Istniejący od 2011 roku unikatowy szlak miejskiej architektury, w 2021 roku, dzięki wspólnej pracy zespołu Muzeum Miejskiego w Tychach i KlarStudio, zyskał nową i przejrzystą odsłonę graficzną. Do 23 tablic informacyjnych usytuowanych przy najciekawszych obiektach, w tym osiedlach, wiosną 2024 roku dołączyło 5 pylonów w historycznych dzielnicach Tychów: Czułowie (2 pylony), Żwakowie (2 pylony) i Starych Tychach (1 pylon). To efekt współpracy pomysłodawczyni i pomysłodawców projektów złożonych w ramach Budżetu Obywatelskiego: Jakuba Gneli („Czułowskie tablice historyczne“), Barbary Jusiak („Tablice historyczne – historia Żwakowa“) i Tomasza Budziosza („Tablica historyczna na Rynku“) z Urzędem Miasta Tychy i Muzeum Miejskim w Tychach. Należy podkreślić, że całość nie powstałaby bez dodatkowego wsparcia Urzędu Miasta Tychy (środki pochodzące z Budżetu Obywatelskiego okazały się niewystarczające).

Pięć na nowo zaprojektowanych mebli miejskich to charakterystyczne pylony z prefabrykowanego betonu, w którym „odbita“ jest siatka tyskich ulic. Każdorazowo została – w uzgodnieniu z pomysłodawczynią i pomysłodawcami – napisana nowa treść opowiadająca historię tych miejsc:
1/ Czułowa, ze szczególnym uwzględnieniem losów Pomnika Bohaterów Powstań Śląskich oraz historii szkoły podstawowej (ul. Katowicka),
2/ Żwakowa, ze szczególnym uwzględnieniem losów Szkoły Powszechnej (ul. Nowa, tuż przy powstającym Parku Żwakowskim),
3/ kościoła pw. Św. Marii Magdaleny (Rynek, w pobliżu fontanny z wydrami).

Wycieczka rowerowa jest okazją, aby dowiedzieć się więcej o osobnych wsiach, a dziś dzielnicach oraz dawnych przysiółkach. Na trasie m. in.: Stare Tychy (Rynek, kościół pw. Św. Marii Magdaleny, budynek Ochotniczej Straży Ogniowej oraz Poczty, Browar Książęcy), Czułów (Pomnik Bohaterów Powstań Śląskich, szkoła podstawowa, cegielnia i fabryka celulozy) i Żwaków (szkoła powszechna).

Iormacje z szerokim opisem obiektu lub miejsca oraz zdjęcia archiwalne i plany architektoniczne z zasobów Muzeum Miejskiego w Tychach, a także współczesne autorstwa Marii Lipok-Bierwiaczonek i Artura Pławskiego. A po więcej ciekawych treści odsyła na poświęconą Szlakowi stronę internetową kod QR.

Tychy to unikatowe miasto. Są jednym z nielicznych miast w Polsce, gdzie można poznać powojenne koncepcje architektoniczne, założenia urbanistyczne i wytyczne estetyczne. Realizowane w kolejnych latach osiedla i obiekty układają się w atrakcyjny ciąg zwiedzania. Wszystko to na stosunkowo niewielkim obszarze, który można spenetrować w czasie kilkugodzinnego spaceru. To sprawia, że Tychy coraz częściej przyciągają uwagę miłośników architektury i urbanistyki, a także socjologów miasta.

Szlak można zwiedzać w dowolny sposób – chronologicznie lub tematycznie, a trasa prowadzi przez niemal wszystkie dziewiętnaście tyskich osiedli – od A do Z, a także dzielnice istniejące przed budową tzw. Nowych Tychów. To doskonała plenerowa propozycja turystyczna na każdą porę roku.

Kto stoi za przygotowaniem Szlaku Miejskiego Tychy?

autorki tekstów: Maria Lipok-Bierwiaczonek i Agata Berger-Połomska
współpraca merytoryczna i dobór ikonografii: Muzeum Miejskie w Tychach: Barbara Kopia, Mateusz Miłoń
projekt graficzny: KlarStudio.pl: Magdalena Dziedzic i Marcin Kasperek
projekt pylonów: Marek Kasperek i Adam Skrzypczyk
koordynacja prac zespołu: Muzeum Miejskie w Tychach: Aleksandra Matuszczyk
wykonanie tablic: Drukarnia Raster
wykonanie pylonów: Dombud Beton Spółka z o. o. (Siemianowice Ślaskie) i Marcin Stefański – Verito 24 Spółka z o. o. (Tychy)
realizacja tablic: Tyski Zakład Usług Komunalnych w Tychach
realizacja pylonów: Andrzej Jeżewski – Zakład Usług Przemysłowych (Orzesze)

miejsce zbiórki: Rynek (przy fontannie z wydrami), Tychy
prowadzą: Cezary Sawicki (Klub Turystyki Kolarskiej Gronie) i Agata Berger-Połomska (Dział Historii Miasta Muzeum Miejskiego w Tychach)

organizatorzy:
Muzeum Miejskie w Tychach
Klub Turystyki Kolarskiej Gronie

fot. Artur Pławski