Tworzę pop i nie wstydzę się tego 

ROZMOWA Z LANBERRY

W odbiorze muzyki często kierujemy się etykietami. Jedni słuchają rocka, metalu, inni techno i elektroniki, jeszcze inni funku i jazzu, wiele osób słucha muzyki pop. Zdeklarowani miłośnicy poszczególnych nurtów często patrzą z pogardą na inne gatunki. Liczy się wierność zasadom, wierność gatunkowa.

Tak było do lat 90. minionego wieku, czyli epoki, która rozpoczęła eklektyczną rewolucję gatunkową w muzyce. To wtedy powstały i święciły triumfy zespoły i artyści tacy, jak The Prodigy, Massive Attack, Björk, Radiohead, Mr Bungle, Rage Against The Machine, Beck, Aphex Twin, czy Lamb, dla których jednorodność gatunkowa nie miała znaczenia: liczyła się dla nich jakość muzyki i prawdziwość przekazu. To oni rozpoczęli rewolucję synkretyzmu muzycznego, która trwa do dzisiaj.

Choć muzycznie Lanberry nie jest bezpośrednio związana z ww. artystami, pośrednio na pewno również na nią i muzyków z nią współpracujących mieli wpływ, na pewno kieruje się podobną zasadą: szczerość przekazu, brak ograniczeń, jeśli chodzi o wchłanianie różnych nurtów muzycznych i tworzenie z nich podwalin dla własnego brzmienia i przekazu. Odniesieniem muzycznym dla Lanberry jest skandynawska scena pop: Tove Lo, Robyn i MØ, czyli artystki łączące pop z muzyką elektroniczną, R&B, taneczną i indie. Sama artystka deklaruje mocne przywiązanie do brzmień gitarowych lat 60., 70., 80. i 90., klasyków popu takich jak Madonna, ale też brzmień akustycznych, od których zaczynała swoją przygodę ze sceną.

„Tworzę pop i nie wstydzę się tego”, mówi Lanberry, która wystąpi 29 czerwca na Placu Miasta Solidarności (al. Niepodległości 106) w ramach Święta Miasta Tychy.

Piosenka Na smyczy rozpoczyna się tekstem: „Wychodzę dziś z klatki całkiem bez słów/ kolejne wcielenie rzucam do stóp/ nie drążę, nie pytam, i tak wszystko wiem/ nienasycona, hamuję się”. Później z refrenu wynika, że piosenka opowiada o relacjach romantycznych, ale chciałem zapytać o coś innego: czy postrzegasz bycie na scenie i bycie artystką jako opis różnych wcieleń, postaw, kreacji, jak robił to np. David Bowie, czy jako opis relacji społecznych, czy jeden do jednego jako osobisty pamiętnik, w którym opisujesz swoje życie?

To brzmi jak temat dobrej, grubej rozprawki. Bardzo Ci dziękuję za retrospekcję piosenki sprzed dziesięciu lat, z mojego pierwszego albumu. W pewnym sensie nic się nie zmieniło w postrzeganiu bycia na scenie. Jest to pewnego rodzaju kreacja, ale kreacja musi być w zgodzie z tym, co mam w danej chwili w sobie. Jeśli w danym roku – a tak patrzę na swoją twórczość: okresowo – coś inspiruje mnie bardziej, moje wcielenie się zmienia. Reaguję na to, co się w danym okresie dzieje. Jeśli chodzi o moją najnowszą płytę, Hecę, postanowiłam, że będzie to płyta o zabawie muzyką, o tym, że możemy ją tworzyć bez żadnego ciśnienia. Po prostu: swobodny przepływ myśli i dźwięków.

Duża część Twojej twórczości to opis pięknych i trudnych chwil relacji romantycznych. Czy miłość jest najważniejsza w życiu?

Zdecydowanie tak. Miłość do siebie, do drugiego człowieka, do natury i do muzyki, bo o to w tym wszystkim chodzi, żeby pielęgnować relację z muzyką, żeby mieć z tego radość. Myślę, że przypadłością wielu artystów jest to, że po drodze gdzieś gubią tę miłość, gubią uczucie do muzyki i przestają się tym cieszyć. Miłość jest zdecydowanie nadrzędną wartością.

Na Twoich albumach zdecydowanie słychać miłość do muzyki, ale też nawiązania do różnych nurtów. Głównie elektropop, ale słychać też new romantic, brzmienia lat 80., lżejsze odmiany muzyki rockowej, funk, ballada jazzowa, czy nawet jungle i drum’n’bass. Czy to jest muzyka, która Cię inspirowała, której słuchałaś, zanim sama zaczęłaś tworzyć autorską muzykę?

Jestem orędowniczką tego, żeby się nie zamykać w ciasnym pudełeczku gatunkowym, jeśli chodzi o muzykę. Poza tym tworzę w popie. Pop jest tak szerokim gatunkiem, że możemy pomieszać szereg elementów i pożyczyć sobie rzeczy z innych gatunków, żeby je zblendować z popem. Tak też jest z pięknymi, soczystymi gitarami, które kocham od dziecka. Tak też jest z muzyką elektroniczną i wszystkimi syntezatorami – analogowymi i innymi, jak najbardziej je też można zblendować, zmieszać z popem – i to właśnie robię. Muzyka akustyczna to też bardzo ważna część mojej historii, bo tak zaczynałam dawno temu w Warszawie, kiedy dawałam pierwsze, akustyczne koncerty – tylko z pianinem. Wszystkie składowe części są cały czas ze mną i na pewno dają o sobie znać.

Jeśli mam być szczery, nie jestem fanem komercyjnych polskich stacji radiowych. A Twoja muzyka, mimo że wpisuje się w szeroko pojęty pop, jest lekka, a jednocześnie intrygująca, ciekawie skomponowana, zaaranżowana – mówię tu też o tekstach. Czy to Twoja ambicja, by tworzyć muzykę pop, która będzie „słuchalna”, czy kompozycje powstają naturalnie, bez nadmiernego przeintelektualizowania?

Dla mnie pomyłką w ogóle w Polsce jest to, że my musimy w jakiś sposób usprawiedliwiać pop, to znaczy, że zawsze musimy dodawać jakiś przymiotnik typu: „jakościowy pop”. Mam to gdzieś! Dla mnie muzyka, którą tworzę, to pop – i nie wstydzę się tego. Uważam, że trzeba muzykę odczarowywać, bo mamy coraz lepszych producentów w Polsce, nie musimy szukać niczego za granicą. Jak powiedziałam, to tak pojemny gatunek i tak szeroki, że znajdą się w nim te w cudzysłowie bardziej ambitne propozycje, w sensie takie z głębią, z motywacją przy tworzeniu… z miłości do muzyki! A znajdą się też rzeczy, które są absolutnie motywowane czym innym. Nie zajmuję sobie głowy takimi kawałkami, które rzeczywiście są robione tylko dla kasy – gdzieś to odsuwam. Ważne dla mnie jest to, co ja robię, a dla mnie wciąż główną motywacją jest moje uczucie do muzyki i tego nie chcę zmieniać.

Powtórzę raz jeszcze: to słychać. A z instrumentarium, które udało mi się wyłapać, to: klasyczne piano, syntezatory, gitara i sekcja rytmiczna. Z kim nagrywasz albumy i z kim grasz koncerty? Czy to stali współpracownicy, ci sami ludzie w studiu i na koncertach?

Przez dziesięć lat – a w tym roku obchodzę dziesięciolecie pracy artystycznej – to byli przeróżni producenci i z Polski, i z zagranicy: z Anglii, z Węgier, Rumunii. Naprawdę całe spektrum ludzi. Natomiast jeśli chodzi o muzyków, w zeszłym roku cały mój zespół się zmienił. To jest zupełnie nowa energia, to muzycy z najwyższej półki. To aranżacje, o których mi się nawet nie śniło, bo naprawdę robią niesamowitą robotę. Polecam wszystkim nasz plenerowy koncert, bo to też inny wymiar piosenek, które już pewnie gdzieś tam się obiły o uszy w radiu. Taki mamy też cel, żeby na koncertach pokazywać zupełnie inne oblicze piosenek, ale też ja mam taki cel, żeby pokazywać, jak piękne jest granie na żywo, kiedy ma się ze sobą tak wspaniałych muzyków.

Na koncertach występują ze mną: Paweł Świderski (perkusja) Fryderyk Hoang Dong (instrumenty klawiszowe, kierownik zespołu), Wojtek Oliński (gitary) i Konrad Kiełbasa (gitara basowa).

Czy proces kompozycyjny to etap, w którym sama bierzesz udział, komponujesz z fortepianem, pianinem, a potem zapraszasz muzyków do nagrań i aranżacji, czy jest ktoś, kto razem z Tobą tworzy pierwsze szlify Twoich piosenek? Czy wymyślasz, w jakim kierunku ma podążyć muzyka, tworzysz bazowe tematy, czy jest to bardziej kolektywna praca – aranżujecie muzykę w trakcie wspólnych jamów?

To jest sesja, przede wszystkim sesja z producentem. Zazwyczaj przed sesją staram się gromadzić różne tematy, które mnie jakoś inspirują i chcę o nich śpiewać. Zazwyczaj w trakcie sesji jestem ja i producent, który jest też świetnym muzykiem. Tak sobie dobieram producentów. Często jest też jeszcze trzecia osoba, która jest songwriterem albo po prostu muzykiem instrumentalistą. I jest to burza mózgów: to słuchanie muzyki, rozmowa o muzyce. Jeśli to kompletnie nowe osoby, musimy się poznać i musimy wiedzieć o sobie przynajmniej jakieś podstawowe informacje, żeby zacząć razem robić muzykę. Potem zazwyczaj jest tak, że równolegle powstaje muzyka, powstaje melodia, powstaje tekst. W idealnych warunkach, jeśli wszystko „kliknie”, to w ciągu jednego dnia jesteśmy w stanie stworzyć taki szkic, podstawę do piosenki, którą potem dopracowujemy.

Czy pisanie tekstów i muzyki dla siebie i dla innych czymś się różni? Pisząc dla siebie, opisujesz swoje przeżycia, a dla innych rozmawiasz z nimi, żeby wspólnie ustalić tematykę piosenek?

Dokładnie tak jest, jak powiedziałeś. Zdecydowanie, jeśli chodzi o moje teksty, są to moje prywatne przeżycia, obserwacje, historie, które gdzieś tam zasłyszałam albo przeżyłam. Natomiast jeśli chodzi o tekst dla innych i muzykę dla innych, bo to się też łączy, bo ja nie piszę samych tekstów, raczej w tym momencie piszę i teksty, i muzykę dla innych, to wchodzimy w świat drugiej osoby, w głowę drugiej osoby. Oczywiście, historie mogą być analogiczne, bo jesteśmy ludźmi, którzy mają podobne emocje i podobne historie, więc gdzieś tam pewnie też się utożsamiam z niektórymi rzeczami, które piszemy razem, wspólnie, dla innych. Wiadomo, że proces tworzenia piosenki dla siebie jest bardziej intymny, jeszcze bardziej sfokusowany na mnie.

Jak wspominasz przebieg eliminacji do Eurowizji? Czy było to przyjemne doświadczenie? Czy kibicujesz Justynie Steczkowskiej, która zakwalifikowała się do finału?

Bardzo, bardzo kibicuję Justynie. Uważam, że zrobiła doskonałe show, doprecyzowane w każdym milimetrze. Mam wrażenie, a widziałam nagrania z prób, i występ w półfinale, teraz czekamy na finał i uważam, że piosenka będzie bardzo wysoko, patrząc na innych kandydatów. Ona się niesamowicie wyróżnia. Co do mojego występu w preselekcjach 2017 roku (śmiech), wolałabym do tego nie wracać, bo to nie było nic przyjemnego. Nie byłam wtedy absolutnie gotowa na to, żeby pojechać na Eurowizję.

Czy talent show to dobre miejsce na rozwój kariery muzyka, czy mroczna przestrzeń korporacji, jak w serialu Black Mirror?

To jest moim zdaniem wciąż bardzo dobre miejsce, dobra płaszczyzna do tego, żeby promować swój talent, żeby pokazać światu, dlaczego to właśnie my chcemy wejść do świata muzycznego. To wciąż jest bardzo dobre rozwiązanie, bo jest połączone z tym, że nie dość, że masz ekspozycję w telewizji, masz też ekspozycję w social mediach, to wszystko jest ze sobą połączone, więc należy bardzo dobrze wykorzystać czas w programie.

Z czym kojarzy Ci się miasto Tychy i Górny Śląsk, gdzie zagrasz koncert na Święcie Miasta? Czego możemy się spodziewać po Twoim koncercie?

Przede wszystkim kojarzy mi się z ogromną gościnnością, z takim ciepłem. I zawsze, kiedy przyjeżdżamy do Waszego regionu, to mam wrażenie, że jesteśmy otuleni gościnnością, zaopiekowani. Ta gościnność, taka obfitość we wszystkim, kojarzy mi się z Górnym Śląskiem. Bardzo Wam za to dziękuję, bo zawsze wrażenie jest takie samo. Będziemy u Was częstym gościem w tym sezonie – cieszę się na samą myśl o tym.

A jeśli chodzi o setlistę, będą to na pewno piosenki, które pokryły się Złotem, Platyną, czyli: Ostatni most, Piątek, Gotowi na wszystko, Plan awaryjny. Oczywiście, Dzięki, że jesteś też nie może zabraknąć, ale będą też trochę mniej oczywiste niespodzianki. Setlista jest różnorodna: wielkie kamienie milowe są przeplatane mniej znanymi piosenkami. Wszystko ułożyliśmy tak, żeby się dobrze słuchało, żeby się dobrze tańczyło.

Dziękuję za rozmowę.

Bardzo dziękuję i zapraszam na nasze koncerty.

Łukasz Folda

Lanberry wystąpi na Święcie Miasta 29 czerwca ok g. 19.45. Więcej informacji na temat koncertu znajdą Państwo tutaj.

Święto Miasta Tychy, program:

Sobota, 28 czerwca 2025:

15.00 – DLA TYCH ZAGRAJĄ – laureaci przeglądu
16.00 – Majka Jeżowska z zespołem (energia i radość dla całych rodzin)
17.45 – TABU (reggae na najwyższym poziomie)
19.30 – Sławomir (rock polo, które porwie publiczność)
21.30  – Happysad (alternatywny rock w najlepszym wydaniu)

Niedziela, 29 czerwca 2025:

15.00 – DLA TYCH ZAGRAJĄ – laureaci przeglądu
16.00 – CLEO (popowe hity, które zna cała Polska)
18.00 – Łydka Grubasa (mocne brzmienia i satyryczny rock)
19.45 – Lanberry (elektroniczne i popowe brzmienia)
21.30 – Paktofonika + Live Band (hołd dla kultowego zespołu hip-hopowego)

Uwaga. Czas rozpoczęcia danego koncertu jest podany w przybliżeniu.

Organizator: Miejskie Centrum Kultury w Tychach

Pełnisz stanowisko dyrektora od sześciu lat, ale z Teatrem Małym jesteś związany dłużej. Jakie osoby wymieniłbyś – oczywiście z Twojej perspektywy – które wywarły największy wpływ na to, jaki teatr jest dzisiaj? 

Paweł Drzewiecki: W Tychach pracuję od jedenastu lat i jest to mały wycinek historii tego teatru, więc mogę mówić tylko z perspektywy czasu, który tu spędziłem. Wskazałbym dwie takie osoby. Pierwsza to Andrzej Maria Marczewski. To za jego dyrekcji zaczął się w naszym teatrze intensywny okres realizacji własnych produkcji. Przez długie lata ten budynek spełniał przecież rolę – w pewnym sensie – miejskiego domu kultury. Do takiej funkcji został zaprojektowany i odpowiadał na ówczesne potrzeby społeczeństwa, ale wielość realizowanych tu dyscyplin artystycznych oraz działań impresaryjnych sprawiały, że trudno było o przestrzeń na regularne produkowanie przedstawień, budujących własny repertuar instytucji.

Ta przestrzeń pojawiła się po latach, gdy istniało już Miejskie Centrum Kultury, które przejęło część wcześniejszych zadań Teatru. Moment, w którym stery tej instytucji objął dyrektor Marczewski – doświadczony reżyser i dramaturg, stał się więc szansą na to, by Teatr Mały zaczął realizować repertuar w oparciu o produkcje własne. Na pewno był to szczególny okres dla ludzi sceny związanych z tym miastem, którzy bardzo intensywnie zaczęli pojawiać się w obsadach realizowanych tu przedstawień.

Mówiłeś o dwóch osobach. Kim jest ta druga?

Myślę tu o Pani Ewie Iwanciów. O tym, jak bardzo jest to postać istotna, przekonałem się, gdy zostałem dyrektorem tego teatru. Chociaż nie jest już związana z nami zawodowo, to jednak w dalszym ciągu jest duszą życia teatralnego tego miasta. Cały czas w tym życiu uczestniczy, jest obecna na naszych wydarzeniach, dzieli się swoimi spostrzeżeniami, co jest dla mnie bardzo cenne. Wielokrotnie wspominała mi o tym, jak ważny był dla niej powrót Tyskich Spotkań Teatralnych (po ich krótkiej nieobecności). Opowiadała mi historię tego festiwalu, który – jak sama mówi – stanowił znaczną część jej życia zawodowego, w trakcie wieloletniego pełnienia funkcji wicedyrektora Teatru Małego. Praca Pani Ewy przypadła na kadencje dwóch kolejnych dyrektorów, co z pewnością miało wpływ na zachowanie ciągłości najstarszego cyklicznego wydarzenia artystycznego w mieście.

W życiu Teatru Małego ważne są festiwale. Przede wszystkim Tyskie Spotkania Teatralne, których 50. edycję mieliśmy w zeszłym roku. Ale są też młodsze MoTyF i LOGOS. Czy one pełnią funkcję motoru? Powodują „ferment twórczy”?

Festiwale zawsze mają w założeniu pokazywanie tego, co jest najważniejsze w polskim życiu teatralnym. Organizując MoTyF, udaje nam się od lat pokazywać w Tychach największych mistrzów monodramu. Swoje spektakle prezentowali na tyskiej scenie między innymi Wojciech Pszoniak, Andrzej Seweryn, Jerzy Stuhr, Wiesław Komasa, Jan Peszek, jak również artyści młodszego pokolenia: Maria Seweryn czy Marcin Hycnar, którzy również osiągnęli mistrzostwo w sztuce teatru jednego aktora. Prezentujemy bardzo głośne propozycje teatrów repertuarowych, a z drugiej strony, pokazujemy to, co najciekawszego dzieje się w teatrze nieinstytucjonalnym. Moim zdaniem festiwale są więc teatralnym oknem na świat dla mieszkańców naszego miasta. Przesunęliśmy nieco środek ciężkości. Widzowie z pewnością zauważyli, że bardzo ograniczyliśmy liczbę spektakli z cyklu Scena Konesera. Za to zwiększyliśmy ilość prezentacji mistrzowskich w ramach MoTyFu i Tyskich Spotkań Teatralnych. Chcemy budować markę tych festiwali, pozyskiwać na nie środki zewnętrzne, a łatwiej jest to robić, kiedy w programie mamy nie dwa, a pięć spektakli mistrzowskich, a wśród nich na przykład przedstawienie w reżyserii Luka Percevala, jednego z najwybitniejszych reżyserów europejskich.

Kolejny krok w rozwoju realizowanych przez nas wydarzeń cyklicznych to włączanie w ich program produkcji własnych naszego teatru, które trafiając do ogólnopolskiego obiegu artystycznego, stanowią o marce zarówno miasta Tychy, jak i samych festiwali. Tak było podczas tegorocznej edycji MoTyFu, w ramach którego zarówno publiczność, jak i uznani recenzenci entuzjastycznie przyjęli naszą Hibernację.

Sezon artystyczny, który właśnie się kończy, był dla Teatru Małego wyjątkowo intensywny. Zaczął się od przeprowadzki z powrotem do budynku po generalnym remoncie. 

Tak, zeszłoroczna jesień to był szalony czas. Bardzo staraliśmy się, by rozpocząć nowy sezon już w tym budynku, przede wszystkim w związku z jubileuszową edycją Tyskich Spotkań Teatralnych. I to się udało. Z uwagi na remont na jesień został też przeniesiony (i na razie tak zostanie) LOGOS FEST. Ubiegłoroczna edycja skupiona wokół twórczości Jacka Cygana zaowocowała produkcją koncertu Zrobimy sztorm w reżyserii Joanny Piwowar-Antosiewicz, który przypomnimy w czerwcu jako koncert jubileuszowy z okazji sześćdziesięciolecia teatru. Do tego przygotowywaliśmy sylwestrową premierę Seksu dla opornych w reżyserii Adama Sajnuka, a następnie premierę Hibernacji według tekstu i w inscenizacji Beniamina Bukowskiego. W tym sezonie mieliśmy rekordową liczbę premier, bo były jeszcze Królewna Śnieżka, Najdalej jutro, Oskar i pani Róża... Ten intensywny rytm produkcyjny sprawił, że dopiero wiosną zaczęliśmy w pełni oswajać się ze zmianami, jakie przyniósł generalny remont naszej siedziby. Oprócz samej estetyki, na pewno poprawiła się jakość techniczna sali, jest nowe nagłośnienie, a za chwilę będziemy kończyć inwestycję związaną z oświetleniem.

Ale to jeszcze nie koniec. Co nas czeka w czerwcu? 

Punktem kulminacyjnym naszego jubileuszowego sezonu będą Dni Teatru Malutkiego. Wydarzeniem tym po raz kolejny chcemy pokazać, że nasz teatr jest miejscem dla całych rodzin, dla wszystkich pokoleń. W tym roku po raz pierwszy program Dni Teatru Malutkiego zbudowany jest wyłącznie ze spektakli wyprodukowanych przez nasz teatr – tych przeznaczonych dla najmłodszych widzów, jak i tych, które są odbierane na różnych płaszczyznach, przez małych i dużych – jak choćby Królewna Śnieżka w reżyserii Anny Białoń. Wrócimy też do koncertu Zrobimy sztorm, w którym prezentujemy piosenki Jacka Cygana adresowane do młodszych odbiorców, ale znane z pewnością starszej publiczności, wychowanej na kultowej Dyskotece Pana Jacka.

Tak więc na tę kulminację sezonu wybieramy wydarzenie familijne, z repertuarem, który sprawi, że również dorosły widz będzie mógł wrócić do swojego dzieciństwa.

rozmawiała Sylwia Witman 

To ten moment w roku, kiedy Jezioro Paprocańskie staje się nie tylko miejscem wypoczynku, ale także prawdziwą letnią sceną! Rozpoczynamy cykl Muzyczne Wieczory nad Jeziorem – długo wyczekiwane spotkania z muzyką na żywo i dobrą energią w plenerze.

Jak co roku koncerty odbędą się w każdy piątek o godz. 20.00. Zawsze świeży repertuar i inny zespół. 

4 lipca
Janusz Radek – 2.0
piosenka autorska
Janusz Radek – wokal
Adam Drzewiecki – instrumenty klawiszowe

11 lipca
Svita – Fantasy folk
folk
Julia Jagos – wokal, skrzypce
Agnieszka Pawełczyk – wokal, skrzypce
Rafał Dziewiątka – gitara, flet
Paweł Dyjan – cymbały, lira korbowa, bębny
Guilherme Toledo – perkusjonalia, conga, cajon
Kuba Krzus – gitara basowa, akordeon, kontrabas

18 lipca
Ireneusz Krosny Trio – Humor i muzyka
jazz
Ireneusz Krosny – fortepian
Maciej Kitajewski – kontrabas
Przemek Borowiecki – perkusja

25 lipca
Z Harfą w Tle – Kierunek Buenos Aires!
standardy argentyńskie
Mili Morena – wokal
Katarzyna Zabielska – harfa
Joanna Tabaczek-Socha – flet
Kacper Jakimek – kontrabas
Tomas Celis Sanchez – instrumenty perkusyjne

1 sierpnia
Viadomo – Podróż
rock, pop
Miłosz Golec – wokal
Artur Antosiak – bas
Mateusz Juszczak – gitara
Jakub Ryska – perkusja

8 sierpnia
Chłodno – Ciepło
pop alternatywny
Julia Zastryżna – wokal
Szymon Pałyz – wokal, gitary, syntezator
Dominika Pałyz – perkusja

15 sierpnia
Chwila Nieuwagi – Dostone żytko
pieśni z czasu powstań śląskich
Martyna Czech – wokal
Andrzej Czech – gitary
Rafał Kierpiec – kontrabas / gitara basowa
Piotr Kotas – instrumenty klawiszowe
Bartłomiej Plewka – perkusja
Wojciech Lichtański – saksofon

22 sierpnia
Dobry Łotr – Iskra
folk miejski
Marek Zarzycki – wokal
Paweł Kołodziej – gitara
Bartosz Słatyński – skrzypce
Krzysztof Zarzycki – gitara basowa
Bartek Gabryś – gitara akustyczna
Grzegorz Roszkowski – perkusja
Jerzy Hodurek – mandolina
Paweł Basak – akordeon

29 sierpnia
Piotr Goljat – Nieobecni?
poezja śpiewana
Piotr Goljat – fortepian, wokal
Kamil Szewczyk – gitara
Piotr Górka – kontrabas

Organizator: Miejskie Centrum Kultury w Tychach

Fot. W. Chrzanowski

Jednak zanim wybierzemy się w plener i zatracimy w atrakcjach i koncertach, dajmy sobie chwilę na krótką refleksję, którą na łamach miesięcznika dzieli się z nami redaktor naczelna, po to, aby nie zapomnieć w tłumie np. podczas Święta Miasta, że wszyscy jesteśmy sąsiadami i żyjemy naprawdę w zżytej społeczności mimo różnicy poglądów:

Zapewne wielu z Was, Drodzy Czytelnicy, weźmie do ręki „Ramy Kultury” tego samego dnia, w którym z uwagą będziecie śledzić inne media, by poznać wynik wyborów prezydenckich w Polsce. A ponieważ w chwili, gdy piszę te słowa, poparcie dla kandydatów rozkłada się niemal po równo, jest bardzo prawdopodobne, że część z Was nie będzie tego dnia w dobrym humorze.
W tym miesięczniku nie politykujemy, ale zdarza się, że pozwalamy sobie na komentarz do otaczającej nas rzeczywistości. To właśnie jeden z tych momentów, gdy taki komentarz sam ciśnie się na usta i pod palce. Nie wiem, kto zostanie prezydentem, ale na tej ostatniej prostej kampanii wyborczej dużo myślę o tym, co łączy obydwa „obozy”. Analizowanie tego, co je dzieli, nie jest zadaniem na ten krótki felieton.
Łączy nas wiele. Kochamy swoich bliskich, dbamy o swoje psy i koty, lubimy sport, kino, muzykę. Na co dzień mierzymy się z podobnymi trudnościami w domu, w pracy, w szkole. Podróżujemy tym samym wagonem metra na dwa osobne marsze. Wracając, zamawiamy jedzenie w tych samych restauracjach. Niesiemy te same flagi. I kibicujemy przeciwnym obozom, jak różnym drużynom piłkarskim.
Podoba mi się to, że w niedzielę 25 maja nikt się (chyba) nie pobił w tym metrze i w tych restauracjach. I inwektyw jakby mniej. Tak jakoś zrobiło się przyjaźniej. Czy to sprawka słynnego pójścia na piwo? Czy może dojrzewamy do myśli, że łączy nas więcej, niż dzieli?
Wracam do wątku. Pozwolę sobie zapożyczyć od Pawła Drzewieckiego (rozmowa na stronie 6) cytat, który on z kolei zapożyczył od Andrzeja Poniedzielskiego: „Chcemy być czytelni dla wszystkich elektoratów”. Taka jest misja kultury; opowiadać o tym, co uniwersalne. I chociaż owszem, podziały w społeczeństwach również można zaliczyć do zjawisk uniwersalnych, to jednak chciałabym, żeby kultura była dla nas czymś takim jak transport publiczny czy dobry obiad. Czymś, czego wszyscy jednakowo potrzebujemy. Przestrzenią, w której się spotykamy. Nie po to, by walczyć.

Sylwia Witman

W najnowszym numerze:
– obszerny wywiad z jedną z gwiazd Święta Miasta Tychy – LANBERRY (str. 4-5),
– zapowiedź 25. edycji Tychy Press Photo, o której opowiada sam Rafał Klimkiewicz – fotoreporter, członek ZPAF oraz juror konkursu (str. 3),
– rozmowa z dyrektorem Teatru Małego w Tychach Pawłem Drzewieckim na temat 60. urodzin teatru (str. 6),
– repertuar Kina FeeLove okiem filmoznawczyni Anny Sitko (str. 7),
– kilka słów na temat społecznego projektu fotograficznego Beaty Mendrek i Technikum TEB Edukacja w Tychach (str. 8),
– zapowiedź plenerowych koncertów, które tradycyjnie odbędą się na Paprocanach w lipcu i sierpniu (str. 13),
– rozmowa z dziecięcymi aktorami z okazji Dni Teatru Malutkiego (str. 14),
– historia tyskiego „Malucha” okiem Kamila Hajduka z Tyskiej Galerii Sportu (str. 15),
– bogate kalendarium i wiele innych ciekawych tematów!

Wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Tychach, ul. Bohaterów Warszawy 26, 43-100 Tychy, tel. 32 438 20 61, e-mail: redakcja@mck.tychy.pl
Redaktor naczelna: Sylwia Witman, e-mail: ramykultury@kultura.tychy.pl
Zespół: Daria Gawrońska, Agnieszka Lakner, Małgorzata Król, Justyna Stolfik-Binda
Korekta: Agnieszka Just
Layout: Aleksandra Krupa i Bartek Witański Blank Studio, Marcin Kasperek KlarStudio
Skład i łamanie: Magdalena Dziedzic KlarStudio
Druk: Drukarnia AAPrint, Mikołów Nakład: 3000 egz.
Foto na okładce: Agencja Impresaryjna DETE

Miesięcznik znaleźć można we wszystkich instytucjach kultury, młodzieżowych domach kultury, klubach osiedlowych, urzędach, Gemini Park Tychy oraz wybranych restauracjach. Szczegółowa lista punktów dystrybucji znajduje się TUTAJ.
Poniżej prezentujemy również dotychczasowe wydania „Ram Kultury” w wersji online:

Ramy Kultury nr 44
Ramy Kultury nr 43
Ramy Kultury nr 42
Ramy Kultury nr 41
Ramy Kultury nr 40
Ramy Kultury nr 39
Ramy Kultury nr 38
Ramy Kultury nr 37
Ramy Kultury nr 36
Ramy Kultury nr 35
Ramy Kultury nr 34
Ramy Kultury nr 33
Ramy Kultury nr 32
Ramy Kultury nr 31
Ramy Kultury nr 30
Ramy Kultury nr 29
Ramy Kultury nr 28
Ramy Kultury nr 27
Ramy Kultury nr 26
Ramy Kultury nr 25
Ramy Kultury nr 24
Ramy Kultury nr 23
Ramy Kultury nr 22
Ramy Kultury nr 21
Ramy Kultury nr 20
Ramy Kultury nr 19
Ramy Kultury nr 18
Ramy Kultury nr 17
Ramy Kultury nr 16
Ramy Kultury nr 15
Ramy Kultury nr 14
Ramy Kultury nr 13
Ramy Kultury nr 12
Ramy Kultury nr 11
Ramy Kultury nr 10
Ramy Kultury nr 9
Ramy Kultury nr 8
Ramy Kultury nr 7
Ramy Kultury nr 6
Ramy Kultury nr 5
Ramy Kultury nr 4
Ramy Kultury nr 3
Ramy Kultury nr 2
Ramy Kultury nr 1

Tak to wydarzenie relacjonuje jeden z członków Chóru Cantate Deo:

Toskania. Delikatne, wiosenne słońce, opierające się o zbocza porośnięte winoroślą. Gaje oliwne, zapraszające głęboką zielenią świeżych liści. Szpalery cyprysów kuszące ścieżkami prowadzącymi wprost do winnic regionu Chianti. Czy mogłoby być lepiej?
Oczywiście! Do pełni szczęścia w przedstawionym obrazie, brakowało jedynie Międzynarodowego Festiwalu Chóralnego w Toskanii, w którym niekłamaną przyjemność i zaszczyt partycypacji, miał tyski Chór Cantate Deo pod dyrekcją Michała Brożka. Wydarzenie miało miejsce od 25 do 27 kwietnia 2025 r. i zebrało chóry z różnych rejonów Włoch, Szwajcarii i Polski, by dzielić się pasją do muzyki i pieczołowicie przygotowanymi repertuarmi. Koncerty w Incisia Valndarno, Florencji i Radda in Chianti, niezawodnie gromadziły liczną publiczność, w tym również konsula honorowego Rzeczypospolitej Polskiej we Włoszech oraz przedstawicieli okolicznej Polonii, która ze szczególnym entuzjazmem przywitała swoich rodaków z Cantate Deo. Występy były okazją nie tylko do delektowania się harmonią wielogłosu, ale również do pielęgnowania i krzewienia polskiej kultury poza granicami naszej Ojczyzny. I tak, w repertuarze znalazło się wielu polskich twórców: nasz narodowy wieszcz Cyprian Kamil Norwid w aranżacji Józefa Świdra, ceniony na świecie kompozytor Wojciech Kilar, przedstawiciel młodego pokolenia kompozytorów Mariusz Kramarz oraz sam maestro, Michał Brożek. Szczególne zainteresowanie u Włoskiej publiczności wzbudzało brzmienie języka polskiego, z całym zagadkowym pięknem szeleszczących głosek, nabierających tym ciekawszej dynamiki w akustyce świątyń, w których odbywały się koncerty. Nie zabrakło również miejsca na utwory nieco bardziej uniwersalne, wykonywane w języku angielskim i po łacinie, zaś po koncertach, w czasie wspólnej celebracji pasji do muzyki, każdy z chórów miał okazję zaprezentować odrobinę kultury ze swojej małej ojczyzny. Toteż z piersi wypełnionych dumą, w sercu Włoch, zabrzmiała śpiewająco śląsko godka, umilając czas i pokazując piękno lokalnego folkloru, który niezależnie od szerokości geograficznej, pozostaje powodem do dumy i spaja tożsamość społeczną, nie gorzej niż sam śpiew.
Tak, reprezentując zarówno Polskę, Śląsk, jak i Tychy, chór Cantate Deo podjął się krótkiego, acz bardzo intensywnego podboju Włoch, który – jeśli sądzić po reakcjach publiczności i licznie nawiązanych znajomościach – pozostanie na długo w pamięci wszystkich uczestników i widzów Festiwalu.

Mateusz Jakut

Fot. Piotr Zygłowicz

Serdecznie gratulujemy występu na scenie o randze międzynarodowej i życzymy dalszych sukcesów.

Pierwsze wydarzenia z okazji Dnia Dziecka rozpoczną się już w piątek, 30 maja. Wtedy właśnie w Teatrze Małym w Tychach premierę będzie miał spektakl Oskar i pani Róża w reż. Lecha Mackiewicza, do obejrzenia którego bardzo zachęcamy. Jest to piękna i pełna nadziei opowieść o wartości życia, miłości, odwadze, sile wyobraźni oraz zgodzie na to, co nieuniknione.

Kolejnym dużym wydarzeniem będzie z pewnością Bajkowy Dzień Dziecka na Paprocanach, organizowany przez Miejskie Centrum Kultury w Tychach w ramach Budżetu Obywatelskiego, który odbędzie się już w najbliższą sobotę. Czego można się spodziewać? Cały program dostępny jest poniżej, ale jedno jest pewne, będą to atrakcje pełne beztroskiej, kreatywnej zabawy!

Program:
30 maja, piątek
godz. 19.00 – spektakl Oskar i pani Róża w reż. Lecha Mackiewicza, odbędzie się w Teatrze Małym w Tychach (spektakl biletowany);
godz. 21.00 – kino pod chmurką w Parku Górniczym, Mój sąsiad Totoro (1988) w reż. Hayao Miyazaki; wstęp wolny, RO Anna;

31 maja, sobota
godz. 11.00 – warsztaty muzyczne w ramach cyklu Aukso4Kids – Muzyka w teatrze: musical, odbędą się w Mediatece (warsztaty biletowane);
godz. 14.00 – Bajkowy Dzień Dziecka na Paprocanach, w programie: Bajeczna fiesta – spektakl dla dzieci Teatru Kultureska, rodzinne warsztaty w bajkowym klimacie z Doodle Pracownią Plastyczną, słodka Kraina Czarów z Upiekło mi się!, żeglowanie „na sucho” z Piratami, łódki z papieru z Gangiem Żeglarzy, animacje dla dzieci z Teatrem Kultureska, piana party i wiele innych atrakcji; OW Paprocany, wstęp wolny;
godz. 16.00 – spektakl Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków reż. Anna Białoń w Teatrze Małym w Tychach (spektakl biletowany);
godz. 18.00 – zabawy i animacje dla dzieci w ramach Budżetu Obywatelskiego na placu zabaw w Żwakowie; ul. Nowa, wstęp wolny;
godz. 21.00 – kino pod chmurką: Ekipa z dżungli. Misja ratunkowa (2023) w reż. L. Bru, Y. Moulin, plac zabaw w Żwakowie, ul. Nowa (w ramach Budżetu Obywatelskiego), wstęp wolny;

1 czerwca, niedziela
godz. 19.00 – spektakl Oskar i pani Róża w reż. Lecha Mackiewicza, odbędzie się w Teatrze Małym w Tychach (spektakl biletowany);

Serdecznie zapraszamy!

Jak dotrzeć na Tyską Senioriadę z TVS?
Tyska Senioriada z TVS odbywa się w Parku Miejskim Solidarności (tzw. plac pod „Żyrafą”), gdzie można dojechać komunikacją miejską (autobusami i trolejbusami Zarządu Transportu Metropolitalnego), najbliższe przystanki to: Tychy Urząd Miasta oraz Tychy Filaretów.
Rozkład jazdy możesz sprawdzić tutaj: metropoliaztm.pl
Rekomendujemy wejście na teren imprezy od strony Pomnika Walki i Pracy (od strony al. Niepodległości). Wejścia od strony ul. Edukacji zlokalizowane są mniej więcej w połowie placu.

Gdzie zaparkować samochód?
Jeśli planujesz przyjechać do Tychów samochodem, rekomendujemy poniższe parkingi:
– parking przy Urzędzie Miasta Tychy, al. Niepodległości 49
– parkingi wielopoziomowe Park&Ride – ul. Wyszyńskiego (12 min spacerem do Parku Miejskiego) i przy Dworcu PKP (tu polecamy przesiąść się do komunikacji miejskiej, np. trolejbus linii „B” , który zatrzymuje się niemal przy scenie – przystanek Tychy Filaretów)
– parking przy Stadionie Miejskim przy ul. Edukacji (15 min spacerem do Parku Miejskiego)
– parking przy NZOZ Przychodnia 4 w Tychach przy al. Niepodległości 45 (10 min spacerem na miejsce imprezy)

Wolne miejsca (także te dla osób z niepełnosprawnościami) sprawdzisz na elektronicznych tablicach systemu ITS w mieście oraz tu: its.tychy.pl

Gdzie mogą zaparkować osoby z niepełnosprawnościami?
Osoby z niepełnosprawnościami posiadające karty, upoważniające do zajmowania miejsca na tzw. „niebieskich kopertach” (lub kierowcy podwożący takie osoby) znajdą je w poniższych miejscach:
– parking przy al. Niepodległości 49 (tu naliczyliśmy 6 „niebieskich kopertach”)
– pojedyncze miejsca dla ON znajdują się również przy ul. Edukacji i Filaretów (przy Zespole Szkół Specjalnych nr 8, ul. Darwina, Fitelberga i Elfów)
– pojedyncze miejsca na parkingu przy Przychodni nr 4 (al. Niepodległości)

Gdzie odpocząć?
Wzdłuż alejek Parku Miejskiego Solidarności znajdują się ławki z oparciami, zarówno w zacienionych jak i nasłonecznionych miejscach. Na terenie imprezy, naprzeciwko sceny, pod parasolami znajdzie się kilkadziesiąt ław (bez oparcia) oraz stołów, gdzie można będzie odpocząć lub zjeść coś dzięki zlokalizowanej tuż obok strefy gastronomicznej z grillem i napojami. Na teren imprezy NIE MOŻNA wnosić krzesełek turystycznych i innego typu sprzętu, wskazanego w regulaminie imprezy masowej, jaką jest Tyska Senioriada z TVS.

Gdzie szukać informacji / pomocy?
W bezpośrednim sąsiedztwie sceny, po jej lewej stronie (patrząc od strony Pomnika Walki i Pracy) znajdować będzie się punkt informacyjny.

Toalety i inne udogodnienia dla ON
Do dyspozycji uczestników imprezy przygotowano kilkanaście toalet przenośnych typu toi toi, oraz 4 dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dodatkowo dostępna będzie komfortka, czyli specjalnie przystosowane pomieszczenie dla osób z niepełnosprawnościami (po lewej stronie sceny patrząc od strony Pomnika Walki i Pracy).

Warunki akustyczne i wizualne
Podczas wydarzenia będą występować dźwięki o znacznym natężeniu i dynamiczne efekty świetlne, w tym światła stroboskopowe. Osoby z epilepsją oraz osoby wrażliwe na silne bodźce prosimy o zachowanie ostrożności i odpowiedniej odległości od sceny.

Kiedy będzie można obejrzeć relację z wydarzenia na antenie stacji telewizyjnej TVS?
I część koncertu: 8.06.2025 – niedziela, godz. 19.45
II część koncertu: 15.06.2025 – niedziela, godz. 19.45

Organizatorzy Tyskiej Senioriady z TVS: Miejskie Centrum Kultury w Tychach i Telewizja TVS
Partnerzy: Master, Dzika, Tyska Rada Seniorów, Uniwersytet Trzeciego Wieku Akademii WSB w Tychach
Sponsorzy: Kompania Piwowarska producent marki Tyskie
Patroni medialni: Gazeta Senior, Głos Seniora, Radio Express, TT, tychy.pl

Już po raz czwarty rusza konkurs wokalny imienia Stanisława Jopka – tym razem w nowej, międzynarodowej formule. Do udziału zaproszeni zostali nie tylko uczestnicy z Polski, ale również Polonia z całego świata. Dla osób mieszkających za granicą I i II etap konkursu odbywa się zdalnie, a w wybranych, aktywnych ośrodkach polonijnych odbywają się również przesłuchania stacjonarne. W związku z tym zmieniła się nazwa i zasady – konkurs zyskał rangę międzynarodową.

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 im. Artystów Rodu Kossaków w Tychach został wybrany jako jeden z 8 ośrodków w całej Polsce do przeprowadzenia eliminacji. W tej lokalizacji spotykali się laureaci I etapu z poszczególnych miast: Krakowa, Łącka, Tarnowa, Częstochowy, Gliwic, Bielska-Białej, Tychów i Ustronia. II etap był dla ponad 50 osób szansą do zakwalifikowania się do III etapu, który odbędzie się w październiku 2025 r. w siedzibie zespołu Mazowsze w Otrębusach-Karolinie. Uczestnicy rywalizowali w czterech grupach wiekowych: 8–13 lat, 14–19 lat, 20–25 lat oraz 26+.

Z przyjemnością przedstawiamy osoby, które zakwalifikowały się do III etapu:

Kategoria wiekowa 8–13 lat:
– Wiktoria Habaj

Kategoria wiekowa 14–19 lat:
– brak osób zakwalifikowanych

Kategoria wiekowa 20–25 lat:
– Gabriela Chciuk
– Paweł Czernecki
– Natalia Henzel
– Wiktoria Zacharska

Kategoria wiekowa 26+:
– Laura Mozdyniewicz
– Milena Sołtys-Walosik
– Katarzyna Szymoniuk

Gratulujemy wszystkim nagrodzonym i trzymamy kciuki za dalsze etapy konkursu.

Kolejne lokalizacje II etapu:
– Warszawa: 24 maja
– Ciechanów: 2 czerwca
– Nowy Dwór Gdański: 3 czerwca

Organizator: Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca Mazowsze im. T. Sygietyńskiego w Karolinie

Wydarzenie objęte honorowym patronatem Marszałek Senatu Rzeczpospolitej Polskiej Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministra Spraw Zagranicznych Radosława Sikorskiego i Marszałka Województwa Mazowieckiego Adama Struzika.
Wydarzenie współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Święto Miasta Tychy powraca w wielkim stylu i odbędzie się w dniach 28-29 czerwca w Parku Miejskim Solidarności. To wyjątkowe wydarzenie zapewni dwa dni pełne muzyki, emocji i niezapomnianych chwil dla całych rodzin.

Specjalne zaproszenie do mieszkańców Tychów kieruje prezydent – Maciej Gramatyka:

Po latach przerwy Święto Miasta wraca w pełnej odsłonie. Zapraszam wszystkich mieszkańców do Parku Solidarności n4a dwa dni niezapomnianych koncertów, atrakcji i dobrej zabawy. Program Święta Miasta został ułożony w taki sposób, by we wspólnym świętowaniu uczestniczyć całymi rodzinami. Podczas wydarzenia nie zabraknie więc muzycznych gwiazd, animacji dla najmłodszych oraz występów lokalnych grup artystycznych.

Tegoroczny program obfituje w koncerty znanych i lubianych artystów. Zarówno fani rocka, popu, jak i muzyki alternatywnej znajdą coś dla siebie. Oto szczegółowy harmonogram występów:

sobota, 28 czerwca

15.00 – Svita
16.00 – Majka Jeżowska z zespołem
17.45 – TABU
19.30 – Sławomir
21.30 – Happysad

niedziela, 29 czerwca

15.00 – Leepy
16.00 – CLEO
18.00 – Łydka Grubasa
19.45 – Lanberry
21.30 – Paktofonika + Live Band

Ekopiknik
14.00-19.00 – warsztaty ekologiczne
14.00-20.00 – dmuchańce
15.00-20.00 – mobilne planetarium
15.00-21.00 – animacje, malowanie twarzy, kolorowe warkoczyki, tatuaże
partnerzy strefy: Master, Remondis, PreZero

Lunapark
10.00-23.00
*cennik w kasie biletowej

Balon na uwięzi
19.00-23.00
*tylko przy odpowiednich warunkach meteorologicznych

Strefa relaksu
15.00-21.00
przestrzeń do odpoczynku i regeneracji na hamakach i leżakach

Strefa Tychy od A do Z i strefa NGO
15.00-19.00
animacje, warsztaty, pokazy sportowe i wiele innych

Strefa radia
28 czerwca
14.00-18.00 – Letnia Strefa Radia Katowice
fotobudka 360°, pingwin Ligo, konkursy i zabawy, spotkania z dziennikarzami, nagrywanie pozdrowień

29 czerwca
16.00-18.00 – Eska Summer City
wywiady, konkursy, zabawy, animacje i spotkania z dziennikarzami

Strefa gastronomiczna
12.00-23.00

Zarezerwuj czas na ostatni weekend czerwca i dołącz do tyskiej społeczności w świętowaniu powrotu tej wyjątkowej imprezy. Wstęp na wszystkie koncerty jest darmowy, a emocje gwarantowane!
Do zobaczenia w Parku Miejskim Solidarności „pod Żyrafą”!

Organizator: Miejskie Centrum Kultury w Tychach