew, poruszającego tematykę menstruacji, cykliczności i seksualności poprzez edukacyjno-artystyczno-duchowe działania. Zuzanna tworzy przestrzeń zmysłowego ucieleśniania, pracując z symbolami i intuicyjnym czuciem, zapraszając do bezkompromisowej transformacji, w której eksploruje kobiecość i relacje w głębokim dialogu z naturą.
Magdalena Kulesza-Fedkowicz
Studiowała na Wydziale Malarstwa ASP w Krakowie. Dyplom uzyskała w 2008 r. w pracowni prof. Leszka Misiaka. Od 2013 r. pracuje na macierzystej uczelni. W 2015 r. uzyskała tytuł doktora sztuki. Zajmuje się malarstwem, filmem animowanym, videoartem, fotografią, site-specific. Interesuje ją rozumiane wieloaspektowo pogranicze, przenikanie się zjawisk, dyscyplin, nieustająca transformacja wszystkiego, paradoksalne łączenie przeciwieństw. Jej prace są próbą zapisu przepływu energii życiowej, trudnym do zracjonalizowania powrotem do utraconej jedności.
Asia Urbańska
Jest artystką, która zajmuje się głównie sztuką performance, rzeźbą i instalacją przestrzenną. Eksploruje naturę człowieka, skupiając się na traumie i pamięci pokoleniowej. Szczególną uwagę poświęca relacjom, poszukuje naturalnego połączenia z widzem, zakładając, że dzieło sztuki zawsze ma na celu tworzenie nowych relacji i zacieranie granicy między artystą a odbiorcą.
Paulina Koniarska i Maciej Dziaczko
Od 13 lat tworzą parę w życiu i w sztuce. W 2012 r. wspólnie założyli fundację #wszystkierodzajeteatru, która stała się przestrzenią dla kilku śląskich teatrów niezależnych i środowisk twórczych, poszukujących własnego języka. W swojej pracy nie boją się mówić o tym, co dla nich istotne, co dotyka ich osobiście i społecznie. Sami o sobie czasem mówią, że są „radykalni we własnych poglądach” — i właśnie z tej radykalnej szczerości rodzi się ich sztuka. Choć oboje mają za sobą wiele działań performatywnych, to właśnie teraz realizują pierwszy w pełni wspólny performance.
Maja „Margamara” Uliniarz
Wiedźmia hedonistka i estetka, która gotuje, maluje, dreduje, miłuje, kreuje i czuje. Artystka intermedialna, która znajduje się na początku swej drogi. Stara się przeplatać życie różnymi dziedzinami sztuki, rozwijając je w sobie, by kiedyś finalnie móc umiejętnie połączyć ze sobą elementy w spójną i wielowymiarową całość, która dostarczy odbiorcy wyjątkowych estetycznych doznań i refleksji. Uwielbiam taniec i ruch, najchętniej łącząc go z teatrem.
Anka Leśniak
Artystka intermedialna, badaczka, wykładowczyni w katedrze Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, członkini grupy artystek Frakcja oraz kolektywu TFR archive. Brała udział w ponad 100 projektach, wystawach indywidualnych oraz zbiorowych. Bliskie jej są zagadnienia feministyczne oraz sztuka typu site-specific oraz sztuka w przestrzeni publicznej. W swoich performatywnych realizacjach podejmuje tematy związane z pamięcią, „re-konstrukcją”, herstorią, tożsamością etniczną, kulturową, migracją i językiem. Autorka książki Invisible inVisible. Women disconnected from history. Site-specific artworks on abandoned buildings.
Krzysztof Kula
Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i Wydziału Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Dyplom wyróżniony medalem zrealizował w 1993 r. w Pracowni Grafiki Warsztatowej prof. Stanisława Kluski oraz Pracowni Rysunku i Malarstwa prof. Macieja Bieniasza. Nauczyciel akademicki od 1997 r., profesor tytularny od 2020 r. Obecnie prowadzi Pracownię Rysunku i Działań Performatywnych w Instytucie Sztuk Plastycznych na Wydziale Sztuki i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie. Członek Związku Polskich Artystów Plastyków w Katowicach i Stowarzyszenia Międzynarodowego Triennale Grafiki w Krakowie. Zajmuje się rysunkiem, grafiką, performance. Jest autorem licznych wystaw indywidualnych oraz uczestnikiem wielu krajowych i międzynarodowych prezentacji i wystaw zbiorowych.
Natalia Lisova
Artystka, krytyczka sztuki, zajmuje się performance’m, instalacją, landartem, sztuką site-specific. Studiowała sztukę performance w ramach programu stypendialnego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Gaude Polonia (kurator Janusz Bałdyga, Poznań, Polska, 2018). Bada tematy obecności artysty w performance, formy czasu, granice performance’u oraz psychologię percepcji widza. Artystka zajmuje się także specyfiką kształtowania się ukraińskiego landartu.
Grupa Artystyczna Teatr T.C.R.
Praca twórcza kolektywu obejmuje działania takie jak: performance, autorskie spektakle teatralne, akcje artystyczne, happeningi oraz koncerty. W przeciągu 14 lat działalności grupie udało się wypracować charakterystyczny język wypowiedzi i zaprezentować swoje prace na wielu wydarzeniach w kraju i zagranicą. W performance członkowie grupy często korzystają ze swoich teatralnych korzeni, snując narrację opowieści przy użyciu specyficznego języka estetycznego. W skład grupy wchodzą: Alina Blachara, Maciej Dziwaczko, Paulina Kniarska, Dawid Krzak, Krzysztof Kulicki, Piotr Humor, Jakub Makowiak, Grzegorz Porcz, Jan Robert Skaroń i Marcin Satchoń.
GALERIA
Przegląd kapel na Port Pieśni Pracy 2025
Daria Gawrońska
Organizowany przez Miejskie Centrum Kultury w Tychach, Port Pieśni Pracy to wyjątkowy festiwal muzyki szantowej, który od lat przyciąga żeglarzy, muzyków i miłośników morskich klimatów z całej Polski. To wydarzenie, które łączy tradycję z pasją – na jednej scenie spotykają się legendy szantowej sceny oraz młodzi artyści, którzy tchną nowe życie w klasyczne morskie pieśni. W Porcie nie brakuje też przyjaznej atmosfery, wspólnego śpiewania, niespodziewanych jammów i ciepłych rozmów przy dźwiękach gitary. To miejsce, gdzie morze spotyka się z lądem, a muzyka pracy – z sercami tych, którzy ją niosą dalej.
Port Pieśni Pracy to nie tylko koncerty – to spotkanie ludzi, których łączy miłość do żagli, dźwięków i dobrej energii. Tychy na chwilę stają się nadmorską przystanią – z falą emocji, refrenów i śpiewających serc.
Z początkiem roku ogłosiliśmy konkursowy przegląd kapel szantowych, na który spłynęła duża liczba zgłoszeń, która przekroczyła wszelkie nasze oczekiwania. Aby móc się zapoznać ze wszystkimi nadesłanymi propozycjami, zmuszeni jesteśmy przesunąć termin ogłoszenia wyników na 9 czerwca 2025.
Przypominamy, że zwycięzca Przeglądu zagra płatny koncert podczas letniej edycji festiwalu (22-24 sierpnia 2025), zdobędzie zaproszenie na Festiwal Piosenki Żeglarskiej Charzykowy oraz nominację do przeglądu Shanties 2026. To nie wszystko – wystąpisz u boku artystów z wieloletnim doświadczeniem, a Twoja twórczość zyska rozgłos wśród żeglarskiej braci i nie tylko.
GALERIA
Dla Tych zagrają na Święcie Miasta 2025
Daria Gawrońska
To nie był zwykły konkurs muzyczny, ale prawdziwe święto lokalnej pasji, energii i twórczości. Młode zespoły miały szansę zaprezentować autorski materiał, zdobyć nowych słuchaczy i zawalczyć o wyjątkowe muzyczne nagrody.
W tegorocznej edycji udział zgłosiło aż 20 zespołów – imponujący wynik, który potwierdził, że Tychy tętnią muzycznym życiem. Finałowy koncert, który odbył się 9 maja w Pubie pod Browarem, był prawdziwą eksplozją dźwięków i emocji. Na scenie pojawili się finaliści: LEEPY, To-Ma-To, Funkin’Good, Svita i RÄT KING – każdy z nich wprowadził słuchaczy w inny muzyczny świat, od funku po alternatywny rock.
Po wieczornym występie zespołu Koniec Świata, nadszedł długo wyczekiwany moment – ogłoszenie zwycięzców.
Pierwszą nagrodę i występ podczas pierwszego dnia Święta Miasta Tychy 2025 zdobył zespół LEEPY,
drugie miejsce i występ podczas drugiego dnia Święta Miasta Tychy 2025 przypadło Svicie,
a nagroda publiczności powędrowała do zespołu Funkin’ Good, który dzięki temu wystąpi w konkursie Rock na Plaży 2025!
Dla Tych zagrają to wydarzenie, które pokazało, jak wielką siłę ma lokalna scena muzyczna i jak wiele talentów rodzi się tuż obok nas. Publiczność – tłumna i zaangażowana – udowodniła, że wspólne przeżywanie muzyki łączy ludzi bez względu na wiek czy gust. Z niecierpliwością czekamy na kolejną edycję i występ zwycięskich zespołów podczas Święta Miasta Tychy oraz Rocka na Plaży.
Organizator wydarzenia: Miejskie Centrum Kultury w Tychach
fot. W. Chrzanowski
GALERIA
Wracają Potańcówki na Paprach
Daria Gawrońska
Co dwa tygodnie (zawsze sobota) czeka nas przygoda taneczna – pełna pasji, energii i różnorodnych rytmów, które porwą do tańca zarówno amatorów, jak i doświadczonych tancerzy. W tym roku przygotowaliśmy wyjątkowy repertuar minilekcji – zatańczymy jazz w rytmie twista, przeniesiemy się na gorącą Kubę przy cha-chy, poczujemy zmysłowe argentyńskie tango, spróbujemy latynoskich rytmów i dynamicznego high heels dance. Nie zabraknie też niespodzianki: żywiołowego cheerleadingu, który doda imprezom pozytywnej, sportowej energii! To doskonała okazja, by spędzić aktywny wieczór na świeżym powietrzu, poznać nowe kroki i po prostu dobrze się bawić. Potańcówki na Paprach to muzyka, taniec, piękne widoki i świetna atmosfera – wszystko, co potrzebne do idealnego letniego relaksu. Gotowi na taneczną przygodę?
Pokaz i minilekcja tańca w godz. 19.30-20.00
Zabawa taneczna z DJ-em w godz. 20.00-21.30
OW Paprocany
wstęp wolny
Program:
21 czerwca
Jazz w rytmie twista – Akademia Tańca Move Arte
DJ Radla
5 lipca
Kubańska cha-cha – Szkoła Tańca Dance Don’t Wait
DJ Radla
19 lipca
High heels* – Studio Tańca i Ruchu Południowy Vibe
*wyjątkowo w obuwiu płaskim
DJ Radla
2 sierpnia
Tango argentyńskie – Przytulaśna Szkoła Tańca
DJ Radla
16 sierpnia
Latino – Szkoła Tańca Mohito
DJ Aga
30 sierpnia
Cheerleading – Studio Tańca StageART
DJ Radla
Nie przegap tego niezwykłego cyku wydarzeń! Spakuj dobry nastrój, zaproś bliskich i baw się razem z nami przy dźwiękach muzyki i tanecznych rytmach. Spotkajmy się nad jeziorem – potańcówki czekają!
Organizator: Miejskie Centrum Kultury w Tychach
Fot. O. Dopierała, A. Sitko
GALERIA
Seanse filmowe w plenerze
Daria Gawrońska
Nie przegap wyjątkowych wieczorów z kinem plenerowym dla prawdziwych kinomanów. Seanse pod gwiazdami to świetna okazja, by cieszyć się filmem i letnią aurą jednocześnie. Czekają wygodne leżaki, a gdy zrobi się chłodniej – również koce.
Kino FreeLove od lat przyciąga tłumy, więc warto zabrać ze sobą własny koc – idealny na wypadek, gdyby wszystkie leżaki były już zajęte.
Na wszystkie projekcje wstęp jest bezpłatny.
Miejsce: ogród Miejskiego Centrum Kultury w Tychach, ul. Bohaterów Warszawy 26
Organizator: Miejskie Centrum Kultury w Tychach
Program:
23 maja (piątek), godz. 21.00 – Ruchomy zamek Hauru (2004), reż. H. Miyazaki (119 min)
6 czerwca (piątek), godz. 21.00 – Performer (2015), reż. M. Sobieszczański, Ł. Ronduda (65 min) – pokaz towarzyszący Tyskiemu Festiwalowi Performance organizowanemu w Miejskim Centrum Kultury w Tychach
20 czerwca (piątek), godz. 21.30 – Właściciele (2019), reż. J. Havelka (96 min)
21 czerwca (sobota), godz. 21.00 – Poczekajmy jeszcze chwilę (2025), reż. W. Kwoka (14 min) oraz Pierwszy dzień lata (2017), reż. K. Liwiński (70 min)
5 lipca (sobota), godz. 21.30 – Wredne liściki (2023), reż. T. Sharrock (102 min)
19 lipca (sobota), godz. 21.00 – Moje ulubione ciasto (2024), reż. M. Moghadam, B. Sanaeeha (97 min)
2 sierpnia (sobota), godz. 21.00 – Daaaaaali! (2023), reż. Q. Dupieux (79 min)
16 sierpnia (sobota), godz. 20.30 – Autsajder (2018), reż. A. Sikora (93 min)
30 sierpnia (sobota), godz. 20.00 – Terapia dla par (2023), reż. G. Herrero (93 min)
Pokazy organizowane poza cyklem:
30 maja (piątek), godz. 21.00 – Mój sąsiad Totoro (1988), reż. H. Miyazaki (86 min)
miejsce: Park Górniczy, ul. gen. W. Andersa (organizator: Rada Osiedla Anna)
31 maja (sobota), godz. 21.00 – Ekipa z dżungli. Misja ratunkowa (2023), reż. L. Bru, Y. Moulin (89 min)
miejsce: Plac zabaw w Żwakowie, ul. Nowa (realizowany w ramach Budżetu Obywatelskiego)
29 sierpnia (piątek), godz. 19.45 – Narzeczona dla kota (2002), reż. H. Morita (75 min)
miejsce: Park Górniczy, ul. gen. W. Andersa (organizator: Rada Osiedla Anna)
GALERIA
Maj z „Ramami Kultury”
Daria Gawrońska
W tym roku mija 20 lat od momentu otwarcia pierwszej wystawy w Muzeum Miejskim w Tychach. Te dwie dekady to tysiące odwiedzających, setki wystaw, spotkań i wydarzeń, dziesiątki publikacji – a wszystko to skupione wokół szeroko pojętego dziedzictwa Tychów. O odzyskiwaniu pamięci i poszukiwaniu nowych narracji w tej niekończącej się opowieści o – wcale nie takim młodym – mieście mówią w wywiadzie na stronach 4–5 Maria-Lipok-Bierwiaczonek i Aleksandra Matuszczyk, dwie dotychczasowe dyrektorki muzeum (obydwie za swoja działalność zostały uhonorowane Nagrodą Prezydenta Miasta w Dziedzinie Kultury). Strony naszego miesięcznika zmieściły oczywiście tylko wycinek tej opowieści, ale świetną okazją do jej uzupełnienia będzie odwiedzenie wystawy Tyski kalejdoskop, na której zaprezentowane zostaną najciekawszych obiektów ze zbiorów wszystkich działów muzeum, niedostępne na co dzień. Szczegóły oczywiście w kalendarium.
W maju ruszają plenerowe projekcje filmowe w ogrodzie Miejskiego Centrum Kultury w Tychach. Zaczynamy od jednego z licznych arcydzieł w kolekcji Studia Ghibli – genialnej animacji Ruchomy zamek Hauru – propozycji równie dobrej dla dzieci, jak i dla dorosłych (seans zaczyna się o godzinie 21.00). Wśród licznych propozycji teatralnych na najbliższy miesiąc polecamy m.in. nową produkcję Teatru Małego w Tychach Oskar i pani Róża w reżyserii Lecha Mackiewicza (więcej na stronie 14), ale także autorską interpretację Procesu Franza Kafki, przygotowaną przez Młodzieżowy Teatr „Gęba” pod dyrekcją Piotra Adamczyka. Miłośnicy piosenki poetyckiej powinni zwrócić uwagę na jubileuszowy koncert Stanisławy Celińskiej, która wykona teksty Leopolda Staffa do muzyki Tomasza Bajerskiego. Kolejne spotkanie z cykl Tury Kultury Miejskiej Biblioteki Publicznej także zapowiada się ciekawie. Gościem będzie Olaf Lubaszenko, znany z niezliczonych ról kinowych, telewizyjnych teatralnych, a także dubbingowych.
Zażywajcie więc słońca i kultury.
Sylwia Witman
fot. Oliwia Dopierała
Przypominamy, że miesięcznik kolportowany jest na terenie całego miasta (lista poniżej) i jest całkowicie darmowy, dlatego zachęcamy do zabrania go ze sobą i przeczytania 43. już numeru „Ram Kultury”.
Wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Tychach, ul. Bohaterów Warszawy 26, 43-100 Tychy, tel. 32 438 20 61, e-mail: redakcja@mck.tychy.pl
Redaktor naczelna: Sylwia Witman, e-mail: ramykultury@kultura.tychy.pl
Zespół: Daria Gawrońska, Agnieszka Lakner, Małgorzata Król, Justyna Stolfik-Binda
Korekta: Agnieszka Just
Layout: Aleksandra Krupa i Bartek Witański Blank Studio, Marcin Kasperek KlarStudio
Skład i łamanie: Magdalena Dziedzic KlarStudio
Druk: Drukarnia AAPrint, Mikołów Nakład: 3000 egz.
Foto na okładce: Bastek Łąkas
Miesięcznik znaleźć można we wszystkich instytucjach kultury, młodzieżowych domach kultury, klubach osiedlowych, urzędach, Gemini Park Tychy oraz wybranych restauracjach. Szczegółowa lista punktów dystrybucji znajduje się TUTAJ.
Poniżej prezentujemy również dotychczasowe wydania „Ram Kultury” w wersji online:
Ramy Kultury nr 42
Ramy Kultury nr 41
Ramy Kultury nr 40
Ramy Kultury nr 39
Ramy Kultury nr 38
Ramy Kultury nr 37
Ramy Kultury nr 36
Ramy Kultury nr 35
Ramy Kultury nr 34
Ramy Kultury nr 33
Ramy Kultury nr 32
Ramy Kultury nr 31
Ramy Kultury nr 30
Ramy Kultury nr 29
Ramy Kultury nr 28
Ramy Kultury nr 27
Ramy Kultury nr 26
Ramy Kultury nr 25
Ramy Kultury nr 24
Ramy Kultury nr 23
Ramy Kultury nr 22
Ramy Kultury nr 21
Ramy Kultury nr 20
Ramy Kultury nr 19
Ramy Kultury nr 18
Ramy Kultury nr 17
Ramy Kultury nr 16
Ramy Kultury nr 15
Ramy Kultury nr 14
Ramy Kultury nr 13
Ramy Kultury nr 12
Ramy Kultury nr 11
Ramy Kultury nr 10
Ramy Kultury nr 9
Ramy Kultury nr 8
Ramy Kultury nr 7
Ramy Kultury nr 6
Ramy Kultury nr 5
Ramy Kultury nr 4
Ramy Kultury nr 3
Ramy Kultury nr 2
Ramy Kultury nr 1
GALERIA
