Trudne życie jest godne artysty
Daria Gawrońska
Z Ewą Ziętek spotykam się w Teatrze Kwadrat przy ul. Marszałkowskiej 138 w Warszawie. W miejscu, w którym dokładnie 79 lat temu Zofia Książek-Bregułowa – aktorka, poetka, łączniczka AK – walczyła w Powstaniu Warszawskim. Historię Zofii poznajemy dzięki intymnej formie monodramu „Nieostrość widzenia”, na podstawie tekstu Remigiusza Grzeli w reżyserii Wawrzyńca Kostrzewskiego, która splata się na scenie z retrospekcją Ewy Ziętek, dotyczącą jej własnego życia. Monodram powstał z okazji jubileuszu 50-lecia pracy scenicznej Ewy Ziętek, która debiutowała jako dziewiętnastolatka rolą Panny Młodej w słynnej ekranizacji Wesela Andrzeja Wajdy. „Nieostrość widzenia” stanowi więc osobistą refleksję aktorki na temat życiowych wyborów i dokonań zawodowych.
W teatrze jednego aktora poznajemy zatem dwie aktorki, dwie artystki, dwie wyjątkowe kobiety. Widzowie stopniowo odkrywają kolejne etapy życia obu, poznają ich motywacje, doświadczenia, opinie. I choć nigdy nie spotkały się osobiście, to łączy je wiele.
Pierwsze kroki stawiała Pani jako sześciolatka na scenie Teatru Śląskiego w Katowicach, w rodzinnym mieście. Tej samej scenie, z którą przez lata związana była Zofia Książek-Bregułowa. Jak dalece utożsamia się Pani z bohaterką swojego monodramu?
Kiedy zobaczyłam Panią Zofię w reportażu Podróż do zielonych cieni, zakochałam się w niej. To, kim była, jak umiłowała ten zawód i jak bardzo była zdeterminowana. Mam poczucie, że wiele nas łączy, choć może ja częściej odpuszczałam, ale trudno to rozliczać. Natomiast obiema ręka– mi podpisałabym się pod tą postawą, pod tym widzeniem zawodu i traktowaniem drugiego człowieka, dlatego w monodramie „Nieostrość widzenia” mówię o determinacji jej i własnej. W 1995 roku Zbigniew Herbert, w liście do studentów opuszczających szkołę teatralną, użył takich słów: „Czeka Was życie wspaniałe, okrutne i bezlitosne. Bądźcie w każdej chwili, w każdym wypowiedzianym ze sceny słowie po stronie wartości, za pięknym rzemiosłem, przeciw tandecie, za nieustającym wysiłkiem woli i umysłu, przeciw łatwej manierze, za prawdą, przeciw obłudzie, kłamstwu i przemocy. I nie bądźcie, na litość boską, nowocześni. Bądźcie rzetelni. Hodujcie w sobie odwagę i skromność. Niech Wam towarzyszy wiara w nieosiągalną doskonałość i nie opuszcza niepokój i wieczna udręka, które mówią, że to, co osiągnęliśmy dzisiaj, to stanowczo za mało. Życzę Wam trudnego życia, tylko takie godne jest artysty. Dla Was dobre myśli, pozdrowienia i słowa nadziei… Zbigniew Herbert”. To mi się tak bardzo łączy z Panią Zofią, bo kiedy jest trudno i człowiek się nie poddaje, trwa w takim najlepszym wymiarze to, to mnie zachwyca. Na premierę zaprosiłam panią Iwonę Kucharską-Rzebko, która ma wszystkie prawa do Pani Zofii, po spektaklu pani Iwona powiedziała: „Pani Ewo, to niemożliwe, niesamowite. Jak pani stała tyłem, to te włosy, ta sukienka, ten głos, to potrząśnięcie głowy… jakbym widziała Zosię”.
Staje Pani przed publicznością w intymnej, gorącej i szczerej rozmowie o doświadczeniach, rozliczeniach i motywacjach. Na pierwszym planie Zofia Książek-Bregułowa. Co ujęło Panią w tej historii?
Pani Zofia straciła wzrok na rogu Marszałkowskiej i Świętokrzyskiej, tu gdzie my teraz siedzimy, gdzie jest Teatr Kwadrat. Jak mówię w monodramie, że to właśnie tu było, to czasami czuję się dziwnie. Pamiętam, że na jeden ze spektakli ksiądz przyprowadził grupę młodzieży z liceum, wśród nich była dziewczyna na wózku, która po spektaklu stwierdziła: „Teraz będę walczyć tak, jak te dwie kobiety”. To największy komplement, jaki usłyszałam, bo ja je zbieram, i mam nadzieję, że Pani Zofia je słyszy. Jeżeli można tak wpłynąć na widzów, to sens aktorstwa się podwyższył. Kiedy spotkałam się z Remigiuszem Grzelą po raz pierwszy i namawiałam go, żeby napisał tekst, a on się wahał, bo miał inne propozycje, powiedziałam: „O nie, to się musi udać! Widzimy się po raz pierwszy piętnastego maja, w dniu imienin Pani Zofii, to się musi udać”. Były momenty, kiedy myślałam, że Pani Zofia sobie mnie wybrała. Wszystko przez zbiegi okoliczności, które były przedziwne. Jechałam na próbę, zamknęli teatry. Później premiera spektaklu, która była kilka razy odwoływana i kiedy ja traciłam nadzieję, to dzwonił Remigiusz Grzela i pytał: „I jak?”. Udała się po trzech latach walki.
Pani Zofia przyjechała do Warszawy, by zostać aktorką. Tam zastała ją wojna. Brała czynny udział w Powstaniu Warszawskim, podczas którego w wyniku wybuchu straciła wzrok. Ranna trafiła do niemieckiej niewoli. Po wojnie, mimo braku wzroku, rozpoczęła walkę o marzenia i powrót na scenę. W jaki sposób Pani przygotowywała się do roli aktorki z niepełnosprawnością?
Ona grała tak, jakby widziała. Kiedy pracowała w Opolu, a to był teatr objazdowy, gdzie trzy razy w tygodniu występowała w innych miejscach, to wszędzie musiała liczyć kroki na nowo. Pamiętam, że gdy zamknęłam oczy i próbowałam liczyć: trzy, cztery i pół, pięć… to musiała być tytaniczna praca. Nie mogę sobie tego wyobrazić. W monodramie gram Panią Zofię, jej męża i siebie. Wstawałam o czwartej rano i powtarzałam tekst, bo on jest zmienny, przeplata te trzy osoby. Niezwykle ważna jest wielokrotność powtarzania tekstu, bo jest dobrze napisany, szkoda go popsuć. W monodramie jest też spory fragment komediowy, więc kiedy widownia się śmieje, to czasami zastanawiam się, czy zdołam wrócić do tych dramatycznych momentów. Jak wychodzę na scenę, wszystko jest takie ulotne, niepewne, a przecież tyle razy przećwiczone. Wawrzyniec Kostrzewski tak to skonstruował, że nawet jakbym miała słabszy dzień, to ten spektakl się obroni. Na przedstawienie przychodzą różni ludzie, sala nie zawsze jest pełna, ale często ci ludzie przychodzą drugi, trzeci raz. Czasami zostają i chcą porozmawiać, a ja dzięki temu odkrywam nowy wymiar teatru.
Zadebiutowała Pani w Weselu w reżyserii Andrzeja Wajdy u boku Daniela Olbrychskiego, na pierwszym roku studiów PWST w Warszawie. Jak wspomina Pani ten okres?
To było pięćdziesiąt lat temu. To jest takie spektakularne i dużo mówię o tym w monodramie, bo jest śmieszne. Szczególnie to, jak zdawałam do szkoły teatralnej i powiedzieli mi, że w tym roku „tylko ładne”. Dużo pracowaliśmy, ale prawda jest taka, że mój rok był rokiem wspaniałym, była na nim Krystyna Janda, Joanna Szczepkowska, Gabriela Kownacka, Sławomira Łozińska, Paweł Wawrzecki, Emilian Kamiński czy Bogdan Koca, który potem był dyrektorem w Jeleniej Górze. To taki rocznik uderzeniowy. Spieraliśmy się o sztukę i wydawało się, że świat do nas należy, i najpewniej należał, bo taki przywilej młodości. Mieliśmy też wspaniałych profesorów, prawdziwe autorytety. Byliśmy do nich jakoś przywiązani, szczególnie do Aleksandra Bardiniego, który nas lubił i my na te zajęcia biegliśmy. Nie mogę uwierzyć, że to pięćdziesiąt lat temu, że niedawno mieliśmy spotkanie naszego roku.
Jubileusz pracy artystycznej świętuje Pani monodramem. Skąd decyzja o jednoosobowej formule?
Zawsze się śmiałam z kolegów, którzy proponowali monodram. Wydawało mi się, że teatr istnieje tylko we współuczestnictwie i trudno było mi sobie wyobrazić, że stoję ponad godzinę na scenie i skupiam uwagę widzów. Do momentu aż się zakochałam w Pani Zofii. Dzięki temu monodramowi zyskałam jakąś siłę i odkryłam większy sens tego zawodu. Ten zawód trzeba kochać. Czasami myślę, że ten monodram wybrał mnie, a nie ja jego. To spotkanie jeden na jeden. I tego też chyba trochę się bałam, może wcześniej nie było materiału, może nic mnie tak nie zachwyciło, jak Pani Zofia, ani nikt. Zastanawiam się, co teraz mogłoby mnie tak otworzyć jak postać Pani Zofii.
Od przeszło dwudziestu lat jest Pani związana z Teatrem Kwadrat, wcześniej ze stołecznymi teatrami: Teatrem Narodowym, gdzie zagrała Pani m.in. u Adama Hanuszkiewicza, Teatrem Rozmaitości oraz Teatrem Dramatycznym. Pani kariera nabrała tempa bardzo szybko. Jaką cenę trzeba zapłacić za realizację marzeń?
Cena czasem jest wysoka. Trudno jest być równocześnie matką, żoną i aktorką. Scena pochłania, uzależnia. Rzadko udaje się pogodzić udane życie artystyczne z udanym prywatnym i rodziną. Podziwiam te osoby, które to potrafią. Czasami trzeba wiele poświęcić, uprawiając ten zawód. To trzeba kochać.
Co determinuje Panią do wyjścia na scenę?
Ogromna potrzeba robienia tego. To wspaniałe uczucie, kiedy wywołuje się radość, albo refleksje. Trudno z tego zrezygnować.
W lutym została Pani uhonorowana medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Serdecznie gratuluję i dziękuję za rozmowę.
Z Ewą Ziętek rozmawiała Małgorzata Wawak
„Nieostrość widzenia” – monodram Ewy Ziętek, będzie można zobaczyć już 11 marca o godz. 18.00 w Teatrze Małym w Tychach podczas 15. edycji Tyskiego Festiwalu Monodramu MoTyF. Festiwal rozpocznie się 8 marca i potrwa do 12 marca.
Marcowe wydanie Ram Kultury już na Ciebie czeka!
Daria Gawrońska
Przed nami marzec. Świat filmowy wstrzyma oddech podczas nocy Oscarowej. Czy nazajutrz będzie się mówić o nagrodzonych filmach, czy też o skandalach podczas ceremonii? Życie pokaże. Tymczasem tyszanie będą mogli zobaczyć wszystkie nominowane filmy krótkometrażowe aktorskie podczas pokazu Oscar Shorts w Klubie Wilkowyje MCK.
Oscara nie zdobył nigdy żaden polski aktor ani aktorka. Jednakże takie postacie polskiej sceny i ekranu, jak Ewa Ziętek, Anna Seniuk czy Andrzej Seweryn bez wątpienia mogliby zdeklasować niejednego nominowanego i niejedną nominowaną. Pokaz aktorstwa najwyższej próby w ich wykonaniu będzie można podziwiać podczas spektakli mistrzowskich XV Tyskiego Festiwalu Monodramu MOTYF. Ewa Ziętek wcieli się w postać Zofii Książek-Bregułowej – aktorki, poetki i łączniczki Powstania Warszawskiego. Więcej na ten temat w wywiadzie z aktorką na stronach 4 i 5. Annę Seniuk zobaczymy z kolei w roli pani Pomsel, sekretarki Goebbelsa, w monodramie granym z ogromnymi sukcesami w wielu krajach na całym świecie. Natomiast Andrzej Seweryn zaprezentuje swoją interpretację dzieł Szekspira. Czy trzeba dodatkowej rekomendacji? Festiwal MOTYF to oczywiście więcej ciekawych monodramów. Zachęcam, by zaplanować swój marcowy kalendarz, posiłkując się naszym kalendarium.
Co jeszcze proponują tyskie instytucje kultury? Będzie kilka ciekawych spotkań z autorami książek w Miejskiej Bibliotece Publicznej i Muzeum Miejskim. Art Music Club i Underground Pub zapraszają na rockowe i bluesowe koncerty (wśród gwiazd Andrzej Zieliński i Pidżama Porno). W Teatrze Małym wystąpi gościnnie Piotr Bałtroczyk z satyrycznym programem Starość nie jest dla mięczaków. Miejska Galeria Sztuki OBOK zaprosi w marcu na nową wystawę Anatomia koloru, na której swoje prace zaprezentuje malarka Paulina Niemczyk – córka znakomitego architekta Stanisława Niemczyka.
W tym numerze nie zabrakło też słowa o zmarłym 3 lutego rzeźbiarzu, Augustynie Dyrdzie. Odszedł kolejny z twórców, którzy nadali miastu Tychy jego dzisiejszy kształt i charakter.
Sylwia Witman
redaktor naczelna
W najnowszym numerze:
– tematem miesiąca jest wywiad z aktorką Ewą Ziętek, który przeprowadziła w Teatrze Kwadrat w Warszawie Małgorzata Wawak z Teatru Małego w Tychach,
– słów kilka o zeszłorocznej i nowej odsłonie Tyskiego Banku Kultury, do wzięcia udziału w którym zaprasza Małgorzata Król – dyrektorka Miejskiego Centrum Kultury w Tychach,
– wspomnienie Wojciecha Łuki – kuratora Miejskiej Galerii Sztuki OBOK o rzeźbiarzu, artyście ale i przyjacielu Augustynie Dyrdzie, który odszedł 3 lutego br.,
– artykuł na temat nowości w Teatrze Śląskim w rubryce Justyny Stolfik-Bindy, za sprawą której nasze Ramy Kultury wychodzą nieco Poza Ramy Tychów,
– kalendarium i wiele innych ciekawych tematów kulturalnych.
Wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Tychach, ul. Bohaterów Warszawy 26, 43-100 Tychy, tel. 32 438 20 61, e-mail: redakcja@mck.tychy.pl
Redaktor naczelna: Sylwia Witman, e-mail: ramykultury@kultura.tychy.pl
Zespół: Daria Gawrońska, Agnieszka Lakner, Małgorzata Król, Justyna Stolfik-Binda
Korekta: Agnieszka Tabor
Layout: Aleksandra Krupa i Bartek Witański Blank Studio, Marcin Kasperek KlarStudio
Skład i łamanie: Magdalena Dziedzic KlarStudio
Druk: Drukarnia AAPrint, Mikołów Nakład: 3000 egz.
Foto na okładce: Marcin Klaban
Miesięcznik znaleźć można we wszystkich instytucjach kultury, młodzieżowych domach kultury, klubach osiedlowych, urzędach, Gemini Park Tychy oraz wybranych restauracjach. Szczegółowa lista punktów dystrybucji znajduje się TUTAJ.
Poniżej prezentujemy również dotychczasowe wydania „Ram Kultury” w wersji online:
Ramy Kultury nr 19
Ramy Kultury nr 18
Ramy Kultury nr 17
Ramy Kultury nr 16
Ramy Kultury nr 15
Ramy Kultury nr 14
Ramy Kultury nr 13
Ramy Kultury nr 12
Ramy Kultury nr 11
Ramy Kultury nr 10
Ramy Kultury nr 9
Ramy Kultury nr 8
Ramy Kultury nr 7
Ramy Kultury nr 6
Ramy Kultury nr 5
Ramy Kultury nr 4
Ramy Kultury nr 3
Ramy Kultury nr 2
Ramy Kultury nr 1
XV Tyski Festiwal Monodramu MoTyF
Daria Gawrońska
NURT MISTRZOWSKI
Inauguracja XV Tyskiego Festiwalu Monodramu MoTyF
8 III, godz. 18.00, Teatr Mały w Tychach
„Życie pani Pomsel” – monodram Anny Seniuk, Teatr Polonia, Warszawa
11 III, godz. 18.00, Teatr Mały w Tychach
„Nieostrość widzenia” – monodram Ewy Ziętek, Teatr Kwadrat, Warszawa
12 III, godz. 18.00, Teatr Mały w Tychach
„Wokół Szekspira” – monodram Andrzeja Seweryna, Teatr Polski, Warszawa
Gala Finałowa XV Tyskiego Festiwalu Monodramu MoTyF
NURT KONKURSOWY
9 III, godz. 17.00, Teatr Mały w Tychach
„Jordan” – monodram Zuzanny Bernat
9 III, godz. 18.30, Pasaż Kultury Andromeda
„Bezgłośna samotność” – monodram Roberta Konowalika
9 III, godz. 19.45, Teatr Mały w Tychach
„Czy podoba ci się tutaj?” – monodram Lidii Wiśniewskiej
10 III, godz. 16.00, Teatr Mały w Tychach
„Jestem baba. Rzecz być może o Annie Świrszczyńskiej” – monodram Katarzyny Faszczewskiej
10 III, godz. 18.00, Teatr Mały w Tychach
„Pani Sand” – monodram Joanny Sobocińskiej-Korczak
10 III, godz. 21.00, Teatr Mały w Tychach
„Stand up” – monodram Aleksandry Gosławskiej
11 III, godz. 12.30, Pasaż Kultury Andromeda
„Wyznania” – monodram Grzegorza Piekarskiego
11 III, godz. 14.15, Pasaż Kultury Andromeda
„Raz dokoła. Kobiety Wesela” – monodram Kingi Kowalskiej
11 III, godz. 16.15, Pasaż Kultury Andromeda
„Kaczmarek” – monodram Pawła Zieglera
FORUM TEATRALNE:
9 III, godz. 21.00, Teatr Mały w Tychach, online
10 III, godz. 19.00, Teatr Mały w Tychach, online
11 III, godz. 20.30, Teatr Mały w Tychach, online
Spektakle oceni jury w składzie: prof. Anna Kramarczyk, prof. Katarzyna Flader-Rzeszowska, Paweł Drzewiecki oraz Andrzej Seweryn – przewodniczący
Patronat medialny nad XV edycją Tyskiego Festiwalu Monodramu MoTyF objęli: Radio Katowice, teatralny.pl, Wyborcza, Antyradio, Pismo Teatr, e-teatr.pl, Teatr dla Wszystkich
Dla Tych zagrają – Nowa Fala Tyskich Brzmień 2023
Daria Gawrońska
Konkurs z tak długoletnią tradycją przyciąga corocznie rzeszę świetnie zapowiadających się zespołów o ognistym temperamencie, grających niepokorną, wymykającą się schematom muzykę, za którą, jak pokazuje frekwencja na koncertach, tyska publiczność szaleje.
W przeglądzie zespołów muzycznych „Dla Tych zagrają” zaprezentowało się wiele rozpoznawalnych dzisiaj kapel m.in. Double Blind, Klaustrofobia, Kasia Skiba i Ja, Chłodno czy Piotr Rzeka. Co roku projekt ten cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem, co obrazuje skalę muzycznych talentów w naszym mieście. Może w tegorocznej edycji do tego grona dołączysz właśnie Ty?
Jak się zgłosić?
Należy zapoznać się z regulaminem, a także przesłać wypełniony formularz, który będzie zawierać:
– dwa aktualne zdjęcia zespołu w możliwie najwyższej rozdzielczości,
– logo zespołu (jeśli posiada),
– linki do co najmniej 5 utworów w tym (minimum 2 występy na żywo lub video z próby oraz 1 polskojęzyczny cover dowolnego zespołu w autorskiej aranżacji),
– rider techniczny,
– linki do wszystkich oficjalnych social mediów zespołu,
– w przypadku braku pełnoletności, któregoś z członków zespołu należy dołączyć pisemną zgodę przedstawiciela ustawowego (załącznik nr 2).
Na zgłoszenia czekamy do 12 kwietnia 2023 r. do godziny 15.00. Należy złożyć je osobiście w Miejskim Centrum Kultury w Tychach (ul. Bohaterów Warszawy 26) lub mailowo przesłać na adres: mateusz.poszwa@mck.tychy.pl.
Jeśli Twój dorobek muzyczny cechuje spójność stylistyczna utworów, połączona z poszukiwaniem oryginalnego brzmienia, a jako grupa operujecie ciekawymi tekstami, których moc przekazu przekracza skalę, to macie dużą szansę zaistnieć, w czym chętnie pomożemy!
Lista zakwalifikowanych zespołów zostanie opublikowana do 24 kwietnia 2023 r. na stronie kultura.tychy.pl oraz facebookowym profilu Miejskiego Centrum Kultury w Tychach.
Na zwycięzców czeka awans do finału konkursu „Rock na Plaży 2023”, czyli możliwość zaprezentowania swojego repertuaru obok największych gwiazd polskiej sceny rockowej oraz sesja fotograficzna na terenie Miasta Tychy z nagradzanym tyskim fotografem – Grzegorzem Krzysztofikiem.
Koncert finałowy zakwalifikowanych do przeglądu kapel odbędzie się w Parku Solidarności w Tychach 23 czerwca 2023 r.
Organizator: Miejskie Centrum Kultury w Tychach
Regulamin VII Przeglądu Muzycznego Dla Tych zagrają 2023
Załącznik nr 1 Zgłoszenie uczestnika Dtz 2023
Załącznik nr 1 Zgłoszenie uczestnika Dtz 2023
Załącznik nr 2 Zgoda przedstawiciela ustawowego Dla Tych zagrają 2023
Załącznik nr 2 Zgoda przedstawiciela ustawowego Dla Tych zagrają 2023
IX Tyski Bank Kultury. Rozwiń swoje pasje i talenty z MCK Tychy!
Daria Gawrońska
Miejskie Centrum Kultury w Tychach zaprasza do udziału w IX edycji Tyskiego Banku Kultury, którego celem jest rozwój oferty artystycznej oraz zwiększenie uczestnictwa mieszkańców w życiu kulturalnym naszego miasta. Twórcy związani z Tychami będą mogli skorzystać ze wsparcia Miejskiego Centrum Kultury w realizacji swojego projektu, którego warunkiem jest premierowy charakter dzieła. W projekcie tym nie ma żadnych ograniczeń wiekowych, dlatego to niepowtarzalna okazja, by spełnić swoje marzenia o wystawie, recitalu, występie.
Tworzysz coś wyjątkowego? Najwyższa pora, by się ujawnić!
Wnioski można składać podczas naboru trwającego od 1 do 24 marca br. Co istotne, zmianie uległa maksymalna wysokość przyznawanych środków. Dotychczas zwycięskie projekty mogły skorzystać z finansowania do kwoty 6000 złotych. W 2023 roku każdy zakwalifikowany projekt będzie mógł skorzystać z budżetu w wysokości 8500 złotych.
W każdej z poprzednich edycji organizatorzy zostali pozytywnie zaskoczeni pomysłowością i kreatywnością tyskich twórców. Wielokrotnie udowodnili oni, że obcować ze sztuką można na wiele sposobów, a każdy z nich jest absolutnie wyjątkowy. Przy wyborze projektów szczególnie ceniona jest innowacyjność, świeżość, a także pasja autora. Kto wie, może w tym roku to właśnie Twój projekt zachwyci jury?
Do realizacji marzeń jeden krok!
Bez względu na to ile masz lat — nie zwlekaj i zrealizuj marzenia. Wystarczy, że prawidłowo wypełnisz formularz zgłoszeniowy, w którym przedstawisz swoją wizję. Ze wsparciem Miejskiego Centrum Kultury w Tychach ten pomysł, uda Ci się zrealizować. Zachęcamy również do konsultacji z pracownikami MCK przed złożeniem wniosku. Organizatorzy z chęcią odpowiedzą na nurtujące pytania i postarają się rozwiać wszelkie wątpliwości. Odważ się zaprezentować swój talent szerokiej publice – czekamy na Twoje zgłoszenie!
W sprawach merytorycznych lub konsultacji prosimy o kontakt z koordynatorem TBK Mateuszem Poszwą: mateusz.poszwa@mck.tychy.pl, 32 438 20 62.
Regulamin TBK IX 2023
Załącznik nr 1 Wniosek na organizację projektu kulturalnego 2023
Załącznik nr 1 Wniosek na organizację projektu kulturalnego 2023 – edytowalny plik Word
Załącznik nr 2 Zgoda przedstawiciela 2023
Załącznik nr 3 Karta oceny formalnej 2023
Załącznik nr 4 Karta oceny merytorycznej 2023
Wojewódzki Konkurs Wiedzy o Regionie Silesia Incognita 2023
Daria Gawrońska
Muzeum Miejskie w Tychach wraz ze Szkołą Podstawową nr 37 z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Kornela Makuszyńskiego w Tychach organizuje siódmą edycję Wojewódzkiego Konkursu Wiedzy o Regionie „Silesia Incognita”. Zwycięzcy i zwyciężczynie, dzięki patronowi honorowemu – Łukaszowi Kohutowi, posłowi do Parlamentu Europejskiego IX kadencji – pojadą do Parlamentu Europejskiego. Na zgłoszenia dwuosobowych drużyn i ich prac konkursowych poświęconych wybranej postaci, miejscu lub wydarzeniu z dziejów Śląska czekamy do 12 kwietnia 2023 roku.
Na czym polega wyjątkowość „Silesia Incognita”?
Śląsk wciąż pozostaje niezwykłym miejscem w skali świata, a jego odkrywanie jest niekończącą się przygodą. Konkursem chcemy upowszechniać wiedzę na temat historii i kultury Śląska, wzbudzać zainteresowanie młodzieży dziejami i kulturą regionu śląskiego, a także zachęcać do dalszych samodzielnych poszukiwań oraz przedstawiać nowoczesne metody prezentowania dziedzictwa regionalnego i podnosić umiejętności uczniów i uczennic związane z wykorzystaniem nowych technologii, znajdowaniem, selekcją i prezentacją informacji.
Do uczestnictwa w konkursie zapraszamy uczniów i uczennice starszych klas szkół podstawowych (VI–VIII) z województwa śląskiego. Czekamy na zgłoszenia dwuosobowych drużyn i ich prac konkursowych poświęconych wybranej postaci, miejscu lub wydarzeniu z dziejów Śląska.
Konkurs składa się z dwóch etapów. Eliminacje polegają na przygotowaniu pracy konkursowej (w formie np. prezentacji, filmu, reportażu, fotoreportażu lub miniprzewodnika) poświęconej wybranej postaci, miejscu lub wydarzeniu z dziejów Śląska. Natomiast podczas finału ocenie podlega wiedza autorów i autorek 30 najwyżej ocenionych prac konkursowych – podczas zmagań finałowych czekają zawsze nowe konkurencje, gwarantujące jeszcze więcej emocji. Finał konkursu, ogłoszenie wyników i wręczenie nagród odbędą się 3 czerwca 2023 roku w Tychach.
Czwarty raz patronat honorowy nad konkursem objął Łukasz Kohut, poseł do Parlamentu Europejskiego IX kadencji, a patronem merytorycznym jest Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Katowicach. Wśród jurorów i jurorek znaleźli się: historyk Michał Dzióbek (przewodnik, Śląskie Centrum Wolności i Solidarności) – przewodniczący jury, historyczka sztuki Aleksandra Gorzelik (nauczycielka, konsultantka w Regionalnym Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Katowicach), etnolożka Klaudia Roksela (Gryfnie) i reportażystka Dorota Brauntsch (autorka książki „Domy bezdomne”).
Warto, bo nagroda główna, ufundowana przez patrona honorowego, to wyjazd zwycięskiej drużyny do Parlamentu Europejskiego! Na pozostałych finalistów i finalistki czekają również inne atrakcyjne nagrody rzeczowe oraz karty podarunkowe. Nie tylko dlatego warto poznawać naszą Małą Ojczyznę i jej tajemnice, co sprawia wiele radości.
Termin przyjmowania zgłoszeń: do 12 kwietnia 2023 (dla zgłoszeń przesłanych do 3 kwietnia 2023 – możliwość konsultacji wątpliwości)
Ogłoszenie wyników pierwszego etapu: 5 maja 2023
Finał i wręczenie nagród: 3 czerwca 2023
Regulamin: https://muzeum.tychy.pl/wp-content/uploads/2023/02/muzeum_miejskie_tychy_silesia_incognita_2023_regulamin.pdf
Oświadczenie: https://muzeum.tychy.pl/wp-content/uploads/2023/02/muzeum_miejskie_tychy_silesia_incognita_2023_oswiadczenie.pdf
Materiały pomocnicze: https://muzeum.tychy.pl/wp-content/uploads/2023/02/muzeum_miejskie_tychy_silesia_incognita_2023_materialy_pomocnicze.pdf
Spis powtarzających się tematów: https://muzeum.tychy.pl/wp-content/uploads/2023/02/muzeum_miejskie_tychy_silesia_incognita_2023_spis_powtarzajacych_sie_tematow.pdf
Instrukcja dla uczestników i uczestniczek: https://muzeum.tychy.pl/wp-content/uploads/2023/02/muzeum_miejskie_tychy_silesia_incognita_2023_instrukcja_dla_uczestnikow_i_uczestniczek.pdf
W kwestiach merytorycznych:
Marcin Melon (Szkoła Podstawowa nr 37 z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Kornela Makuszyńskiego w Tychach)
e-mail: marcinmelon1979@gmail.com
W kwestiach organizacyjnych:
Natalia Sitko (Muzeum Miejskie w Tychach, Dział Edukacji i Promocji)
tel. 32 327 18 20–21, wew. 24, e-mail: konkurs@muzeum.tychy.pl
Organizatorzy:
Muzeum Miejskie w Tychach
Szkoła Podstawowa nr 37 z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Kornela Makuszyńskiego w Tychach
Patron honorowy:
Łukasz Kohut, poseł do Parlamentu Europejskiego IX kadencji
Patron merytoryczny:
Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Katowicach
Więcej o Wojewódzkim Konkursie Wiedzy o Regionie „Silesia Incognita 2023”: muzeum.tychy.pl
BARANOVSKY kocha wolność
Daria Gawrońska
Muzyczny obywatel świata podbija bowiem radiowe fale już od 2018 roku takimi hitami, jak Nie mamy nic, Czułe miejsce, Luźno czy Wolność.
Jako syn katechetki swoje pierwsze muzyczne kroki stawiał w klimacie oazy i „polskiego gospel”, a pierwszych nut i kształcenia słuchu uczył się od kościelnego organisty. W szkole muzycznej nabierał wprawy w grze na akordeonie, jako nastolatek był członkiem kapeli rockowej, wziął także udział w czwartej edycji The Voice of Poland, po której dołączył do Xxanaxx, zespołu specjalizującego się w muzyce elektronicznej. Te początki nie zapowiadały jednak sukcesu okraszonego platynowymi i złotymi płytami oraz potwierdzonego trzema Fryderykami. Nagrodę muzyczną, przyznawaną za największe osiągnięcia na polskim rynku fonograficznym muzyk otrzymał wraz z debiutanckim albumem zatytułowanym Zbiór w 2019 roku. Płyta została uznana za Album roku w kategorii muzyki pop, a Baranovski triumfował jako Fonograficzny debiut roku oraz Autor roku. Również jego druga płyta, nosząca tytuł Baranovski 2 i wydana dwa lata później, pokryła się złotem.
Artysta ceniony jest za chwytliwy, szlachetny pop, w którym stawia na wpadające w ucho melodie, taneczny rytm oraz lekkość pisanych przez siebie tekstów. Śpiewa, że kocha wolność – tę twórczą z pewnością słyszymy w jego muzyce.
W Tychach zabrzmią nie tylko dobrze znane przeboje, ale i utwory z zapowiadanego trzeciego albumu wokalisty. Jeżeli cała płyta będzie brzmiała co najmniej jak promujący ją singiel Joker, to możemy już teraz wróżyć mu kolejne sukcesy.
Razem z Baranovskim (18.02, godz. 19.00) do tyskiej Mediateki powraca cykl koncertów „Polish Sounds”, odbywający się pod patronatem AUKSO Orkiestry Kameralnej Miasta Tychy, poświęcony najciekawszym dokonaniom na polu ambitnej muzyki rozrywkowej i prezentujący młodych oraz utalentowanych polskich artystów.
Agnieszka Lakner
Muzykolog i kulturoznawca. Publikowała m.in. w pismach „Muzyka w Mieście”, „Presto. Prosto o muzyce klasycznej”, „Ruchu Muzycznym”. Współpracowała z Krakowskim Biurem Festiwalowym oraz Filharmonią im. K. Szymanowskiego w Krakowie. Od 2020 roku zawodowo związana z AUKSO Orkiestrą Kameralną Miasta Tychy.
Teoria strun według Napiórkowskiego
Daria Gawrońska
Marek Napiórkowski jest gitarzystą jazzowym i sesyjnym – człowiekiem do wynajęcia, którego cechuje nienaganna technika oraz umiejętność dostosowania swojego talentu na potrzeby innych wykonawców muzyki. W swojej dyskografii posiada 10 autorskich płyt i ponad 150 krążków nagranych z takimi muzykami jak: Natalia Kukulska, Anna Maria Jopek, Maryla Rodowicz, Ania Dąbrowska, Grzegorz Turnau, Dawid Podsiadło, Henryk i Dorota Miśkiewicze, Krzysztof Ścierański i wieloma innymi. Do współpracy przy swoich autorskich albumach zaprasza możliwie najlepszych instrumentalistów, zarówno polskiego i światowego jazzu, tym razem towarzyszą mu Max Mucha na kontrabasie i Michał Bryndal na perkusji.
Lider zespołu najpełniej wyraża się, grając na gitarze elektrycznej i elektroakustycznej, wykonuje eklektyczną muzykę powstającą na styku kilku muzycznych gatunków, w szczególności jazzu, rocka, muzyki fusion, a także piosenki pop. Na płycie String Theory pokazuje się jako wszechstronny wirtuoz gitary elektrycznej, improwizator i kompozytor, ponadto jako artysta o wielkiej muzycznej wyobraźni, który dąży do perfekcji i możliwie najlepszego wyrażenia własnych pomysłów. Zapewne z tego powodu – wyrażania się poprzez muzykę możliwie jak najlepiej – zaprosił do współpracy AUKSO – Orkiestrę Kameralną Miasta Tychy, Marka Mosia jako dyrygenta oraz cenionego aranżera Nikolę Kołodziejczyka.
Orkiestracje gitarowych kompozycji Napiórkowskiego wnoszą wiele dobrego, dodają muzyce przestrzeni, podkreślają melodię, rytm, harmonię, a także dramaturgię poszczególnych kompozycji, przez co chwilami brzmią bardzo ilustracyjnie – jak muzyka filmowa, w której nie brak jednak jazzowych akcentów. Na płycie String Theory otrzymujemy siedem różnorodnych kompozycji i nieco ponad 43 minuty muzyki, które przypadną do gustu każdemu miłośnikowi muzyki gitarowej, w szczególności tej elektrycznej. Kompozycje Napiórkowskiego niepostrzeżenie przechodzą w melodyjne, niezwykle plastyczne, bo przemawiające do wyobraźni, improwizacje. Przez cały czas coś się dzieje, muzyka mieni się wieloma barwami i głębią instrumentalnych struktur, nie nuży powtarzalnością czy nadmiarem gitarowych popisów, intryguje, przemawia do wyobraźni, wznieca w słuchających emocje.
Każdy z siedmiu utworów posiada odmienny nastrój i charakter narracji, a jednak tworzy wyjątkowo spójną całość. Wielka w tym zasługa Orkiestry AUKSO pod czujną batutą Marka Mosia oraz aranżera Nikoli Kołodziejczyka. Płyta przypadnie do gustu nie tylko miłośnikom jazzu i muzyki gitarowej, także każdemu, kto ceni sobie perfekcję wykonawczą, oryginalne kompozycje tworzone w jazz-rockowym trio, muzykę dynamiczną, ale dobrze zbalansowaną. Świetnie nagraną, pełną detali, a równocześnie przestrzeni.
Andrzej Kalinowski
Pomysłodawca, dyrektor artystyczny i programowy festiwalu
jaZZ i Okolice / jaZZ & Beyond, promotor i manager zespołów
jazzowych, v-ce prezes fundacji: jazz i okolice, dziennikarz muzyczny
publikujący w magazynie Jazz Forum i na portalu jazzarium.pl
***
Marek Napiórkowski feat. AUKSO String Theory
Marek Napiórkowski – gitara
Max Mucha – kontrabas
Michał Bryndal – perkusja
AUKSO Orkiestra Kameralna Miasta Tychy pod batutą Marka Mosia
- Zazi
- Heartstrings
- Matt
- One String
- Blurry Memories
- Del blu
- Hologram
Kompozycje, aranżacje i produkcja nagrania: Marek Napiórkowski;
Orkiestracja i wsparcie aranżacyjne: Nikola Kołodziejczyk.
Bressonowskie ujęcie chwili
Daria Gawrońska
Adam Sobota jest absolwentem ASP we Wrocławiu, Wydziału Ceramiki i Szkła; dyplom uzyskał w pracowni prof. Krystyny Cybińskiej (2000), a aneks z malarstwa w pracowni prof. Wandy Gołkowskiej. Uczestniczył w licznych ceramicznych i interdyscyplinarnych wystawach w Polsce. Jego formy rzeźbiarskie znajdują się w prywatnych i państwowych kolekcjach w Polsce, USA oraz Szwecji. Prowadzi autorską pracownię ceramiczną w Przyszowicach pod Gliwicami.
W Galerii OBOK można oglądać prace Adama Soboty powstałe na kole garncarskim. To technika z długą tradycją, ale można dzięki niej uzyskać także bardzo nowoczesne formy – mówi artysta. Nie tylko centryczne, z którymi najbardziej kojarzy się koło garncarskie. Te formy mogą być zniekształcane i deformowane, co daje ogromne możliwości.
Jak mówi twórca, siadając do pracy, zawsze ma początkowy zamysł. Założeniem jest zwykle forma naczynia; dzban, wazon, misa. W gotowych pracach ta funkcjonalność naczynia wciąż jest widoczna, chociaż chwilami już zanika. Gdy zaczynam, mam plan, ale potem pozwalam sobie na chwilę nawet dekoncentracji, żeby wprowadzić do pracy element przypadku. W pewnym sensie nawiązuję w ten sposób do ekspresjonizmu abstrakcyjnego w malarstwie. Moje prace wydają się dalekie od obrazów Jacksona Pollocka, ale koło garncarskie ma ten sam element przypadkowości. Wystarczy najdrobniejszy ruch, by formę całkowicie zmienić, zniekształcić, nawet zniszczyć.
Ceramicznym formom Adama Soboty towarzyszą fotografie Macieja Długaja – pochodzącego z Tychów fotografa i operatora filmowego, wieloletniego pracownika stacji telewizyjnej TVN. Maciej Długaj jest autorem zdjęć m.in. do kilku sezonów programu „Kobieta na krańcu świata” Martyny Wojciechowskiej oraz programów Przemka Kossakowskiego. Na wystawie można oglądać portrety i zdjęcia reportażowe jego autorstwa.
Prywatnie przyjaźnimy się z Maćkiem i jego zdjęcia uważam za fantastyczny materiał – mówi Adam Sobota. Wspólnym mianownikiem naszych prac jest bressonowskie ujęcie chwili (Henri Cartier-Bresson – jeden z najwybitniejszych fotoreporterów XX wieku – SW). Uchwycenie na fotografii jednej niepowtarzalnej chwili, która – gdyby spóźnić się z naciśnięciem migawki o sekundę – już znika i nigdy się nie powtórzy. To jest podobne do tego, co ja robię na kole garncarskim. Dlatego zdecydowaliśmy się zrobić wspólną wystawę.
O tym, jak niepowtarzalność chwili uchwycili obydwaj artyści – jeden w kadrze fotograficznym, a drugi w ceramicznej formie przestrzennej – można się przekonać, oglądając wystawę Dynamika zdarzeń, która potrwa do 3 marca 2023 roku.
Sylwia Witman
Zostań tyskim ambasadorem kultury
Daria Gawrońska
Osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania kultury, a także ochrony kultury, z którymi dodatkowo wiąże się rozpowszechnienie pozytywnego wizerunku naszego miasta, są składnikami umożliwiającymi zdobycie tego wyróżnienia.
Nagroda może zostać przyznana osobie fizycznej, zamieszkałej na terenie miasta Tychy, osobie prawnej lub innemu podmiotowi, mającemu siedzibę na terenie miasta Tychy, ale także osobie lub podmiotowi, których działalność w dziedzinie twórczości artystycznej i upowszechniania kultury w znaczący sposób wiąże się z Tychami lub sprawia, że nasze miasto jest rozpoznawalne w kraju lub za granicą.
Jak zgłosić?
Przyznanie Nagrody może nastąpić z inicjatywy Prezydenta Miasta Tychy lub na wniosek:
– instytucji kultury,
– szkoły o profilu artystycznym,
– związku twórczego, stowarzyszenia, fundacji i innych podmiotów działających w sferze kultury,
– indywidualnych twórców,
– radnych Rady Miasta Tychy
Do 1 marca 2023 r. trwa nabór wniosków od kandydatów do Nagrody Prezydenta Miasta Tychy w Dziedzinie Kultury.
Szczegóły dotyczące zasad składania wniosków zawarte są na stronie internetowej: umtychy.pl